Το 80% των χρόνιων ασθενών μειώνει βασικές δαπάνες για να καλύψει έξοδα υγείας

Τη «φωνή» των ασθενών για τα πολύπλευρα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά στην πρόσβασή τους σε παροχές υγείας, από τη διάγνωση και την παραπομπή τους στον ειδικό, μέχρι την ιατροφαρμακευτική τους φροντίδα- άκουσαν Πολιτεία και φαρμακοβιομηχανία, στο 1ο ΣΦΕΕ Patient Think Tank Summit. Εκπρόσωποι ασθενών, υπουργείο Υγείας και φορείς του φαρμάκου κάθισαν στο ίδιο τραπέζι διαλόγου στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, την Τρίτη 29 Απριλίου 2025, στην Αίγλη Ζαππείου.

Στόχος είναι η έκδοση ενός εγγράφου συστάσεων πολιτικής (policy recommendation paper), όπου τα προβλήματα των ασθενών θα μπορέσουν να ταξινομηθούν, να ομαδοποιηθούν και να αξιολογηθούν, ώστε να ακολουθήσει μια ολοκληρωμένη πρόταση πολιτικής.

Εκ μέρους της ΕΣΑμεΑ, ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Ιωάννης Βαρδακαστάνης, σε ζωντανή σύνδεση από τις Βρυξέλλες, τόνισε πόσο σημαντικός είναι ο διάλογος μεταξύ του φαρμακευτικού τομέα και των ασθενών. «Η ΕΣΑμεΑ είναι σε διάλογο με το υπουργείο Υγείας από σύστασής της. Θεωρούμε πως είναι πολύ σημαντική αυτή η επικοινωνία. Ο φορέας μας είναι καθιερωμένος στη συνείδηση των πολιτών και της πολιτείας, εκπροσωπώντας άτομα με αναπηρία, χρόνιες και σπάνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους και είναι πολύ σημαντικό να είμαστε παρόντες στη συζήτηση, στις πρωτοβουλίες και στη λήψη αποφάσεων».

Στο πρώτο πάνελ, ο Καθηγητής Πολιτικής Υγείας Κυριάκος Σουλιώτης, μεταξύ άλλων σημείωσε: «Συμμετέχουμε σε μια μεγάλη προσπάθεια να μεταφράσουμε τα προβλήματα σε προτάσεις, που θα είναι χρήσιμες και θα μπορέσουν να αλλάξουν τις ζωές των ασθενών». Το ζήτημα της ποιότητας έθεσε ο Λευτέρης Θηραίος, Γενικός-Οικογενειακός Ιατρός - Διευθυντής ΕΣΥ, Προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης ΟΔΙΠΥ, ώστε να υπάρχουν αποτελεσματικές παροχές φροντίδας προς τους ασθενείς, αλλά και να μπορέσουμε να μετρήσουμε την εμπειρία των ασθενών για το πώς παρέχονται αυτές οι υπηρεσίες. Επιπλέον, είναι σημαντική η ισότιμη πρόσβαση στη φροντίδα των ασθενών, από την πρόληψη, την παραπομπή μέχρι την μεταφροντίδα, σε ένα πλαίσιο εξορθολογισμένης διαχείρισης πόρων.

Η Φανή Προβή, Επιστημονική Υπεύθυνη Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας - Στέλεχος Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, εστίασε στα δομικά προβλήματα και στις ανεπάρκειες του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε όλες τις κατηγορίες αναγκών και παροχών. Αναφέρθηκε ειδικότερα στα αποτελέσματα μια μεγάλης έρευνας που έγινε το 2024 από τη Συνομοσπονδία για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες και σπάνιες παθήσεις στις υπηρεσίες υγείας. Σύμφωνα με την έρευνα, μόνο ένας στους δέκα πολίτες απάντησε πως δεν δυσκολεύτηκε καθόλου στην ικανοποίηση υπηρεσιών υγείας. Το 39,5% στερήθηκε αναγκαία θεραπεία τουλάχιστον μία φορά και το 40% χρειάστηκε διαγνωστικές εξετάσεις που δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει. Αντίστοιχα το 34% στερήθηκε μία φορά φάρμακα που είχαν συσταθεί από γιατρό του. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες και σπάνιες παθήσεις είναι η υψηλή οικονομική επιβάρυνση, η μεγάλη αναμονή για εξετάσεις, αλλά και η έλλειψη διαθεσιμότητας σε φάρμακα. Είναι επίσης χαρακτηριστικό πως τα τελευταία δύο χρόνια, το 80% των ερωτηθέντων έχει μειώσει βασικές δαπάνες όπως για τρόφιμα και ρούχα, για να αντεπεξέλθει σε έξοδα υγείας.

Από την πλευρά της, η Βάσω Βακουφτσή, Πρόεδρος Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, είπε πως οι ανισότητες δυστυχώς παραμένουν και είναι πολλές, οπότε οφείλουμε να σκύψουμε στο πρόβλημα για τις αμβλύνουμε. «Δεν λαμβάνουμε όλοι τις ίδιες θεραπείες, ειδικά οι ασθενείς που διαμένουν στην περιφέρεια. Υπάρχουν τεράστιοι χρόνοι αναμονής στα νοσοκομεία για ραντεβού. Υπάρχουν ακόμη και σήμερα διαγνωστικές εξετάσεις που δεν αποζημιώνομαι. Είναι επίσης αρκετά σοβαρή και η καθυστερημένη εισαγωγή των νέων και καινοτόμων θεραπειών στο σύστημα και αυτό δημιουργεί ανισότητες με πολίτες άλλων χωρών. Όποιος δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να καλύψει τις εξετάσεις και το φάρμακό του μπορεί να μείνει εκτός θεραπείας» υπογράμμισε.

