Στη σκιά της κρίσης του πολιτικού συστήματος
Μικρό καλάθι στην κυβέρνηση, γκρίνια στο ΠΑΣΟΚ, πόρτα από Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ και στο βάθος ο Αλέξης Τσίπρας
.jpg?t=3xIT0hFM8n_LQ9u0J8guiQ)
Τα νέα τα μάθαμε προ πολλού: το πολιτικό σύστημα είναι σε κρίση. Μόνο που η κρίση συνεχώς επιδεινώνεται, από τη στιγμή που οι βασικοί «παίχτες» δείχνουν ότι αγνοούν τον πυρήνα του προβλήματος, επιλέγοντας την όπως-όπως διαχείρισή του και -εξ αυτών- περιορίζοντας τις φιλοδοξίες τους σε σαφώς υποδεέστερους στόχους. Δύο τινά συμβαίνουν. Ή εθελοτυφλούν, γιατί η αλήθεια είναι συχνά σκληρή ή αδυνατούν να απεγκλωβιστούν από τον παλιό τρόπο σκέψης που, παρεμπιπτόντως είναι αυτός ακριβώς, ο οποίος απορρίπτεται από την συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας.
Η λέξη «αναξιοπιστία» είναι πλέον ο επιθετικός προσδιορισμός που «κοτσάρουν» οι πολίτες στα πολιτικά κόμματα –και μάλιστα σε ποσοστό 65% (MRB, OPEN)- στέλνοντας για πολλοστή φορά το μήνυμα που, όπως είπαμε, εξακολουθεί να μη βρίσκει αποδέκτη. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά.
Πρώτον: Η κυβέρνηση βρίσκεται σε μια ιδιότυπη κατάσταση. Εξακολουθεί να μην έχει πολιτικό αντίπαλο και μπορεί άνετα να επιδείξει σημαντικές επιτυχίες στο δημοσιονομικό πεδίο, αν και όχι απολύτως διασφαλισμένες σε βάθος χρόνου, αν διαβάζω καλά τα χοντρά και κυρίως «ψιλά» γράμματα των συμπερασμάτων που διατυπώνουν οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης. Συνδέονται κυρίως με το ρευστό διεθνές περιβάλλον, τις παθογένειες του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου, την προβληματική εικόνα του θεωρούμενου «δείκτη υγείας» της οικονομίας, που δεν είναι άλλος από το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και φυσικά του παράγοντα πολιτικής σταθερότητας. Παρά ταύτα, δεν παύουν να είναι επιτυχίες, μόνο που δεν αντανακλούνται στην καθημερινότητα των πολιτών και την τσέπη μας. Δηλαδή κάτι σαν Moody’s versus χαμηλών μισθών και συντάξεων, ακρίβειας, κρίσης στέγης, υποβάθμισης του ΕΣΥ, ανασφάλειας, μαύρων σκέψεων για το μέλλον και την προοπτική, προβληματισμών για τη λειτουργία του κράτους δικαίου. Το ποιος κερδίζει είναι προφανές.
Τα Τέμπη, παρά την επιθυμία των κυβερνώντων, δεν μπήκαν στο ράφι. Είναι μία φωτιά που σιγοκαίει και αναζωπυρώνεται, φουντώνει θα έλεγα με το πρώτο μελτέμι, καθώς σ’ αυτό το τραγικό δυστύχημα προβάλλονται πλέον τα περισσότερα από τα… βάσανα και τους καημούς του κόσμου. Ο οποίος μάλιστα, επ’ αυτών βαθμολογεί αρνητικά τα κυβερνητικά πεπραγμένα, όπως επίσης και τα από την αντιπολίτευση υποσχόμενα –θέμα που θα κουβεντιάσουμε στη συνέχεια.
Ανακύπτει, όμως, και ένα πρόσθετο στοιχείο, από τα λεγόμενα «δίπολα». Στην τελευταία μέτρηση της MRB (OPEN), οι πολίτες απάντησαν στο ερώτημα «Μητσοτάκης - Κωνσταντοπούλου» και «Μητσοτάκης - Ανδρουλάκης». Στην πρώτη περίπτωση, η διαφορά ήταν μόλις 2,8 μονάδες και στη δεύτερη 9,9 μονάδες –σαφώς μικρότερη από τις 18 που χωρίζουν τον πρωθυπουργό από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη μέτρηση που περιλαμβάνει το σύνολο των πολιτικών αρχηγών. Το γεγονός αυτό παραπέμπει στη σκέψη πως, πέραν του ότι έχει τραυματιστεί το brand ΝΔ, ενδέχεται να έχει τραυματισθεί και το προσωπικό brand του κ. Μητσοτάκη.
