Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ίχνη ποταμών 16 χιλιάδων χιλιομέτρων στον Άρη

Χιλιάδες χιλιόμετρα από αρχαίες κοίτες ποταμών ανακαλύφθηκαν στα νότια υψίπεδα του Άρη, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο κόκκινος πλανήτης διέθετε πολύ περισσότερο νερό από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες.

Οι ερευνητές εντόπισαν γεωλογικά ίχνη σχεδόν 16.000 χιλιομέτρων αρχαίων υδατορεμάτων, που πιστεύεται ότι είναι ηλικίας άνω των 3 δισεκατομμυρίων ετών, σε εικόνες υψηλής ανάλυσης του άγριου τοπίου που κατέγραψαν δορυφόροι του Άρη.

Ενώ ορισμένες από τις κοίτες των ποταμών είναι σχετικά μικρές, άλλες σχηματίζουν δίκτυα που εκτείνονται για περισσότερα από 160 χιλιόμετρα. Τα εκτεταμένα ποτάμια πιθανώς αναπληρώνονταν από τις τακτικές βροχοπτώσεις ή χιονοπτώσεις στην περιοχή, δήλωσαν οι ερευνητές.

Μόνο με βροχή ή χιόνι θα μπορούσε να υπάρχει νερό σε τόσο μεγάλη έκταση

«Νερό έχει βρεθεί στον Άρη αμέτρητες φορές στο παρελθόν, αλλά αυτό που είναι πραγματικά ενδιαφέρον εδώ είναι ότι πρόκειται για μια περιοχή όπου για μεγάλο χρονικό διάστημα πιστεύαμε ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις για νερό», δήλωσε ο Adam Losekoot, διδακτορικός φοιτητής στο Open University. «Αυτό που βρήκαμε είναι ότι η περιοχή είχε νερό και ήταν πολύ κατανεμημένο», πρόσθεσε. «Η μόνη πηγή νερού που θα μπορούσε να συντηρήσει αυτά τα ποτάμια σε μια τόσο μεγάλη έκταση θα έπρεπε να είναι κάποιο είδος βροχόπτωσης ή χιονόπτωσης».

Τα πιο εντυπωσιακά σημάδια του αρχαίου νερού στον Άρη είναι τα τεράστια δίκτυα κοιλάδων και φαράγγων, που πιστεύεται ότι δημιουργήθηκαν από το νερό που κυλούσε στο έδαφος. Αλλά ορισμένες περιοχές του πλανήτη έχουν λίγες κοιλάδες, γεγονός που οδηγεί τους επιστήμονες να αναρωτιούνται πόσο υγρές ήταν κάποτε οι περιοχές αυτές.

Μια περιοχή που προβλημάτισε ιδιαίτερα τους ερευνητές ήταν η Noachis Terra, ή Γη του Νώε, ένα από τα παλαιότερα τοπία στον Άρη. Σύμφωνα με τα υπολογιστικά μοντέλα του αρχαίου αρειανού κλίματος, η περιοχή θα έπρεπε να είχε σημαντικές βροχοπτώσεις ή χιονοπτώσεις, σμιλεύοντας το έδαφος καθώς το νερό έρεε.

Οι «ελικοειδείς κορυφογραμμές» αποκάλυψαν το δίκτυο ποταμών

Αντιμέτωποι με την έλλειψη ενδείξεων για αρχαίες κοίτες ποταμών, ο Losekoot και οι συνάδελφοί του στράφηκαν σε εικόνες υψηλής ανάλυσης του Noachis Terra που κατέγραψαν τα όργανα του Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) και του Mars Global Surveyor της Nasa. Οι εικόνες κάλυπταν σχεδόν 4 εκατ. τετραγωνικά μίλια των νότιων υψιπέδων του πλανήτη, μια έκταση πολύ μεγαλύτερη από την Αυστραλία.

Οι εικόνες αποκάλυψαν δεκάδες γεωλογικά χαρακτηριστικά που ονομάζονται ποτάμιες ελικοειδείς κορυφογραμμές (fluvial sinuous ridges), επίσης γνωστές ως ανεστραμμένα κανάλια. Αυτά σχηματίζονται όταν ίχνη ιζημάτων που μεταφέρονται από αρχαίους ποταμούς σκληραίνουν με την πάροδο του χρόνου και αργότερα αποκαλύπτονται όταν το μαλακότερο έδαφος γύρω τους διαβρώνεται. Ενώ ορισμένα ίχνη είναι σχετικά στενά, άλλα έχουν πλάτος μεγαλύτερο από ενάμιση χιλιόμετρο.

«Έχουμε πολλά μικρά τμήματα κορυφογραμμών και συνήθως έχουν πλάτος μερικές εκατοντάδες μέτρα και μήκος περίπου 3,5 χιλιόμετρα, αλλά υπάρχουν και μερικά που είναι πολύ, πολύ μεγαλύτερα από αυτό», δήλωσε ο Losekoot.

Σε μια εικόνα από το MRO το μοτίβο των ποτάμιων ελικοειδών κορυφογραμμών αποκαλύπτει ένα δίκτυο ελικοειδών παραποτάμων και σημεία όπου οι αρχαίες όχθες των ποταμών έσπασαν. Δύο ποτάμια διακρίνονται να διασχίζουν έναν κρατήρα, όπου το νερό πιθανώς εισήλθε και τον γέμισε πριν διαρρήξει την άλλη πλευρά.

Τα ευρήματα, που θα παρουσιαστούν την Πέμπτη στην εθνική συνάντηση της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας στο Ντάραμ, υποδηλώνουν μια διαρκή παρουσία επιφανειακού νερού στην περιοχή Noachis Terra του Άρη πριν από περίπου 3,7 δισ. χρόνια.

Στο θερμότερο, υγρότερο παρελθόν του, ο πλανήτης διέθετε τεράστιες υδάτινες μάζες. Ο Άρης έγινε ο κόκκινος άνυδρος πλανήτης που γνωρίζουμε σήμερα όταν το μαγνητικό του πεδίο εξασθένησε, επιτρέποντας στον ηλιακό άνεμο να διαβρώσει την ατμόσφαιρά του και το νερό να διαφύγει στο Διάστημα. Αλλά κάποιο νερό μπορεί να παραμένει, αθέατο.

Πέρα από τα πολικά καλύμματα πάγου του Άρη, ανέφερε τον Απρίλιο μια διεθνής ομάδα, μια τεράστια δεξαμενή νερού θα μπορούσε να βρίσκεται κρυμμένη βαθιά κάτω από την επιφάνεια του Άρη.

*Με πληροφορίες από Guardian

Διαβάστε επίσης