Game of Τhrones: Ο Μερτς θέλει να καθίσει στη θέση του Μακρον, να γίνει ο «αμαξηλάτης» της Ευρώπης

Ο Φρίντριχ Μερτς δείχνει εδραιώνει τη θέση του ηγέτη στην Ευρώπη, την οποία κατείχε επί χρόνια ο Εμανουέλ Μακρόν. Η σύνοδος για το μέλλον της Ουκρανίας, που πραγματοποιήθηκε στις 14 και 15 Δεκεμβρίου στο Βερολίνο, ενίσχυσε την ηγετική θέση του Γερμανού καγκελάριου και κατέδειξε τη φθίνουσα επιρροή του Γάλλου προέδρου., σύμφωνα με την ισπανική El Pais.

Με τη δυναμική της νεοσύστατης θητείας του και την αξιοπιστία που του παρέχει ο ευρύς στρατιωτικός προϋπολογισμός, ο Χριστιανοδημοκράτης Μερτς πολλαπλασιάζει τις πρωτοβουλίες, τόσο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και μέσω διεθνούς διπλωματίας.

Παράλληλα, εδραιώνει τη θέση του ως βασικός συνομιλητής του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σε μια περίοδο έντονης εχθρικότητας της αμερικανικής διοίκησης προς την ΕΕ και με την απειλή από τη Ρωσία να ενδέχεται να οδηγήσει σε άμεση σύγκρουση πριν από το τέλος της δεκαετίας, σύμφωνα με πολιτικούς και στρατιωτικούς κύκλους, όπως σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.

Ωστόσο, ο Μερτς δεν μπορεί να ηγηθεί μόνος του, αλλά χρειάζεται συμμάχους. Στο εσωτερικό της χώρας, αντιμετωπίζει προβλήματα που εμποδίζουν τις διεθνείς του προσπάθειες, από την άνοδο του AFD, που στις περισσότερες δημοσκοπήσεις καταλαμβάνει την πρώτη θέση, μέχρι την οικονομική στασιμότητα και τις εσωτερικές διαφωνίες στο κυβερνητικό του συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες.

Η σύγκριση με τον Μακρόν είναι χαρακτηριστική. Ο Γάλλος πρόεδρος ανέλαβε την ηγεσία στην Ευρώπη το 2017, με οραματικές ομιλίες και το θάρρος της νεότητας του. Ωστόσο, στο «λυκόφως» της θητείας του, η εικόνα του αρχίζει να ξεθωριάζει.

Παρά ταύτα, ο Μακρόν εξακολουθεί να έχει σημαντική επιρροή στην ΕΕ, ενώ η Γαλλία, ως η μοναδική χώρα της Ένωσης με πυρηνικά όπλα, διαθέτει ανυπέρβλητη στρατιωτική ισχύ. Όμως, σε ζητήματα όπως η συμφωνία εμπορίου με τη Mercosur ή το μέλλον του γαλλο-γερμανο-ισπανικού μαχητικού αεροσκάφους, φαίνεται να αποτελεί εμπόδιο για τους Ευρωπαίους εταίρους του, ή τουλάχιστον για τους Γερμανούς.

«Η στιγμή ηγεσίας του Μερτς έχει φτάσει», δηλώνει ο Ζοζέφ ντε Βεκ από το Παρίσι, ερευνητής στο Institut Montaigne. Σύμφωνα με τον ντε Βεκ, καταλυτικό ρόλο έπαιξε πέρυσι ο χειμώνας, όταν η Bundestag ψήφισε συνταγματική μεταρρύθμιση που καταργεί τα όρια δαπανών για τον στρατό. «Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, ο γερμανικός στρατός θα είναι ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη», εξηγεί. Η ίδια μεταρρύθμιση περιλαμβάνει ένα τεράστιο επενδυτικό σχέδιο, δίνοντας στον καγκελάριο ευχέρεια δαπανών που δεν έχει καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. «Η οικονομική ικανότητα της Γερμανίας εντυπωσιάζει τον Τραμπ», προσθέτει.