Η Παρασκευή Μιχαλοπούλου, Αντιπρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, αναφέρθηκε στο κομμάτι της πρόληψης για τον περιορισμό εμφάνισης νοσημάτων, τόσο της πρωτογενούς (συνήθειες ζωής, περιβαλλοντικοί παράγοντες) όσο και της δευτερογενούς μέσω ιατρικών εξετάσεων. Όπως είπε, το εθνικό πρόγραμμα συμπτωματικού ελέγχου ήταν απαραίτητο, όμως θα θέλαμε και ένα προσυμπτωματικό εθνικό έλεγχο και για τις σπάνιες παθήσεις και νοσήματα. «Στην πρωτογενή πρόληψη υπάρχει έλλειψη ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης του πληθυσμού και δυσκολία αλλαγής συμπεριφορών (κάπνισμα, διατροφή, φυσική δραστηριότητα). Επίσης υπάρχουν ανισότητες στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Μεγάλο θέμα είναι και η βιωσιμότητα των προγραμμάτων, ώστε αυτά να συνεχιστούν».

«Εάν δεν έχουμε έγκαιρη διάγνωση δεν θα έχουμε αποτελεσματική θεραπεία» υπογράμμισε η Καίτη Θεοχάρη, Αντιπρόεδρος Ένωσης Σπανίων Ασθενών Ελλάδος. Όπως τόνισε, υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης των πολιτών, αλλά και εκπαίδευσης των γιατρών, σε συνδυασμό με την έλλειψη υποδομών, την ώρα που η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί σημαντική πρόκληση. Αναφέρθηκε τόσο στις γεωγραφικές και οικονομικές ανισότητες που εξακολουθούν να υφίστανται, όσο και στις οικονομικές. Παράλληλα υπάρχουν ελλείψεις σε εξειδικευμένα διαγνωστικά εργαλεία, αλλά και κατακερματισμός των υπηρεσιών υγείας.

Ο Χρήστος Δαραμήλας, Μέλος Εκτελεστικής Γραμματείας ΕΣΑμεΑ, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σωματείων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη – ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, σημείωσε πως οι ασθενείς δεν μπορούν να νιώθουν πως υπάρχουν καλύτερα φάρμακα και υγειονομικές παροχές, αλλά το οικονομικό κόστος να αποτελεί εμπόδιο για την πρόσβασή τους σε αυτές. «Ο πολίτης σήμερα που είναι χρόνια πάσχων δεν μπορεί να πληρώνει εκτός από τις ασφαλιστικές του εισφορές και το κόστος των υπηρεσιών. Για να υλοποιηθούν οι προτάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών πρέπει να υπάρχει επικοινωνία με την Πολιτεία για τη λήψη αποφάσεων και να καταλάβουμε όλοι πως βρισκόμαστε "στην ίδια πλευρά". Ένα νέο ετήσιο σχέδιο δράσης από το υπουργείο Υγείας θα μπορούσε να αποτελέσει λύση» τόνισε.

Ο Νίκος Δέδες, Γραμματέας Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, επικεντρώθηκε στην ανάγκη εκπαίδευσης των επιχειρηματιών υγείας στον τομέα της δευτερογενούς διάγνωσης. «Υπάρχουν ασθενείς που έχουν ταλαιπωρηθεί πολύ, γιατί ο θεράπων γιατρός δεν υποψιάστηκε τη νόσο βλέποντας τα συμπτώματα. Χρειάζεται επίσης και ενημέρωση των ασθενών και η καταπολέμηση του αναλφαβητισμού υγείας και της παραπληροφόρησης. Τέλος, δεν μπορεί να υπάρχει ολοκληρωμένη πρόληψη χωρίς χρηματοδότηση των αντίστοιχων προγραμμάτων».

O Γιώργος Καπετανάκης, Πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, αναπτύσσοντας μια σειρά προτάσεων, εστίασε στον κατακερματισμό της νοσοκομειακής φροντίδας, στην ανάγκη ύπαρξης δράσεων μείωσης της γραφειοκρατίας και ελεγκτικών μηχανισμών για τη συνταγογράφηση διαγνωστικών εξετάσεων, στην ισότιμη πρόσβαση στη θεραπεία για όλους τους ασθενείς, στον εξορθολογισμό του ρόλου του ΙΦΕΤ και στην παροχή περισσότερων κινήτρων για την προσέλκυση κλινικών μελετών στη χώρα μας. Όπως είπε, «γνωρίζουμε τα προβλήματα και πρέπει τώρα να εξετάσουμε στις λύσεις».

Ο Δημήτρης Αθανασίου, Αντιπρόεδρος Ένωσης Σπανίων Ασθενών Ελλάδας, τόνισε πως απαιτείται σταθερή χρηματοδότηση, παιδεία των ασθενών, προσαρμοσμένα μηνύματα προς το κοινό και εκθείασε την πρόοδο που έχει συντελεστεί στη χώρα μας στο κομμάτι της πρόληψης. Υπάρχουν, όμως, ακόμη πολλά περιθώρια σε αυτόν τον τομέα, όπως για παράδειγμα η πρόληψη στον νεογνικό έλεγχο, ο οποίος θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικός.

Διαβάστε επίσης