Σε εξέλιξη η δίκη Σερβίας - Κροατίας για τη γενοκτονία

Στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαίου, την περασμένη Δευτέρα άρχισαν να εκδικάζονται οι αγωγές που κατέθεσαν το 1999 και το 2000 η Κροατία και η Σερβία, αντίστοιχα.

Η αγωγή της Κροατίας αφορά ειδικότερα την περίοδο 1991-'92, κατά την οποία η επέμβαση του γιουγκοσλαβικού στρατού και των σερβικών παραστρατιωτικών ομάδων στην ανατολική Σλαβονία παρουσιάζεται ως πράξη γενοκτονίας.

Η αγωγή της σερβικής πλευράς ασχολείται κυρίως με το 1995 και την κροατική στρατιωτική επιχείρηση "Καταιγίδα", η οποία επίσης χαρακτηρίζεται γενοκτονία.
Το ενδιαφέρον στη δίκη αυτή είναι το γεγονός ότι και οι δύο αγωγές στρέφονται εναντίον των χωρών, δηλαδή ζητείται η καταδίκη για γενοκτονία της Σερβίας ή της Κροατίας ως κρατικές οντότητες.

Ο καθηγητής διεθνούς δικαίου του Πανεπιστημίου του Νόβισαντ, Τίμπορ Βάραντι, εκτιμά ότι καμία πλευρά δεν θα δικαιωθεί, αφού ποτέ δεν καταδικάστηκαν κράτη για γενοκτονία ακόμη και όταν οργανωμένα και συστηματικά επιδίωκαν τον αφανισμό εθνών.

Ο καθηγητής Βάραντι επισημαίνει ότι ακόμη και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία δεν καταδίκασε κανέναν κατηγορούμενο για γενοκτονία παρότι τα εγκλήματα κατά των μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα χαρακτηρίστηκαν πράξη γενοκτονίας.

Στο Ζάγκρεμπ, επίσης, οι νομικοί πιστεύουν ότι η Κροατία δεν θα δικαιωθεί. "Στον πόλεμο διαπράχθηκαν πολλά εγκλήματα, ωστόσο κανένα δεν έχει τα χαρακτηριστικά της γενοκτονίας.

Πρόκειται για αγωγές με πολιτικά κίνητρα που στερούνται νομικής υπόστασης" επισημαίνει ο διακεκριμένος Κροάτης νομικός Άντε Νόμπιλο. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κροατία και τη Σερβία επισημαίνουν ότι αντί οι δύο πλευρές να καταναλώνουν πόρους για να υπερασπιστούν σε διεθνή δικαστήρια κατηγορίες που δεν έχουν νομική υπόσταση, θα ήταν προτιμότερο να ασχοληθούν μεμονωμένα με τα εγκλήματα που διέπραξαν πολίτες τους και παραμένουν ατιμώρητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Σερβία πολλές φορές πρότεινε την αμοιβαία απόσυρση των αγωγών, ωστόσο το Ζάγκρεμπ δεν ανταποκρίθηκε.

Η σοσιαλιστική κυβέρνηση στην Κροατία, ενώ αρχικά έδειξε ότι θα επιδιώξει τον συμβιβασμό, στην πορεία, προφανώς για πολιτικούς λόγους, επέλεξε την εκδίκαση της υπόθεσης.

Η δίκη στη Χάγη θα ολοκληρωθεί την 1η Απριλίου και η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαίου αναμένεται να ανακοινωθεί στα τέλη του 2014 ή στις αρχές του 2015.