ΕΛΛΑΔΑ

Γιορτή Αγίου Σπυρίδωνα

Γιορτή Αγίου Σπυρίδωνα

Προσωπικότητα φωτεινή, μορφή οδηγητική, αληθινός κολοσσός αρετής και φυσιογνωμία παγκόσμια είναι της Τριμυθούντος ο επίσκοπος, ο άγιος Σπυρίδων.

Γεννήθηκε το 270 μ.Χ. κι έζησε στα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου (306-337) και του γιου του Κωνστάντιου (337-361).

Γενέθλια πατρίδα του ο άγιος Σπυρίδων είχε όχι την Τριμυθούντα της Κύπρου, όπως γράφουν πολλοί και που σήμερα είναι ένα μικρό χωριό με το όνομα Τρεμετουσιά, αλλά τη γειτονική της κωμόπολη Άσσια.

Άνθρωπος της υπαίθρου, Και τέτοιος πραγματικά ήταν ο άγιος μας. Τέτοιοι ήσαν και οι γονείς του. Άνθρωποι αγρότες, φτωχοί, αλλά πολύ ενάρετοι και πιστοί. Γι’ αυτό και το παιδί τους το ανέθρεψαν με προσοχή και φόβο θεού.

Γράμματα ο άγιος δεν έμαθε πολλά. Ούτε φοίτησε σε ανώτερες Σχολές, όπως οι άλλοι μεγάλοι ιεράρχες της Εκκλησίας. Η Αγία Γραφή όμως, το βιβλίο του θεού, ήταν ο καθημερινός κι αχώριστος σύντροφος του. Ο άγιος κατόπιν πιέσεως των γονιών του δημιούργησε οικογένεια. Δυστυχώς όμως πολύ νωρίς έχασε την προσφιλή του σύντροφο. Την κάλεσε ο Κύριος κοντά του. Έτσι ο Σπυρίδων έμεινε μόνος με συντροφιά τη χαριτωμένη κόρη του, την Ειρήνη του. Ο πόνος υπήρξε μεγάλος.

Ό Άγιος Σπυρίδων πέθανε το 348 στην Κύπρο και θάφτηκε στην Τριμυθούντα, όπου και σώζεται η σαρκοφάγος του.

ΟΙ “ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ” ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ

Στα τέλη του 7ου αιώνα, το λείψανο μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη λόγω βαρβαρικών επιδρομών στην Κύπρο. Μετά την Άλωση, ο εφημέριος του Ναού των Αγίων Αποστόλων, Γρηγόριος Πολύευκτος, διέσωσε από τις αγριεμένες ορδές των “παλληκαριών” του Μωάμεθ το λείψανο του Αγίου μαζί με το λείψανο της αυτοκράτειρας Θεοδώρας, που είχε πρωτοστατήσει στην αναστήλωση των εικόνων (843), μεταφέροντάς τα με άλογο, σε δύο σάκους στην Παραμυθιά, όπου και παρέμεινε για δύο χρόνια. Για μεγαλύτερη ασφάλεια τα λείψανα μεταφέρθηκαν το 1456 στην Κέρκυρα και αποθησαυρίστηκαν στον εκεί ναό του Αγίου Αθανασίου. Καθώς ο Πολύευκτος δεν είχε παιδιά, κληρονόμησε τα λείψανα στο συμπατριώτη του Γεώργιο Καλοχαιρέτη. Αργότερα ο γιος του τελευταίου, Μάρκος, παραχώρησε το λείψανο της Αγίας Θεοδώρας στην κερκυραϊκή κοινότητα (1483). Όμως οι δύο άλλοι γιοι του, συγκληρονόμοι του ιερού λειψάνου του Αγίου, θέλησαν να πάρουν το λείψανο μακριά από την Κέρκυρα.

Όμως, οι Κερκυραίοι αντέδρασαν σθεναρά και το λείψανο παρέμεινε στο νησί. Το ιερό λείψανο μεταβιβάσθηκε στην κόρη του ενός, κάποια Ασημίνα, που στα 1520 παντρεύτηκε τον Στ. Βούλγαρη, ο οποίος αποδέχθηκε το λείψανο ως ... προίκα!

Έκτοτε και έως το 1925 το λείψανο ανήκε στην οικογένεια Βούλγαρη. Από το έτος αυτό περιήλθε στην εκκλησιαστική αρχή του νησιού. Ο Στ. Βούλγαρης ίδρυσε τον πρώτο ναό του Αγίου (1530) στο προάστιο του Α. Ρόκου. Το 1589 έγιναν τα εγκαίνια του σημερινού ναού, που ολοκληρώθηκε το 1594. Εκεί εναποτέθηκε οριστικά το άγιο λείψανο. Σήμερα βρίσκεται κοντά στο άγιο βήμα, εντός πολύτιμης λάρνακας. Ακόμη και σήμερα το ιερό λείψανο διατηρεί την ελαστικότητα του δέρματος και παραμένει τελείως αδιάφθορο κατά θεία ευδοκία.

Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ:

Κάθε χρόνο στην Κέρκυρα γίνονται τέσσερις λιτανείες του ιερού λειψάνου. Μία κάθε Μεγάλο Σάββατο, η οποία καθιερώθηκε λόγω της σωτηρίας του νησιού από τον Άγιο κατά τον μεγάλο λιμό (πιθανώς του 1553). Δεύτερη λιτανεία πραγματοποιείται την Κυριακή των Βαϊων, εις ανάμνηση απαλλαγής του νησιού από τη βουβωνική πανώλη του 1630, που είχε μεταδοθεί ένα ιταλικό εμπορικό πλοίο. Τρίτη λιτανεία γίνεται την 11η Αυγούστου σε ανάμνηση του θαύματος του Αγίου που έσωσε το νησί κατά τη δεύτερη τουρκική επιδρομή (1716). Από το έτος κατάληψης της Επτανήσου από τους Άγγλους (1814) τις λιτανείες συνόδευε τιμητικό άγημα Άγγλων στρατιωτών.

Αυτό απαγορεύτηκε μετά το 1837 ως συνέπεια των ταραχών κατά της αγγλικής κατοχής. Μάλιστα στη λιτανεία του 1837 πολλοί Κερκυραίοι πέταξαν τις αναμμένες λαμπάδες τους κατά του Άγγλου αρμοστή! (Ως αντίποινα η αγγλική ηγεσία απέλυσε όλους τους δημοσίους υπαλλήλους του νησιού!). Τέλος η τέταρτη ετήσια λιτανεία πραγματοποιείται την πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου λόγω της διά του θαύματος του Αγίου σωτηρίας του νησιού και πάλι από πανώλη. Ο Άγιος Σπυρίδων άρχισε να τιμάται από τον τέταρτο ήδη αιώνα. Είναι γεγονός ότι τιμάται περισσότερο στην Κέρκυρα ως προστάτης και ακοίμητος φρουρός. Μάλιστα παρατηρείται καθημερινά στην πόλη της Κέρκυρας, κάθε πρωί, πολλοί κάτοικοι να εισέρχονται στο ναό του Αγίου και να ασπάζονται τη λάρνακά του, πριν αρχίσουν τις καθημερινές τους ασχολίες. Όμως ο Άγιος δεν λησμονήθηκε από τους συντοπίτες του. Δύο τοποθεσίες στην Κύπρο φέρουν το όνομά του, ενώ η μονή του στην Τριμυθούντα συγκεντρώνει κάθε χρόνο πλήθη προσκυνητών.