Το γιγαντιαίο ψάρι που ζυγίζει 75 κιλά, συνθλίβει κοράλλια και φτύνει άμμο

Το σπάνιο είδος ψαριού με το όνομα πλακόδοντος είναι μια πολύ ποικιλόμορφη ομάδα τροπικών ψαριών, αλλά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Και αυτό είναι το ίδιο που τους έχει δώσει το αγγλικό τους όνομα, «παπαγαλόψαρα» – τα τεράστια δόντια τους.

Τα δόντια που είναι ενωμένα σε μεγάλες δομές που μοιάζουν με ράμφος είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των πλακόδοντων, αλλά ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η χρήση τους από το μεγαλύτερο είδος, το ploskozubec vysokočelý (Bolbometopon muricatum). Ζει σε διάφορα μέρη του Ινδικού και του Ειρηνικού Ωκεανού και μπορεί να φτάσει τo 1,5 μέτρo και να ζυγίζει περίπου 75 κιλά.

Τα δόντια του τρώνε ζωντανά κοράλλια, ωστόσο δεν είναι η μόνη πηγή τροφής του, αλλά αποτελούν σημαντικό μέρος της διατροφής του. Ό,τι δεν χωνεύει, μετατρέπεται στα έντερά του σε λεπτή άμμο, την οποία στη συνέχεια αποβάλλει: Να σημειωθεί πως την λευκή άμμο την λατρεύουν οι τουρίστες και για την οποία ταξιδεύουν σε τροπικές παραλίες. Σύμφωνα με τους δημιουργούς του ντοκιμαντέρ «Τα θαύματα του κοραλλιογενούς τριγώνου» στο Prima ZOOM, κάθε ενήλικος πλακόδοντος «παράγει» έως και 90 κιλά άμμου το χρόνο.

Οι μηχανικοί των κοραλλιογενών υφάλων

Εκτός από το ότι δημιουργούν λεπτή άμμο, τα πλακόδοντα βοηθούν στη διατήρηση της υγείας των κοραλλιογενών υφάλων. Χωρίς τακτικό καθαρισμό, θα καλύπτονταν από φύκια ή θα προσβάλλονταν από μύκητες. Αυτό σημαίνει πως αργά η γρήγορα θα πέθαιναν και θα εξαφανίζονταν. Ωστόσο, ο πληθυσμός των πλακόδοντων μειώνεται λόγω των κλιματικών αλλαγών και ακόμη περισσότερο λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Αυτά τα ψάρια ζουν περίπου σαράντα χρόνια, αλλά μεγαλώνουν πολύ αργά και ωριμάζουν σε μεγάλη ηλικία. Επιπλέον, αναπαράγονται μόνο σε συγκεκριμένα μέρη και σε συγκεκριμένες φάσεις του σεληνιακού κύκλου. Τα μεγάλα κοπάδια τους, που αριθμούν δεκάδες άτομα, είναι εύκολη λεία για τους ψαράδες. Σήμερα ανήκουν στα απειλούμενα είδη.

Τα δόντια δεν είναι η μόνη ανατομική ιδιαιτερότητα αυτών των γιγάντιων ψαριών. Τα ενήλικα ψάρια έχουν μια χαρακτηριστική προεξοχή στο κεφάλι, την οποία χρησιμοποιούν όπως ορισμένα θηλαστικά τα κέρατά τους – κατά τη διάρκεια των αγώνων για την κατάκτηση θέσης στο κοπάδι, τα αρσενικά συγκρούονται μεταξύ τους με τα κεφάλια τους. Επιπλέον, το στιβαρό μέτωπο λειτουργεί ως προφυλακτήρας κατά το μάσημα και τη σύνθλιψη των σκληρών κοραλλιών.