Ένα χρυσό νόμισμα αλλάζει όσα ξέραμε για την Ιερουσαλήμ της ελληνιστικής εποχής
Το νόμισμα εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια κοσκινίσματος χώματος στο πλαίσιο ανασκαφής εντός του Εθνικού Πάρκου της Πόλης του Δαβίδ
Ένα σπάνιο χρυσό νόμισμα που απεικονίζει τη βασίλισσα Βερενίκη Β΄ της Αιγύπτου και χρονολογείται από την ελληνιστική εποχή της Ιερουσαλήμ ανακαλύφθηκε πρόσφατα στην Πόλη του Δαβίδ, ανακοίνωσε την Τετάρτη 20 Αυγούστου η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων (IAA).
Κατασκευασμένο από καθαρό χρυσό, το μικροσκοπικό τεχνούργημα κόπηκε πριν από περίπου 2.200 χρόνια, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πτολεμαίου Γ΄. Το εύρημα προέρχεται από την περίοδο κατά την οποία η Ιερουσαλήμ βρισκόταν υπό ελληνική κυριαρχία.
Το νόμισμα εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια κοσκινίσματος χώματος στο πλαίσιο ανασκαφής εντός του Εθνικού Πάρκου της Πόλης του Δαβίδ. Σύμφωνα με τους Times of Israel, πρόκειται για την πρώτη φορά που ένα τέτοιο νόμισμα εντοπίζεται εκτός Αιγύπτου, η οποία αποτελούσε την καρδιά της πτολεμαϊκής εξουσίας.
«Μόνο περίπου 20 τέτοια νομίσματα είναι γνωστά παγκοσμίως και αυτό είναι το πρώτο που ανακαλύφθηκε σε ελεγχόμενη αρχαιολογική ανασκαφή, γεγονός που το καθιστά εύρημα εξαιρετικής επιστημονικής αξίας», δήλωσαν οι ειδικοί σε αρχαία νομίσματα Robert Kool της IAA και Haim Gitler του Μουσείου του Ισραήλ.
Τι απεικονίζει το νόμισμα
Στην εμπρόσθια όψη του απεικονίζεται η Βερενίκη Β΄, σύζυγος του Πτολεμαίου Γ' του Ευεργέτη, φορώντας διάδημα, πέπλο και περιδέραιο. Στην πίσω όψη εμφανίζεται το κέρας της Αμάλθειας, σύμβολο ευημερίας και γονιμότητας, πλαισιωμένο από δύο αστέρια. Η ελληνική επιγραφή «Βασιλίσσης Βερενίκης» γύρω από την περίμετρο υπογραμμίζει τη δύναμη και την επιρροή της, κάτι σπάνιο για γυναικείες μορφές της εποχής.
Η ιστορική σημασία
Ο επικεφαλής της ανασκαφής, Γιφτάχ Σαλέβ, εξήγησε ότι η ανακάλυψη αμφισβητεί την κοινή αντίληψη ότι η Ιερουσαλήμ ήταν φτωχή και απομονωμένη μετά την καταστροφή του Πρώτου Ναού το 586 π.Χ. Αντίθετα, η πόλη φαίνεται ότι είχε αρχίσει να ανακάμπτει ήδη από την περσική περίοδο και να αναπτύσσει εκ νέου δεσμούς με τα κύρια πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά κέντρα της εποχής.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το νόμισμα κόπηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και πιθανότατα δόθηκε ως αμοιβή σε Αιγύπτιους στρατιώτες μετά τις μάχες κατά το Βασίλειο των Σελευκιδών στον Τρίτο Συριακό Πόλεμο. Η Ιερουσαλήμ καταλήφθηκε αργότερα από τους Σελευκίδες υπό τον Αντίοχο Γ΄ περίπου το 200 π.Χ.
Η Ρίβκα Λάνγκλερ, εκσκαφέας στο σημείο, περιέγραψε τη στιγμή της ανακάλυψης: «Ξαφνικά είδα κάτι λαμπερό. Το σήκωσα και συνειδητοποίησα ότι ήταν χρυσό. Στην αρχή δεν μπορούσα να το πιστέψω, αλλά μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα έτρεχα ενθουσιασμένη μέσα στον χώρο ανασκαφής». Πρόσθεσε ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά σε δύο χρόνια ανασκαφών στην Πόλη του Δαβίδ που βρίσκει χρυσό.
Ο υπουργός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Αμιχάι Ελιγιάχου τόνισε: «Το σπάνιο αυτό νόμισμα μπορεί να φαίνεται μικρό, αλλά έχει τεράστια σημασία για την κατανόηση της Ιερουσαλήμ».
Η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων ανακοίνωσε ότι το νόμισμα θα εκτεθεί στο κοινό στις αρχές Σεπτεμβρίου στο Συνέδριο Έρευνας της Πόλης του Δαβίδ.
