Παπικές εκλογές... στην εποχή του Tik Tok: Βίντεο, meme και ψηφιακά επεξεργασμένες εικόνες

Το κονκλάβιο είναι μια από τις πιο επίσημες, ιερές και σημαντικές εκλογές στον κόσμο. Είναι επίσης μια μυστική συνάντηση ηλικιωμένων ανδρών που φορούν κόκκινους χιτώνες που ασχολούνται με την πολιτική, τις ραδιουργίες και το κάπνισμα, ενώ επιλέγουν τον ηγέτη των 1,4 δισεκατομμυρίων Ρωμαιοκαθολικών του κόσμου. Το διαδίκτυο δεν μπόρεσε να αντισταθεί.

«Είναι τόσο τρελό», δήλωσε ο Ρομπ Άντερσον, συγγραφέας και διαδικτυακή προσωπικότητα που επικεντρώνεται στο πως ασχολείται η ποπ κουλτούρα για το κονκλάβιο. «Είναι δραματικό και είναι της μόδας».

Μία από τις μακροβιότερες εκλογικές διαδικασίες ξεκινά σήμερα μπροστά σε ένα παγκόσμιο κοινό που δεν είχε βυθιστεί ποτέ ξανά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δεν είχε ασχοληθεί ποτέ τόσο εντατικά με τα memes. Πραγματοποιείται επίσης μετά την κυκλοφορία της ταινίας «Κονκλάβιο» πέρυσι, που έδειξε ότι μπορεί κανείς να παρακολουθήσει την εκλογή του Πάπα ενώ τρώει ποπ κορν.

Τώρα, μετά από χρόνια αυξανόμενης δυσαρέσκειας με την εκκλησία, πολλοί νέοι σε όλο τον κόσμο στρέφονται προς τη μεγαλοπρέπεια και την ίντριγκα του Βατικανού. «Το καλοκαίρι του Βατικανού έχει ξεκινήσει», έγραφε ένα πρόσφατο άρθρο στο ιταλικό περιοδικό Rivista Studio.

Όταν ο Τζουντ Λο έκανε το Βατικανό «της μόδας»

Δημιουργοί του TikTok φορούν χάρτινα καπέλα και μιμούνται συζητήσεις του κονκλαβίου. Ινφλουένσερ έχουν δημοσιεύσει οδηγούς ψηφοφόρων για το κονκλάβιο, ενώ κάνουν θραύση ακόμη και οι σελίδες θαυμαστών για υποψηφίους και οι κατατάξεις των κορυφαίων υποψηφίων με βάση πολύ μη καθολικά κριτήρια. Το meme ενός καρδιναλίου που ανάβει το τσιγάρο ενός άλλου λόγου χάρη, συγκέντρωσε πάνω από πέντε εκατομμύρια προβολές στο X.

«Όλοι αυτοί οι καρδινάλιοι φαίνονται απίστευτα κομψοί στη Ρώμη καπνίζοντας», δήλωσε σε συνέντευξή της η Βικτόρια Τζεντζίνι, Ιταλίδα επιμελήτρια που διαχειρίζεται μια σελίδα meme. Από τότε που ο Τζουντ Λο πρωταγωνίστησε στην τηλεοπτική σειρά του 2016 «The New Pope», είπε, «έχει υπάρξει έντονο ενδιαφέρον της ποπ κουλτούρας για το Βατικανό». «Είναι εύκολο να δημιουργείς memes», πρόσθεσε η κα. Τζεντζίνι. «Η καθολική εικονογραφία είναι πεδίο δόξας λαμπρό».

Ορισμένοι διαδικτυακοί σχολιαστές πάντως έχουν εκφράσει αγανάκτηση για το διαδικτυακό περιεχόμενο, λέγοντας ότι τα αστεία για έναν καθολικό ηγέτη είναι προσβλητικά. Πολλοί πιστοί θεωρούν ότι οι τελετουργίες γύρω από τον θάνατο και τη διαδοχή ενός πάπα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ιερές.

Οι ψηφιακοί δημιουργοί ωστόσο δεν κάμπτονται. Ένα meme, εμπνευσμένο από τον τίτλο ενός άρθρου γνώμης των New York Times, ρωτά: «Είναι η θεραπεία για την ανδρική μοναξιά ένα κονκλάβιο;»

Σε ένα βίντεο στο TikTok, σχόλια μόδας «ντύνουν» πλάνα του Καρδιναλίου Ρέιμοντ Μπερκ, ενός Αμερικανού, που φοράει μια κόκκινη κάπα μήκους αρκετών μέτρων.

Σε άλλα βίντεο, οι καρδινάλιοι παρουσιάζονται ως διαγωνιζόμενοι σε σόου ταλέντων ή «ντίβες», σύμφωνα με τον Ρομπ Άντερσον, προσωπικότητα του διαδικτύου, ο οποίος ζει στη Νέα Υόρκη και έκανε μια σειρά από δημοφιλή βίντεο υπό τον τίτλο «παιχνίδια του πάπα», περιγράφοντας το κονκλάβιο.

«Η ιδέα ότι αυτοί οι ηλικιωμένοι άνδρες είναι κλειδωμένοι σε ένα κτήριο σαν να πρόκειται για sleepover ή για lockdown στο λύκειο φορώντας τις πιτζάμες τους είναι ξεκαρδιστική», είπε με μπόλικη δόση χιούμορ. Στη νέα εποχή ταξιδιωτικοί bloggers από το Δουβλίνο και γραφίστες από το Νιου Τζέρσεϊ σχολιάζουν την επιλογή του Πάπα και μοιράζονται τις απόψεις τους στο Instagram και το X.

