Δέκα ανατροπές στη φορολογία και την εκμετάλλευση ακινήτων - Οι «παγίδες» του Ε9

Δέκα ανατροπές στη φορολογία και την εκμετάλλευση ακινήτων περιλαμβάνει η ατζέντα της κυβέρνησης, με στόχο την «άντληση» εσόδων πάνω από 3,2 δισ. ευρώ το 2024, σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Απογευματινής».

Μόνο οι εισπράξεις από τους φόρους μεταβίβασης υπολογίζονται εφέτος ότι θα κινηθούν πάνω από τα 800 εκατ. ευρώ, ενώ, άλλα 2,420 δισ. ευρώ θα εισρεύσουν από την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ.

Συγκεκριμένα, το σχέδιο δράσης, που θα ξετυλίγεται σταδιακά, προβλέπει:

• ΕΝΦΙΑ. Νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά θα αποσταλούν εφέτος τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ, με στόχο η πληρωμή του φόρου να αρχίσει στο τέλος Απριλίου, αντί στο τέλος Μαΐου και να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2025.
• Διορθώσεις στο Ε9. Πριν από την έκδοση των εκκαθαριστικών, οι φορολογούμενοι πρέπει να ελέγξουν για τυχόν λάθη ή παραλείψεις, προκειμένου να αποφύγουν τυχόν πρόσθετες χρεώσεις στον φόρο.
• Επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε όλη τη χώρα. Μέσα στο 2024, θα αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενική αξία 2.167 περιοχές, οι οποίες αντιστοιχούν στο 1,5% της επικράτειας.
• Προσαρμογή στις εμπορικές τιμές. Μετά το καλοκαίρι, λανσάρεται σε πιλοτική εφαρμογή ο νέος μηχανισμός αυτόματης προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στις εμπορικές τιμές.
• ΦΠΑ στα νεόδμητα. Επεκτείνεται έως το το τέλος του 2025, η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ ύψους 24% στις νέες οικοδομές, ενώ, η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής.
• Φοροεκπτώσεις σε ιδιοκτήτες με «κλειστά σπίτια». Συζητάται εντός του οικονομικού επιτελείου η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για τριετή απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος, ώστε να ανοίξουν 120.000 «κλειστά σπίτια» και να εισέλθουν στην αγορά.
• Πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω». Το πρόγραμμα αρχίζει σύντομα, στοχεύοντας στην αύξηση των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών μέσω της αξιοποίησης κενών ιδιωτικών κατοικιών, οι οποίες θα νοικιάζονται για τουλάχιστον τρία έτη.
• Δαπάνες ανακαίνισης. Από εφέτος εφαρμόζεται αύξηση της φοροαπαλλαγής για δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτηρίων (από το 40% στο 100%), που περιλαμβάνεται στην πρόσφατη φορολογική μεταρρύθμιση, αλλά και για δαπάνες αγοράς αγαθών με ανώτατο όριο δαπάνης τα 16.000 ευρώ σε πέντε χρόνια.
• Airbnb. Οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση, θα πρέπει να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας με βάση νέο ΚΑΔ και θα φορολογούνται με το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα που ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
• Αυτόματο Ε9 για γονικές παροχές και δωρεές. Μέχρι το φθινόπωρο, η αυτοματοποιημένη υποβολή δηλώσεων Ε9 θα επεκταθεί και σε άλλες περιπτώσεις δωρεών και γονικών παροχών ακινήτων, καθώς σήμερα το μέτρο καλύπτει μόνο τις περιπτώσεις πλήρους κυριότητας, αλλά και όσους πωλούν ή αγοράζουν ακίνητα.

Ποιοι ιδιοκτήτες καλούνται να συμπληρώσουν το Ε9 - Πότε κλείνει η πλατφόρμα

Την πλατφόρμα του Ε9 πρέπει να επισκεφθούν οι φορολογούμενοι που το 2023 απέκτησαν κάποιο ακίνητο με αγορά, γονική παροχή ή κληρονομιά ή πούλησαν ή έγραψαν στα παιδιά και τα εγγόνια τους ακίνητη περιουσία ή τακτοποίησαν αυθαίρετες επιφάνειες.

Ο χρόνος για προσθήκες, διορθώσεις και διαγραφές στα στοιχεία της ακίνητης περιουσίας όπως εμφανίζονται στο Ε9 μετράει αντίστροφα και λήγει στις 31 Μαρτίου 2024. Ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ για το 2024 ύψους 2,4 δισ. ευρώ θα σταλεί φέτος νωρίτερα αλλά η εξόφλησή του θα γίνει σε 11 δόσεις με την πρώτη να την πληρώνουν οι φορολογούμενοι τέλη Απριλίου αντί για τέλη Μαΐου.

