Παρασκευή 28/02/2025: «Last call» για την κυβέρνηση - Ηχηρό μήνυμα και προς την αντιπολίτευση
Η Παρασκευή που πέρασε ήταν η επέτειος των δύο χρόνων της τραγωδίας των Τεμπών, ήταν όμως και η ημέρα των ιστορικών συλλαλητηρίων, η ημέρα που μπορεί να αλλάξει πλήρως τα δεδομένα για το πολιτικό σύστημα -την κυβέρνηση πριν απ' όλα- και κατά συνέπεια για την ίδια τη χώρα.
Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπου υπάρχει ελληνισμός, από τη μακρινή Μελβούρνη της μετανάστευσης ως τη Νέα Υόρκη του ξεσηκωμού αλλά και της λάμψης, συναντήθηκαν για να απαγγείλουν αυστηρό «κατηγορητήριο» κατά της συγκάλυψης και να προβάλουν την ισχυρή απαίτηση: Δώστε «οξυγόνο» στα Τέμπη, αλλά και στην ίδια τη Δημοκρατία, που χρειάζεται επειγόντως επανίδρυση. Ήταν ένα πλήθος πολυποίκιλτο, ανθρώπων που αντιλαμβάνονταν ότι δεν τους χωρίζουν οι ιδεολογικές καταβολές, οι πολιτικές προτιμήσεις, η ταξική προέλευση, η κοινωνική τοποθέτηση, το μορφωτικό επίπεδο, το φύλο, η ηλικία. Ένα είδος «αντιπροσωπευτικού δείγματος» της ελληνικής κοινωνίας ή αν θέλετε ένα υποπολλαπλάσιο «εκλογικού σώματος».
Πρώτα απ' όλα, ας αποκωδικοποιήσουμε τα χαρακτηριστικά του πρωτοφανούς συμβάντος. Ασφαλώς το προαπαιτούμενο ήταν και είναι να λάμψει η αλήθεια για το πολύνεκρο δυστύχημα, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 57 άνθρωποι -νέοι στην πλειονότητά τους. Στεγάζει, όμως, πλέον και άλλους πικρούς καημούς: το άγχος της νεολαίας για το επίπεδο σπουδών, τις ευκαιρίες για δουλειά. Την αγωνία της νοικοκυράς προ του σούπερ-μάρκετ. Την αγανάκτηση του συνταξιούχου που άλλα του έταξαν και άλλα -κατά πολύ υποδεέστερα- προέκυψαν. Τη διαπίστωση του μικρομεσαίου επιχειρηματία ότι βρίσκεται στο περιθώριο του πάρτι χρηματοδότησης, την απελπισία όλων αυτών για το αν μπορούν να υπολογίζουν το ΕΣΥ ως «αποκούμπι», για την υγεία, τη ζωή τους. Είναι πολλά, λοιπόν, που αθροίζονται κάτω από την ομπρέλα των Τεμπών και κυρίως βρίσκονται στον αντίποδα του τρόπου σκέψης και λειτουργίας της κυβέρνησης, ενώ ταυτόχρονα δεν βρίσκουν διέξοδο στο πεδίο της αντιπολίτευσης. Γι΄αυτό άλλωστε και οι πολίτες, στην παρούσα φάση, παίζουν ταυτόχρονα το ρόλο... και της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, περιμένοντας φως από κάπου: Ένα είδος last call προς κάθε κατεύθυνση.
Κατά δεύτερον: Το μέγα πλήθος μπορεί να ήταν σε μεγάλο βαθμό βουβό, εκφράσθηκε όμως, σαν να υπήρχε μία άτυπη συμφωνία-εξουσιοδότηση, από τους γονείς-συγγενείς των θυμάτων του δυστυχήματος, οι οποίοι στις συγκλονιστικές τους ομιλίες περιέγραψαν τα πάντα, ζητώντας να τιμωρηθούν οι ένοχοι και ταυτόχρονα ζητώντας να τερματιστεί το γαϊτανάκι της ανευθυνότητας. Της αδιαφορίας, της διαφθοράς. Όχι μόνο για να έχουμε τα τρένα που μας αξίζουν, αλλά πρωτίστως για να έχουμε τη Δημοκρατία που μας αξίζει. Και εκείνοι και η κοινωνία έχουν δεν πολλά ως τώρα: Από μπαζώματα τα οποία «σαρώνουν» υπολείμματα διαμελισμένων νεκρών, αλλά και πολύτιμα για την έρευνα στοιχεία, ως ευφάνταστες θεωρίες για έλαια σιλικόνης και μετασχηματιστές, στις οποίες αποδιδόταν ως πρόσφατα το πύρινο μανιτάρι που κατάπιε 5-7 ανθρώπους κατά τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, κατ' άλλους περισσότερους. Ούτως ή άλλως, ο πραγματικός αριθμός έχει πάντα σημασία αλλά δεν αλλάζει την ουσία της υπόθεσης, συνιστά απλώς ποσοτική διαφορά, καίτοι να μην μπλεκόμαστε σε ανούσιες και εν τέλει αποπροσανατολιστικές συζητήσεις. Γιατί αυτού του είδους η... αποκέντρωση σε επιμέρους πτυχές είναι στην πραγματικότητα εχθρός της συνολικής εικόνας, δηλαδή της αλήθειας.