Αυτές τις σκέψεις, εκτός από εμάς τις κάνουν απ’ ό,τι φαίνεται και στο Μέγαρο Μαξίμου. Όντας πρακτικοί άνθρωποι απευθύνονται στοχευμένα σε ένα συγκεκριμένο target group της τάξεως του 30% του θεωρούμενου ενεργού εκλογικού σώματος, ευελπιστώντας, μάλιστα, ότι αυτό θα «αυγατίσει» ως τις εκλογές και μπορεί εν τέλει να οδηγήσει και στην πολυπόθητη αυτοδυναμία. Δεν έχουν άδικο. Στις επόμενες βουλευτικές κάλπες, πολλά θα κριθούν από το ποιοι θα πάνε να ψηφίσουν. Παράδειγμα, αν θεωρητικά οι κεντροαριστεροί κατευθυνθούν μαζικά στις παραλίες, τότε το ποσοστό του κυβερνώντος κόμματος θα έχει καλές πιθανότητες να εκτοξευθεί.
Δεύτερον: Το ΠΑΣΟΚ δε λέει να σηκώσει κεφάλι. Παραμένει στην τρίτη θέση της επετηρίδας πίσω από την Πλεύση Ελευθερίας, δεν έχει κατορθώσει να κάνει διακριτή την παρουσία του στον πολιτικό στίβο, δεν έχει πείσει την κοινωνία ότι συνιστά αξιόπιστη εναλλακτική λύση, αναλώνεται στις ίντριγκες της εσωκομματικής κουζίνας, απορρίπτει το αίτημα των κεντροαριστερών ψηφοφόρων για την ανασύνθεση του χώρου, ενώ όλο και πιο συχνά διατυπώνονται προσωπικές αιχμές κατά του Νίκου Ανδρουλάκη. Η γκρίνια τροφοδοτήθηκε και από τα ευρήματα της προαναφερθείσας δημοσκόπησης, από την οποία προκύπτει ότι μόλις το 40,2% εκείνων που ψήφισαν το Σοσιαλιστικό Κίνημα στις τελευταίες εκλογές, θεωρεί πρωθυπουργίσιμο τον αρχηγό του κόμματος, ενώ το 26,9% λέει «ΚΑΝΕΝΑΣ» και το 7,5% προκρίνει τη Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Τρίτον: Ο συνεχώς αφυδατωμένος δημοσκοπικά ΣΥΡΙΖΑ, αδυνατεί να βρει το βηματισμό του, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζεται σε ατελέσφορες και ενίοτε ακατανόητες πρωτοβουλίες, που εκ του αποτελέσματος καθιστούν επαχθέστερο το πρόβλημα της ηθικής του απαξίωσης. Το… κερασάκι στην τούρτα ήταν η απόφαση να αναζητηθεί «γέφυρα σωτηρίας» της πρότασής του για σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής στους κόλπους του κόμματος Κασσελάκη, παρά τις ισχυρές διαφωνίες που είχαν διατυπωθεί από μεγάλη μερίδα στελεχών της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Η Κουμουνδούρου βρίσκεται διπλά εκτεθειμένη. Και γιατί το αποφάσισε και γιατί «έφαγε πόρτα». Μ’ αυτά και μ’ αυτά, το επικείμενο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ καθίσταται σημείο καμπής: η συντεταγμένη πορεία προς τα εμπρός, η διαιώνιση των παθογενειών που οδηγούν σε έναν πολιτικό θάνατο.
Τέταρτο: Μέσα στο περιβάλλον γενικευμένης αμφισβήτησης των συστημικών κομμάτων, αναδεικνύεται ταυτόχρονα το αίτημα για διαφορετικούς ή και νέους πολιτικούς φορείς και ηγέτες. Έτσι κάπως φούντωσε η φημολογία για επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και μάλιστα στο αμέσως επόμενο διάστημα. Η αλήθεια είναι ότι ο πρώην πρωθυπουργός ουδέποτε αποφάσισε να βγει σε… πρόωρη σύνταξη. Μόνο που χρονικά τοποθετούσε το εγχείρημά του μετά τις επερχόμενες εκλογές, εκτός απροόπτου. Και εδώ είμαστε, συντρέχει το απρόοπτο; Η κρίση του πολιτικού συστήματος κορυφώνεται, ενώ ειδικότερα ο χώρος της κεντροαριστεράς δίνει εικόνα… παιδικής χαράς. Άλλωστε και ο ίδιος είχε διατυπώσει δημοσίως την άποψη ότι ο κόσμος αναρωτιέται «αφού δεν μπορούν να τα βρουν στα μικρά (πρόταση μομφής), θα τα βρουν στα μεγάλα;» Τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων ως προς την προοπτική ενός εγχειρήματος Τσίπρα, είναι ενθαρρυντικά αλλά προς το παρόν δεν εγγυώνται δυναμική. Οπότε, υποθέτω ότι ο πρώην πρωθυπουργός θα παραμείνει μέχρι νεοτέρας με το «όπλο παρά πόδα».
Ορισμένοι τοποθετούν τις πιθανές εξελίξεις στο ερχόμενο φθινόπωρο. Προσωπικά δεν θα έβαζα κανένα στοίχημα, έχοντας απέναντι μια πολυπαραγοντική εξίσωση.