Όμως, για να γλιτώσουν οι φορολογούμενοι έξτρα χρεώσεις θα πρέπει πριν από την έκδοση του λογαριασμού να ελέγξουν τα στοιχεία της ακίνητης περιουσίας όπως αυτά εμφανίζονται στη δήλωση Ε9, προκειμένου να διορθώσουν τυχόν λάθη, κενά ή παραλείψεις που φουσκώνουν το φόρο και αφορούν κυρίως στον όροφο, την έκταση των κύριων και βοηθητικών χώρων, τα εμπράγματα δικαιώματα, το ποσοστά συνιδιοκτησίας, τα χαρακτηριστικά του αγροτεμαχίου και των κτισμάτων που βρίσκονται σε αυτά καθώς και στους επαγγελματικούς χώρους. Μάλιστα οι διορθώσεις μπορούν να γίνουν αναδρομικά από το 2014 και να επιφέρουν μείωση του ΕΝΦΙΑ από 20% έως 90%.

Έκπτωση 10%

Την εικόνα των ακινήτων τους στο Ε9 θα πρέπει να ελέγξουν και οι φορολογούμενοι που δικαιούνται έκπτωση έως 10% για τις κατοικίες που έχουν ασφαλίσει για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα. Η υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) για το έτος 2024 σχετικά με ασφαλισμένες κατοικίες που αποκτήθηκαν εντός του έτους 2023 αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή της αίτησης για τη μείωση ΕΝΦΙΑ μέσω της εφαρμογής. Συνεπώς, πολίτες που τυχόν δεν θα δουν στην εφαρμογή myPROPERTY ακίνητα που απέκτησαν το 2023, πρέπει να ελέγξουν εάν υποβλήθηκε γι’ αυτά δήλωση Ε9 και να υποβάλουν τη δήλωση αυτή πριν εισέλθουν εκ νέου στην εφαρμογή.

H προθεσμία για την υποβολή αίτησης στην ειδική εφαρμογή στην πλατφόρμα myPROPERTY για την έκπτωση έως 10% «τρέχει» από σήμερα και εκπνέει στις 22 Φεβρουαρίου 2024. Μέσω της εφαρμογής χορηγείται κεντρικά η μείωση του ΕΝΦΙΑ, καθώς τα στοιχεία των ασφαλισμένων κατοικιών που δηλώνουν οι φορολογούμενοι διασταυρώνονται με τα δεδομένα που έχουν παράσχει στην ΑΑΔΕ οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις.

Τα πιο συνηθισμένα λάθη στον έλεγχο του Ε9

Κατά τον έλεγχο του Ε9, μεγαλύτερη προσοχή απαιτείται στα εξής σημεία:

Αποθήκες – πάρκινγκ: Τσεκάρετε τα τετραγωνικά που έχετε δηλώσει. Οι βοηθητικοί χώροι, όπως είναι οι αποθήκες, τα υπόγεια πάρκινγκ κ.λπ. φορολογούνται με έκπτωση 90%.

Ημιτελή κτίσματα. Ελέγξτε εάν έχετε δηλώσει στο Ε9 ως ημιτελές το ακίνητο που έχετε στην κατοχή σας. Τα ημιτελή κτίσματα φορολογούνται με έκπτωση 60%.

Εμπράγματα δικαιώματα. Ελέγξτε εάν έχετε δηλώσει σωστά τα εμπράγματα δικαιώματά σας (πλήρης ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία). Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στον φορολογούμενο, οπότε καταλογίζει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο το ποσό του φόρου που αναλογεί στο συγκεκριμένο ακίνητο.

Ποσοστό συνιδιοκτησίας: Αν έχει δηλωθεί λάθος στο Ε9 θα φουσκώσει το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ. Σε περίπτωση μη αναγραφής για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας 100%.

Οροφος: Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο υψηλότερος συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο.

Ηλικία: Στο συγκεκριμένο κωδικό πρέπει να αναγράφεται το έτος έκδοσης της οικοδομικής άδειας του ακινήτου και όχι το έτος αποπεράτωσής του. Η παλαιότητα του ακινήτου απομειώνει τη τιμή ζώνης και περιορίζει το ύψος του φόρου.

Σχετικές ειδήσεις

• Ακίνητα: Ποιοι ιδιοκτήτες καλούνται να συμπληρώσουν το Ε9 - Πότε κλείνει η πλατφόρμα
• ΕΝΦΙΑ: «Κούρεμα» 10% στα ασφαλισμένα ακίνητα – Οι προϋποθέσεις
• ΕΝΦΙΑ: Τι αλλάζει για 6.500.000 ιδιοκτήτες - Οι εκπτώσεις και οι προθεσμίες