Τα γερμανικά ΜΜΕ, συνήθως επικριτικά, τώρα επαινούν τον Μερτς. Η ταμπλόιντ Bild αναρωτήθηκε με πατριωτικό ύφος: «Πώς κατάφερε αυτόν τον θρίαμβο;», αναφερόμενη στη συνάντηση στο Βερολίνο μεταξύ του Ουκρανού προέδρου Βολοντιμίρ Ζελένσκι και των απεσταλμένων του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, που περιλάμβανε και σημαντικούς Ευρωπαίους ηγέτες.

Το άρθρο τόνισε ότι, σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια, οι Γουίτκοφ και Κούσνερ θα έπρεπε να συναντηθούν με Ευρωπαίους διαπραγματευτές στο Παρίσι στις 13 Δεκεμβρίου. Ωστόσο, την τελευταία στιγμή η συνάντηση μεταφέρθηκε στο Βερολίνο, προκαλώντας «δυσαρέσκεια» στη Γαλλία, σύμφωνα με τη Le Monde. Ίσως γι’ αυτό το Ελιζέ δεν ανακοίνωσε επίσημα τη συμμετοχή του Μακρόν στη σύνοδο πριν από τη Δευτέρα το απόγευμα, σημάδι της μετατόπισης του κέντρου βάρους.

«Ζήσαμε έντονη διπλωματική δραστηριότητα τις τελευταίες μέρες, ίσως τη μεγαλύτερη από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022», δήλωσε ο Μερτς σε συνέντευξη Τύπου με τον Ζελένσκι. «Τώρα έχουμε την ευκαιρία για μια γνήσια ειρηνευτική διαδικασία για την Ουκρανία. Ο σπόρος είναι ακόμα μικρός, αλλά η δυνατότητα είναι συγκεκριμένη».

Ωστόσο, η συμφωνία του Βερολίνου παραμένει εύθραυστη και αόριστη. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αντιτίθεται σε κατάπαυση του πυρός, η δέσμευση του Τραμπ είναι ασταθής και ακόμη και τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ δεν θεωρούν πλήρως αξιόπιστη την αμερικανική ασφάλεια. Στη Γερμανία, μάλιστα, υπάρχει συζήτηση για το αν οι γερμανικές δυνάμεις θα συμμετάσχουν στη μελλοντική πολυεθνική δύναμη.

Μία ακόμη πρόσφατη πρωτοβουλία του Μερτς, η χρήση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων στην ΕΕ για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, εγκυμονεί επίσης σημαντικούς κινδύνους. Παρότι το ζήτημα συζητείται μήνες στις Βρυξέλλες, άρθρο που έγραψε ο καγκελάριος στο Financial Times τον Σεπτέμβριο πυροδότησε τη συζήτηση. Το ότι το πρότεινε μονομερώς, χωρίς τον Μακρόν ή άλλους ηγέτες, δείχνει τον αυθόρμητο χαρακτήρα, που συχνά δημιουργεί προβλήματα.

«Τώρα είναι ο Μερτς που παίρνει την πρωτοβουλία. Αυτός αναλαμβάνει και τους κινδύνους… γιατί είναι αξιόπιστος για την υπόλοιπη Ευρώπη. Είναι ο άνθρωπος του μέλλοντος», σχολιάζει ο ντε Βεκ. «Μια υπόσχεση του Μακρόν πλέον δεν κρατά τόσο, γιατί ποιος ξέρει ποιος θα βρίσκεται στο Ελιζέ σε 18 μήνες;»

Κίνδυνο για τη νέα ηγεσία του Μερτς αποτελεί και ο Τραμπ. Ο Γερμανός καγκελάριος ισορροπεί μεταξύ κολακείας και προστασίας των εθνικών συμφερόντων, ενώ η αμερικανική διοίκηση εξαπολύει λεκτικές επιθέσεις κατά της ΕΕ και της φιλελεύθερης δημοκρατίας, επισημαίνει η El Pais.

Όμως η απάντηση του Μερτς είναι σαφής: τίποτα δεν θα είναι το ίδιο. Τώρα, όπως υπογραμμίζει, στόχος είναι η μετάβαση στον νέο κόσμο να γίνει όσο το δυνατόν ομαλότερα. «Ο Τραμπ δεν εμφανίστηκε ξαφνικά και η αμερικανική πολιτική δεν θα αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη», προειδοποιεί. «Οι δεκαετίες της Pax Americana έχουν τελειώσει».

Διαβάστε επίσης