Και τώρα; Θα ενωθούν Κίνα και ΕΕ εις σάρκα μία;
Ακόμη και οι υποστηρικτές του Τραμπ αναγνωρίζουν ότι βραχυπρόθεσμα τα πράγματα στην οικονομία θα γίνουν πολύ πιο δύσκολα απ' όσο είναι σήμερα για τους Αμερικανούς
Οι δασμοί που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ σε Κίνα, Ευρωπαϊκή Ένωση, Μεγάλη Βρετανία, Ιαπωνία, Ινδία, Νότια Κορέα, Μαλαισία, Ελβετία, Καμπότζη, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ, Ταϊβάν και γενικώς σε ολόκληρο τον πλανήτη -ακόμη και σε ένα νησάκι με πιγκουίνους και φώκιες- είναι βέβαιον ότι θα αλλάξουν όλα όσα γνωρίζουμε για τον κόσμο.
Οι σεισμικές αλλαγές αρχικώς θα αυξήσουν τις τιμές στα προϊόντα που παράγονται εκτός Ηνωμένων Πολιτειών και καταναλώνονται από Αμερικανούς, οι οποίοι προφανώς θα πιεστούν να μην αγοράζουν οτιδήποτε έχει κατασκευαστεί ή παραχθεί εκτός ΗΠΑ. Άρα, η προσδοκία είναι ότι μεσομακροπρόθεσμα οι αμερικανικές εταιρείες που κατασκευάζουν τα προϊόντα τους φθηνά σε ασιατικές ή άλλες χώρες θα αναγκαστούν να ξαναδημιουργήσουν εργοστάσια και γραμμή παραγωγής στις ΗΠΑ.
Ακόμη και οι υποστηρικτές του Τραμπ αναγνωρίζουν ότι βραχυπρόθεσμα τα πράγματα στην οικονομία θα γίνουν πολύ πιο δύσκολα απ' όσο είναι σήμερα για τους Αμερικανούς. Η προσδοκία είναι να λειτουργήσει μακροπρόθεσμα το μέτρο της επιβολής υψηλών δασμών στις χώρες που εξάγουν προϊόντα στις ΗΠΑ. «Μακροπρόθεσμα, θα είμαστε όλοι νεκροί» είπε ο Ρεπουμπλικανός Τζον Κένεντι σχολιάζοντας πως, σημασία έχει και το σήμερα.
Πόσο θα κρατήσει η οικονομική αναταραχή; Οι θιασώτες και στενοί σύμμαχοι του Αμερικανού προέδρου εκτιμούν ότι το sell-off στις αγορές και οι δευτερογενείς επιπτώσεις της επιβολής δασμών δεν θα διαρκέσουν για περισσότερο από τους επόμενους 12 -δύσκολους- μήνες. Και δεν αναφερόμαστε στις χρηματαγορές, τα ομόλογα, τις μετοχές ή τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τον πληθωρισμό. Για εμάς, τους απλούς πολίτες, αυτό που έχει σημασία είναι και η καθημερινότητα, δηλαδή η ακρίβεια στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που είμαστε αναγκασμένοι να καταναλώνουμε.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί ότι η αμερικανική οικονομία είναι ο ασθενής. Και η άποψή του είναι πως οι δασμοί είναι η θεραπεία. Το υψηλό ρίσκο που ανέλαβε ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να του βγει σε κάποιο διάστημα. Θα οδηγήσει με βεβαιότητα όμως σε κάποια μορφή απομονωτισμού. Οι Αμερικανοί θα καταναλώνουν όλο και λιγότερο προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση -που εμάς μας αφορά ευθέως- και την Κίνα, για να μην αναφερθώ στις φτωχότερες χώρες των οποίων το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν είναι σχεδόν στο σύνολό του αποτέλεσμα των εξαγωγών στις ΗΠΑ.
Και μετά οι Ευρωπαίοι, οι Κινέζοι, οι Ιάπωνες, οι Βρετανοί, οι Ελβετοί, οι Κορεάτες και λοιποί θα προσανατολιστούν κυρίως στις αγορές των προϊόντων που παρασκευάζονται τοπικά, ώστε να μην επιβαρύνονται με τους υψηλούς δασμούς που θα ισχύσουν για τα αμερικανικά προϊόντα, αφού όλες οι κυβερνήσεις είναι περίπου υποχρεωμένες να απαντήσουν στον Τραμπ με το ίδιο νόμισμα, άρα να επιβάλλουν νέους ή να αυξήσουν τους ισχύοντες δασμούς.
Από τις δευτερογενείς συνέπειες δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο το ενδεχόμενο η μείωση των εξαγωγών να οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ των εμπλεκόμενων χωρών, άρα των διαθέσιμων εισοδημάτων και με τη σειρά της η μείωση αυτή θα επηρεάσει μια σειρά από συνήθειες, όπως τα ταξίδια, η αγορά κατοικιών και η απόκτηση πολυτελών προϊόντων. Πόσο πιθανό είναι δηλαδή η οικονομία των 27 χωρών-μελών της ΕΕ να επηρεαστεί τόσο ώστε τα 500 εκατομμύρια των Ευρωπαίων πολιτών να σταματήσουν ακόμη και τα ταξίδια εντός του μπλοκ της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Μάλλον δεν είναι αμελητέα η πιθανότητα αυτή. Και στο ενδεχόμενο αυτό το εισόδημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό ίσως να μειωθεί.
Για να αντισταθμίσουν τις απώλειες από τις περιορισμένες εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και άλλες πλευρές όπως για παράδειγμα η Κίνα είναι βέβαιον ότι θα επιχειρήσουν να δημιουργήσουν νέες εταιρικές και εμπορικές σχέσεις. Μόνο σαν το απίθανο ενδεχόμενο -πιστεύω- δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται η πιθανότητα οι δασμοί του Τραμπ να ρίξουν την Ευρωπαϊκή Ένωση στην αγκαλιά της Κίνας ή το Πεκίνο στην αγκαλιά των Βρυξελλών.