Reuters: Το καθεστώς Άσαντ μετέφερε μυστικά χιλιάδες πτώματα από μαζικό τάφο

Το καθεστώς Άσαντ πραγματοποίησε μια διετή μυστική επιχείρηση για να μεταφέρει χιλιάδες πτώματα από έναν από τους μεγαλύτερους γνωστούς ομαδικούς τάφους της Συρίας σε μια μυστική τοποθεσία, σε απόσταση μεγαλύτερη από μία ώρα, στην απομακρυσμένη έρημο, σύμφωνα με έρευνα του Reuters. Είναι η πρώτη φορά που έρχεται στο φως η συνωμοσία του στρατού του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ για την ανασκαφή του ομαδικού τάφου στην Κουτάιφα και τη δημιουργία ενός τεράστιου δεύτερου ομαδικού τάφου στην έρημο έξω από την πόλη Ντουμαίρ.

Για να αποκαλύψει την τοποθεσία του τάφου και να περιγράψει λεπτομερώς την εκτεταμένη επιχείρηση, το Reuters συνομίλησε με 13 άτομα που έχουν άμεση γνώση της διετούς προσπάθειας μεταφοράς των πτωμάτων, εξέτασε έγγραφα που προσκόμισαν οι εμπλεκόμενοι αξιωματούχοι και ανέλυσε εκατοντάδες δορυφορικές εικόνες και των δύο τόπων ταφής που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια αρκετών ετών.

«Επιχείρηση Μετακίνηση Γης»

Η επιχείρηση μεταφοράς σορών από την Κουτάιφα σε μια άλλη κρυφή τοποθεσία δεκάδες χιλιόμετρα μακριά ονομάστηκε «Επιχείρηση Μετακίνηση της Γης» και διήρκεσε από το 2019 έως το 2021. Σκοπός της επιχείρησης ήταν να συγκαλύψει τα εγκλήματα της κυβέρνησης Άσαντ και να βοηθήσει στην αποκατάσταση της εικόνας της, ανέφεραν οι μάρτυρες. Το Reuters ενημέρωσε χθες (14/10) την κυβέρνηση του Προέδρου Άχμεντ αλ-Σαράα για τα ευρήματα αυτής της έρευνας.

Το Reuters δεν αποκαλύπτει την ακριβή τοποθεσία του χώρου για να μειώσει την πιθανότητα παραβίασης της τοποθεσίας από εισβολείς. Με τουλάχιστον 34 τάφρους μήκους 2 χιλιομέτρων, ο τάφος στην έρημο Ντουμάιρ είναι από τους πιο εκτεταμένους που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου πολέμου. Μαρτυρίες από μάρτυρες και οι διαστάσεις του νέου χώρου υποδηλώνουν ότι δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι θαμμένοι εκεί.

Η κυβέρνηση Άσαντ άρχισε να θάβει τους νεκρούς στην Κουτάιφα γύρω στο 2012, στις αρχές του εμφυλίου πολέμου. Ο ομαδικός τάφος περιείχε τα σώματα στρατιωτών και κρατουμένων που πέθαναν στις φυλακές και τα στρατιωτικά νοσοκομεία του δικτάτορα, ανέφεραν οι μάρτυρες. Ένας Σύρος ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποκάλυψε την Κουτάιφα δημοσιεύοντας φωτογραφίες στα τοπικά μέσα ενημέρωσης το 2014, αποκαλύπτοντας την ύπαρξη του τάφου και τη γενική του τοποθεσία στα περίχωρα της Δαμασκού. Η ακριβής του τοποθεσία αποκαλύφθηκε λίγα χρόνια αργότερα, σε μαρτυρίες στο δικαστήριο και σε άλλα δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης.

Φορτηγά γεμάτα χώμα και λείψανα

Για τέσσερις νύχτες σχεδόν κάθε εβδομάδα, από τον Φεβρουάριο του 2019 έως τον Απρίλιο του 2021, έξι έως οκτώ φορτηγά γεμάτα με χώμα και ανθρώπινα λείψανα ταξίδευαν από την Κουτάιφα στην έρημο Ντουμάιρ, σύμφωνα με τους μάρτυρες που συμμετείχαν στην επιχείρηση. Το Reuters δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει εάν έφτασαν επίσης πτώματα από αλλού στην μυστική τοποθεσία και δεν βρήκε κανένα έγγραφο που να αναφέρει την Επιχείρηση Μετακίνηση της Γης ή μαζικούς τάφους γενικότερα.

Όλοι όσοι εμπλέκονταν άμεσα θυμούνταν έντονα τη δυσοσμία, συμπεριλαμβανομένων δύο οδηγών φορτηγού, τριών μηχανικών, ενός χειριστή μπουλντόζας και ενός πρώην αξιωματικού της επίλεκτης Ρεπουμπλικανικής Φρουράς του Άσαντ, ο οποίος συμμετείχε από τις πρώτες ημέρες της μεταφοράς.Ο πρώην πρόεδρος Άσαντ, ο οποίος βρίσκεται στη Ρωσία, και αρκετοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι που, σύμφωνα με μάρτυρες, έπαιξαν βασικούς ρόλους στην επιχείρηση δεν ήταν διαθέσιμοι για σχόλια.