Ο νέος Ποντίφικας, ο οποίος θα μπορούσε να εκλεγεί αμέσως μετά την έναρξη του κονκλαβίου, θα κληθεί να λάβει δύσκολες αποφάσεις για το μέλλον της εκκλησίας και να αντιμετωπίσει τα περιορισμένα οικονομικά του Βατικανού, αλλά και τα σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης.

Το διαδίκτυο έχει «επηρεάσει όλα τα διαφορετικά είδη προσωπικοτήτων που θα μπορούσαν ενδεχομένως να είναι ο επόμενος πάπας», είπε ο Άντερσον. «Εννοώ, τον Πάπα Πιτσαμπάλα», είπε, αναφερόμενος στον Καρδινάλιο Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα της Ιερουσαλήμ, ο οποίος θεωρείται φαβορί. «Το διαδίκτυο τον υποστήριξε πραγματικά απλά επειδή ήθελε να μπορεί να λέει αυτό το όνομα πολύ», είπε.

Στο διαδικτυακό «παιχνίδι» και ο Λευκός Οίκος

Ακόμη και ο Λευκός Οίκος συμμετείχε, δημοσιεύοντας μια φωτογραφία που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη και απεικονίζει τον πρόεδρο Τραμπ... ως Πάπα. Ο Αμερικανός πρόεδρος αφού διαβεβαίωσε ότι «δεν είχε καμία σχέση με αυτό», απέρριψε τους επικριτές, λέγοντας ότι «δεν αντέχουν αστεία».

Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς συνέβαλε με τη δική του δόση χιούμορ δημοσιεύοντας ότι ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε προσωρινά έναν νέο ρόλο ως σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, «θα μπορούσε να αναλάβει λίγο περισσότερο. Μακάρι να υπήρχε μια θέση εργασίας για έναν ευσεβή Καθολικό...»

Ένα καναδικό συντηρητικό περιοδικό επανέφερε στην επιφάνεια ένα βίντεο του Καρδινάλιου Λουίς Αντόνιο Τάγκλε, ενός Φιλιππινέζου ιεράρχη, να τραγουδάει ένα απόσπασμα από το «Imagine». (Το τραγούδι του Λένον ξεκινά με τη φράση «Imagine there’s no heaven», μια φράση που προφανώς δεν είπε ο καρδινάλιος.)

Ο ιστότοπος LifeSiteNews κατηγόρησε τον Καρδινάλιο Τάγκλε για «σκάνδαλο ή σκανδαλώδη άγνοια» επειδή τραγούδησε αυτό που αποκάλεσε «ύμνο των άθεων». Αλλά άλλοι ενθουσιάστηκαν. «Το καραόκι υπό την παπική εξουσία του Tάγκλε θα γίνει τρελό», έγραψε στο X ο Pope Crave, ένας λογαριασμός αφιερωμένος στους θαυμαστές της νέας ταινίας «Κονκλάβιο».

Ορισμένοι διαδικτυακοί σχολιαστές έχουν μετατρέψει κληρικούς όπως τον Καρδινάλιο Mατέο Ζούπι της Ιταλίας - που περιγράφεται από τους θαυμαστές ως «προοδευτικό είδωλο» - σε πολιτικά σύμβολα. Οι φιλελεύθερες θέσεις του έχουν ωθήσει ορισμένους συντηρητικούς να διατυμπανίσουν «Όχι σε έναν κομμουνιστή πάπα».

Πολλοί αναλυτές αμφισβήτησαν εάν το ενδιαφέρον για το κονκλάβιο θα μεταφραστεί σε μια διαρκή εμπλοκή με την εκκλησία. Η Ελίζα Τζούντικι συγγραφέας του άρθρου στο Rivista Studio, είπε ότι ακριβώς επειδή η εκκλησία σήμαινε πλέον τόσο λίγα για πολλούς νέους, πίστευαν ότι τους επιτρεπόταν να την προσεγγίσουν με ανάλαφρη διάθεση χωρίς να αισθάνονται ασεβείς ή στιγματισμένοι.

«Το κονκλάβιο βιωνόταν ως κάτι σημαντικό από την οπτική γωνία της πίστης. Τώρα, αυτό απέτυχε και οι άνθρωποι το βιώνουν ως ένα μουσικό φεστιβάλ ή κάτι σαν Ολυμπιακούς Αγώνες».

Οι καρδινάλιοι που έχουν.... Instagram και τα bots

Πολλοί από τους καρδινάλιους που ψηφίζουν είναι ενεργοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά κατά τη διάρκεια του κονκλαβίου, θα πρέπει να αφήσουν τα τηλέφωνά τους στον ξενώνα όπου θα μείνουν, δήλωσε εκπρόσωπος του Βατικανού. Οι μεταδόσεις σήματος για κινητά τηλέφωνα στην Πόλη του Βατικανού θα απενεργοποιηθούν επίσης κατά τη διάρκεια του κονκλαβίου, δήλωσε το διοικητικό συμβούλιο του Βατικανού.

«Φοβόμαστε, φυσικά, και την πολιτική επιρροή», δήλωσε σε συνέντευξή του την περασμένη εβδομάδα ο Καρδινάλιος Άντερς Αρμπορέλιους της Σουηδίας.

Μια ανάλυση που δόθηκε τη Δευτέρα στους Times από την Cyabra, μια εταιρεία στο Τελ Αβίβ που παρακολουθεί την παραπληροφόρηση, διαπίστωσε ότι ένα στα πέντε προφίλ που δημοσιεύουν στο X σχετικά με το κονκλάβιο ή κάνουν εικασίες για τον επόμενο πάπα ή το μέλλον της εκκλησίας ήταν bots.

Διαβάστε επίσης