Ας έλθουμε τώρα στους αποδέκτες του μηνύματος, ξεκινώντας από το κυβερνητικό στρατόπεδο. Πιστεύω ότι ήταν και παραμένει εγκλωβισμένο σε μια καθαρά διαχειριστική επικοινωνιακή προσέγγιση. Μ' άλλα λόγια προσηλωμένο στη «χρυσή συνταγή» που του διασφάλιζε συνθήκες απόλυτης ιδεολογικής-πολιτικής κυριαρχίας, επί περίπου τεσσεράμισι χρόνια (2019 - αρχές 2024), αλλά άρχισε σταδιακά να ξεφτίζει, εξαντλώντας ουσιαστικά την οριακή της χρησιμότητα στις ευρωεκλογές του 2024. Κατά συνέπεια ουδόλως εκπλήσσουν οι διερκείς αναπροσαρμογές, κυβιστήσεις ενίοτε, της κυβερνητικής τακτικής απέναντι στις ραγδαίες εξελίξεις του τελευταίου μήνα, από τη στιγμή που στερούνται πλέον συμπαγούς στρατηγικής βάσης. Ακόμη και σήμερα, λίγα 24ωρα μετά τα ιστορικά συλλαλητήρια, η ανάλυση περιορίζεται στη μικρή εικόνα που παράγεται από τη μάλλον υπεραισιόδοξη άποψη «μπόρα είναι, θα περάσει»: Αμήχανα επιχειρήματα, τραβηγμένα από τα μαλλιά, αμφισβητούμενης αξιοπιστίας υποσχέσεις «θα αλλάξουμε το κράτος», αμβίβολης αποτελεσματικότητας αναζητήσεις στο πεδίο των απειλητικών εχθρών της σταθερότητας και συστηματικές προσπάθειες να χτιστεί τείχος «πολιτικής προστασίας» γύρω από το Μέγαρο Μαξίμου -ήδη έχουν βρεθεί οι Ιφιγένειες. Παρεμπιπτόντως, κρατήστε κατά νου ότι σε περιόδους γενικευμένης αμφισβήτησης, το ένστικτο της αυτοσυντήρησης λειτουργεί οριζόντια, προς κάθε κατεύθυνση, της Δικαιοσύνης περιλαμβανομένης.
Όσο για την αντιπολίτευση τα πράγματα είναι προφανή, προκύπτουν άλλωστε και από τις δημοσκοπήσεις. Πολύ απλά αδυνατεί να απαντήσει στο επιτακτικό ερώτημα που θέτουν οι πολίτες: «Αφού δεν μπορεί η κυβέρνηση, γιατί εσύ, εσείς;» Η αλήθεια είναι ότι ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα η αντιπολίτευση απεδείχθη κατώτερη των περιστάσεων, καθώς αναλώθηκε σε ένα εσωτερικό (κεντροαριστερό - αριστερό) ανταγωνισμό για το ποιος θα έχει το επάνω χέρι στις πρωτοβουλίες για τα Τέμπη. Ακόμη και την ημέρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, το... μεγάλο μαράζι ήταν αν η προαναγγελθείσα πρόταση μομφής, θα καταλογισθεί στο παλμαρέ του ΠΑΣΟΚ ή αν θα... μοιρασθεί ακριβοδίκαια ανάμεσα στη Χαριλάου Τρικούπη, τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά. Σίγουρα, πάντως, δεν είναι το μαράζι της κοινωνίας.
Δεν χρειάζονται πολλά, ωστόσο, γιατί το μήνυμα που εστάλη στις 28/02/2025 ήταν προς πάσα κατεύθυνση ζυγισμένο και σαφές. Ουδείς πλέον μπορεί να υποκριθεί ότι δεν το κατάλαβε.