Μετά την πτώση του καθεστώτος στο τέλος του περασμένου έτους, ο Άσαντ και πολλοί από τους βοηθούς του εγκατέλειψαν τη χώρα. Η ιδέα της μεταφοράς χιλιάδων πτωμάτων γεννήθηκε στο τέλος του 2018, όταν ο Άσαντ βρισκόταν στα πρόθυρα της νίκης στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, δήλωσε ο πρώην αξιωματικός της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς. Ο δικτάτορας ήλπιζε να ανακτήσει τη διεθνή αναγνώριση μετά από χρόνια κυρώσεων και ισχυρισμών για βαρβαρότητα, είπε ο αξιωματικός. Εκείνη την εποχή, ο Άσαντ είχε ήδη κατηγορηθεί ότι κρατούσε χιλιάδες Σύρους.

Αλλά καμία ανεξάρτητη συριακή ομάδα ή διεθνής οργανισμός δεν είχε πρόσβαση στις φυλακές ή στους ομαδικούς τάφους. Δύο οδηγοί φορτηγού και ο αξιωματικός δήλωσαν στο Reuters ότι στρατιωτικοί διοικητές τους είπαν ότι ο σκοπός της μεταφοράς ήταν η εκκαθάριση του ομαδικού τάφου Κουτάιφα και η απόκρυψη στοιχείων μαζικών δολοφονιών. Μέχρι την πτώση του Άσαντ, και τα 16 χαρακώματα που έχουν καταγραφεί από το Reuters στην Κουτάιφα είχαν αδειάσει.

Οι 160.000 Σύροι που εξαφανίστηκαν επί Άσαντ

Περισσότεροι από 160.000 άνθρωποι εξαφανίστηκαν στον τεράστιο μηχανισμό ασφαλείας του έκπτωτου δικτάτορα και πιστεύεται ότι είναι θαμμένοι στους δεκάδες ομαδικούς τάφους που δημιούργησε, σύμφωνα με συριακές οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η οργανωμένη ανασκαφή και η ανάλυση DNA θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό του τι συνέβη, αμβλύνοντας ένα από τα πιο οδυνηρά ρήγματα της Συρίας.

Αλλά με λίγους πόρους στη Συρία, ακόμη και οι γνωστοί μαζικοί τάφοι είναι σε μεγάλο βαθμό απροστάτευτοι. Και οι νέοι ηγέτες της χώρας, οι οποίοι ανέτρεψαν τον Άσαντ τον Δεκέμβριο, δεν έχουν δημοσιεύσει κανένα έγγραφο σχετικά με τα άτομα που έχουν ταφεί σε αυτούς, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις από τις οικογένειες των αγνοουμένων.

Ο Μοχάμεντ Ρέντα Τζέλκι, επικεφαλής της Εθνικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους, δήλωσε ότι ο τεράστιος αριθμός θυμάτων και η ανάγκη ανοικοδόμησης του δικαστικού συστήματος εμποδίζουν το έργο. Έχει ανακοινώσει σχέδια για τη δημιουργία μιας τράπεζας DNA και μιας κεντρικής ψηφιακής πλατφόρμας για τις οικογένειες των αγνοουμένων και δήλωσε ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη εκπαίδευσης ειδικών στην ιατροδικαστική και τις εξετάσεις DNA.

«Υπάρχει μια πληγή που αιμορραγεί στη Συρία»

«Υπάρχει μια πληγή που αιμορραγεί όσο υπάρχουν μητέρες που περιμένουν να βρουν τους τάφους των γιων τους, σύζυγοι που περιμένουν να βρουν τους τάφους των συζύγων τους και παιδιά που περιμένουν να βρουν τους τάφους των πατέρων τους», δήλωσε στην ημιεπίσημη συριακή ιστοσελίδα ειδήσεων al-Watan τον Αύγουστο.

Ο Μοχάμεντ Αλ Αμπντάλα, επικεφαλής του Κέντρου Δικαιοσύνης και Λογοδοσίας της Συρίας, μιας συριακής οργάνωσης που εργάζεται για τον εντοπισμό των αγνοουμένων και τη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου, δήλωσε ότι μια τυχαία μεταφορά σορών όπως αυτή από την Κουτάιφα στο Ντουμαίρ ήταν καταστροφική για τις θλιμμένες οικογένειες. «Η συναρμολόγηση αυτών των σορών, ώστε τα ολόκληρα λείψανα να επιστραφούν στις οικογένειες, θα είναι εξαιρετικά περίπλοκη», δήλωσε ο αλ Αμπντάλα αφού έμαθε για την έρευνα του Reuters.

Χαρακτήρισε τη σύσταση της επιτροπής για τους αγνοούμενους ως ένα θετικό βήμα από τη νέα κυβέρνηση. «Έχει πολιτική υποστήριξη, αλλά δεν έχει πόρους και ειδικούς», είπε. Οδηγοί, μηχανικοί και άλλοι που συμμετείχαν στη μεταφορά δήλωσαν ότι το να μιλήσουν ανοιχτά τη στιγμή της μυστικής επιχείρησης σήμαινε βέβαιο θάνατο.«Κανείς δεν θα παρακούσει τις εντολές», είπε ένας οδηγός. «Εσύ ο ίδιος θα μπορούσες να καταλήξεις στους λάκκους».

Διαβάστε επίσης