MEETING POINT

Πού το πάει ο Ερντογάν;

Πού το πάει ο Ερντογάν;
H τουρκική λίρα βρίσκεται σε τροχιά κατάρρευσης και ο λαός ξεσηκώνεται
AP Photo/Burhan Ozbilici

Που το πάει ο Ερντογάν; Τι συμπέρασμα βγαίνει από μία οικονομική-νομισματική πολιτική που σε μια πρώτη ανάγνωση μοιάζει αλλοπρόσαλλη; Και πως ερμηνεύεται το νταϊλίκι με τους 10 πρέσβεις δυτικών χωρών στην Άγκυρα που απελάθηκαν και «ξεαπελάθηκαν»;

Τι νόημα έχουν τα τουρκικά ψεματάκια στη διεθνή διπλωματική σκακιέρα, του τύπου κανονίστηκε ραντεβού Ερντογάν – Μπάιντεν, όταν είναι βέβαιο ότι την ίδια στιγμή ο Λευκός Οίκος θα τα διαψεύσει; Πόσο αφελής ή καλαμπουρτζής μπορεί να είναι ένας ηγέτης όταν θεωρεί ότι θα ξεπεράσει τον σκόπελο των ρωσικών πυραύλων S-400 – που είναι καρφί στο μάτι των ΗΠΑ – προτείνοντας αντί για αεροσκάφη F35 να του δώσουν μερικά F16;

Όλα αυτά δε πασπαλισμένα με μπόλικες επιθετικές – παραπλανητικές δηλώσεις του τούρκου υπουργού Αμύνης Χουλουσί Ακάρ, του τύπου ότι η Ελλάδα υιοθετεί επεκτατική πολιτική, ενώ η Τουρκία είναι… το θύμα! Οπωσδήποτε, με το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας παραμάσχαλα και διαρκείς τσαμπουκάδες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα όπου αρέσκεται να αλωνίζει το Ορούτς Ρέις.

Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά ξεκινώντας από τις παράτολμες κινήσεις στην οικονομία. Και λέω παράτολμες, γιατί η Τουρκία βρίσκεται πλέον ένα βήμα πριν από τα capital controls και έχει ήδη μπει στο προαύλιο του ΔΝΤ. Στους πρωτοετείς φοιτητές των Σχολών Οικονομικής Επιστήμης διδάσκεται ένας απλός κανόνας: Όταν έχεις υψηλό πληθωρισμό αυξάνεις τα επιτόκια για να τον συγκρατήσεις και να τον αποκλιμακώσεις. Λοιπόν, ο Ερντογάν κάνει το ακριβώς αντίθετο: Την ώρα που ο πληθωρισμός καλπάζει με 20%, κινείται δηλαδή σε εκρηκτικά επίπεδα, μειώνει συνεχώς τα επιτόκια – μαγκιά! Μάλιστα, όσοι κεντρικοί τραπεζίτες – τρεις τον αριθμό – επιχείρησαν να αντισταθούν σ’ αυτή την ανορθόδοξη νομισματική πολιτική απομακρύνθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες, και η τελευταία διοίκηση, δια χειρός Ερντογάν, απλώς εκτελεί τυφλά τις εντολές του.

Αποτέλεσμα, η τουρκική λίρα βρίσκεται σε τροχιά κατάρρευσης (έχασε 45% της αξίας της από την αρχή του χρόνου), γεγονός που οδηγεί ευθέως στην φτωχοποίηση των οικονομικά ευάλωτων οικονομικών στρωμάτων – πρόβλημα που προς το παρόν επιχειρείται να αντιμετωπιστεί με άτυπο δελτίο σε βασικά τρόφιμα.

Υπάρχει όμως και μια άλλη διάσταση. Παρά το γεγονός ότι η Τουρκία παραμένει ισχυρή οικονομία με μεγάλη αυτάρκεια και αξιοσημείωτα αποθέματα σε δολάρια και χρυσό, δεν παύουν να κινούνται στην κόψη του ξυραφιού όλα τα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα – της τελευταίας σχετικής συμφωνίας με την Ισπανία περιλαμβανομένης. Γιατί απλούστατα τα αεροπλανοφόρα πληρώνονται σε ξένο νόμισμα έναντι του οποίου συνεχώς υποτιμάται η τουρκική λίρα.

Λέγεται ότι ο τούρκος ηγέτης έχει ανατρεπτικό σχέδιο. Ποντάρει στο ότι μπορεί να ρεφάρει από την αύξηση των εξαγωγών και του τουρισμού αφού σ’ αυτούς τους δυο τομείς η Τουρκία είναι και θα είναι, από χέρι, φθηνότερη.

Κομμάτι δύσκολο, αλλά ο Ερντογάν έχει αποδειχθεί μαιτρ της κωλοτούμπας και των ελιγμών και αυτό το συγκεκριμένο έργο το έχει ξαναπαίξει. Πολύ πρόσφατα, το 2018, η Τουρκία είχε βρεθεί στην δίνη μιας μεγάλης νομισματικής κρίσης λόγω των Ερντογανικών εμμονών, τις οποίες ο τούρκος ηγέτης αποχωρίστηκε εν ριπή οφθαλμού και χωρίς πολλές πολλές εξηγήσεις, όταν το πράγμα έφθασε στο απροχώρητο.

Το ζόρι, πάντως, παραμένει – αναφέρομαι στις επικείμενες εκλογές στη γειτονική χώρα (2023) τις οποίες, αυτή τη στιγμή, ο Τούρκος ηγέτης δεν τις έχει στο τσεπάκι και οι οποίες όπως όλα δείχνουν θα κριθούν κυρίως στο οικονομικό πεδίο και όχι τόσο στο πεδίο των μεγαλοϊδεατικών οραμάτων.

Φυσικά ας κρατάμε – ως προς το τελευταίο – μια μικρή επιφύλαξη γιατί η ιστορία διδάσκει ότι η Αγκυρα ειδικεύεται στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής με το βλέμμα στραμμένο στις εντυπώσεις που θα μπορούσε να προκαλέσει στο εσωτερικό της χώρας. Ο νοών νοείτο!

Και κάτι ακόμη για να συμπληρωθεί το παζλ: Η βαρβάτη νομισματική κρίση που βιώνει σήμερα η γειτονική χώρα, μπορεί εύκολα να εκτονωθεί με τρεις – τέσσερις διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων. Επειδή όμως το πρόβλημα δεν είναι αμιγώς τεχνικό δεν ισχύει το γνωστό «ούτε γάτα, ούτε ζημιά». Ζημιά, πολιτική ζημιά, υπάρχει γιατί οι ανά τον κόσμο ηγεσίες, οι θεσμοί, οι αγορές διαμορφώνουν την εικόνα ενός πολιτικού ο οποίος παρεμβαίνει όποτε και όπως του καπνίσει στην κεντρική του τράπεζα, και επομένως δεν θεωρείται παίκτης που εγγυάται την σταθερότητα.

Και κάτι ακόμη χειρότερο: Εχουν κυκλοφορήσει κατ’ επανάληψη φήμες για την κατάσταση της υγείας του Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και σκέψεις για το κατά πόσο αυτό τον επηρεάζει στην άσκηση των καθηκόντων της. Εάν όντως συμβαίνει κάτι τέτοιο δεν θα είναι η πρώτη φορά – σας παραπέμπω στο σπουδαίο βιβλίο του σερ Ντέιβιντ Οουεν «Ασθενής ηγέτης στην εξουσία» - κάθε φορά που συμβαίνει όμως έχει σοβαρές επιπτώσεις σε εθνικό, και ενίοτε σε διεθνές επίπεδο.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Καλύβια: Ιερέας διατηρούσε στο σπίτι του παράνομο νεκροταφείο βρεφών

Πού το πάει ο Ερντογάν;

Φοβερό! Η σωσίας της Έλενας Παπαρίζου που έγινε viral (photos+video)