ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Οι δώδεκα προτάσεις δυσπιστίας - Η μοναδική πρόταση μομφής και σε βάρος ποιου είχε υποβληθεί

πρόταση δυσπιστίας
Η ιστορία των προτάσεων δυσπιστίας στην ελληνική Βουλή.
INTIME / ΖΑΧΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Δώδεκα φορές χρησιμοποιήθηκε το «εργαλείο» της πρότασης δυσπιστίας στη διάρκεια  της Μεταπολίτευσης αλλά μόνο μια ήταν πρόταση μομφής. Η διαφορά ανάμεσα στους δυο όρους και η μοναδική περίπτωση «μομφής» τα 48 τελευταία χρόνια.

Με το βλέμμα στην τριήμερη συζήτηση που προκάλεσε η πρόταση δυσπιστίας του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, η οποία ξεκίνησε στις 18.00 σήμερα και θα ολοκληρωθεί μέχρι τα μεσάνυχτα της Κυριακής, το Newsbomb.gr επιχειρεί μια αναδρομή στις προτάσεις δυσπιστίας που έχουν κατατεθεί τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και στη μία και μοναδική πρόταση μομφής.

Δώδεκα φορές έχει χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης το κορυφαίο κοινοβουλευτικό μέσο ελέγχου, που δεν είναι άλλο από την πρόταση δυσπιστίας. Ειδικότερα, οκτώ φορές (σσ: εννέα μετά τη χθεσινή πρόταση του Αλέξη Τσίπρα) έχει υποβληθεί πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης και τέσσερις φορές κατά υπουργού.

Σημειώνεται, ότι ο ορθός όρος είναι πρόταση δυσπιστίας και όχι μομφής, όταν η πρόταση στρέφεται κατά της κυβέρνησης ή μέλους της, καθώς αίρεται η εμπιστοσύνη και έχει πολιτικό χαρακτήρα. Από την άλλη πλευρά, η πρόταση μομφής έχει πιο προσωπικό χαρακτήρα και αφορά τον Πρόεδρο της Βουλής ή το Προεδρείο και μάλιστα συγκεκριμένη πράξη τους. «H Βουλή μπορεί, ύστερα από γραπτή πρόταση πενήντα τουλάχιστον Βουλευτών, να εκφράσει μομφή κατά του Προέδρου της ή άλλου μέλους του Προεδρείου. H αποδοχή συνεπάγεται τη λήξη της θητείας τoυ καθ’ oυ η πρόταση» αναφέρεται στο άρθρο 150 του ΚτΒ.

Στα ελληνικά μεταπολιτευτικά χρονικά έχει υποβληθεί μόλις μια πρόταση μομφής στις 30 Μαρτίου 2014 από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα κατά του τότε προέδρου της Βουλής Ευάγγελου Μεϊμαράκη, καθώς είχε κρίνει ως μη παραδεκτή την πρόταση μομφής που είχε καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ εναντίον του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα. Σε σύνολο 241 ψηφισάντων βουλευτών, «υπέρ» της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν 76 βουλευτές (ΣΥΡΙΖΑ, ΧΑ και οι Νότης Μαριάς και Γαβριήλ Αβραμίδης από τους ΑΝΕΛ) και 165 κατά (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, Ανδρέας Λοβέρδος και ο Χρήστος Αηδόνης).

Έντεκα προτάσεις σε βάρος κυβερνήσεων

Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ (14-16 Ιουνίου 2018)

Η πιο πρόσφατη πρόταση δυσπιστίας που συζητήθηκε ήταν το 2018, όταν η ΝΔ κατέθεσε πρόταση σε βάρος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την Συμφωνία των Πρεσπών. Η πρόταση δυσπιστίας καταψηφίστηκε, αφού υπέρ ψήφισαν 127 βουλευτές, ενώ οδήγησε και τον Δημήτρη Καμμένο των ΑΝΕΛ, εκτός κοινοβουλευτικής ομάδας.

Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Σαμαρά (7-10 Νοεμβρίου 2013)

Το «μαύρο» στην ΕΡΤ» την περίοδο διακυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά, οδήγησε τον Αλέξη Τσίπρα στην κατάθεση πρότασης δυσπιστίας «για τις διαρκείς παραβιάσεις της δημοκρατικής νομιμότητας και τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία εξαιτίας της βάρβαρης οικονομικής πολιτικής». H πρόταση δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε με 124 ψήφους «υπέρ» (ΣΥΡΙΖΑ, Χρυσή Αυγή, ΑΝΕΛ, ΚΚΕ) και 153 «κατά» (Ν.Δ, ΠΑΣΟΚ), ενώ 17 βουλευτές δήλωσαν «παρών» (ΔΗΜΑΡ, Ανεξάρτητοι).

Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Καραμανλή (26-28 Μαρτίου 2008)

Με αφορμή το ασφαλιστικό νομοσχέδιο το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Γιώργο Παπανδρέου κατέθεσε στις 26 Μαρτίου 2008 πρόταση δυσπιστίας σε βάρος της Νέας Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα της ονομαστικής ψηφοφορίας που διενεργήθηκε τα μεσάνυχτα της 28ης Μαρτίου ήταν: 138 «ναι», 152 «όχι» και 10 «παρών».

Πρόταση Μομφής κατά της Κυβέρνησης Καραμανλή (2-4 Φεβρουαρίου 2007)

Ήταν 2 Φεβρουαρίου 2004 όταν το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Καραμανλή, με αφορμή το άρθρο 16 του Συντάγματος για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Η πρόταση απορρίφθηκε με ψήφους 122 «υπέρ» από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, τους ανεξάρτητους τότε Γιάννο Παπαντωνίου και Στέφανο Μάνο και οι 6 βουλευτές του Συνασπισμού και 164 «κατά» από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και τους ανεξάρτητους Στέλιο Παπαθεμελή και Πέτρο Μαντούβαλο.

Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Αν. Παπανδρέου (8-11 Ιανουαρίου 1996)

Στις 8 Ιανουαρίου 1996 ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Μιλτιάδης Έβερτ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου με φόντο την παρατεταμένη νοσηλεία του τελευταίου στο Ωνάσειο νοσοκομείο που είχε ως αποτέλεσμα την ακυβερνησία της χώρας. Η πρόταση απορρίφθηκε με 118 ψήφους «υπέρ» και 168 «κατά».

Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Κων. Μητσοτάκη (27-29 Μαρτίου 1993)

Πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας για τους χειρισμούς της στο Σκοπιανό κατέθεσε ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου. Η πρόταση απορρίφθηκε τα μεσάνυχτα της 29ης Μαρτίου, με 145 ψήφους «υπέρ» και 152 «κατά», ενώ δύο βουλευτές δήλωσαν «παρών».

Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Αν. Παπανδρέου (11-13 Μαρτίου 1989)

Πρόταση δυσπιστίας υπέβαλλε στις 11 Μαρτίου 1989 ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κατά της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, σχετικά με το σκάνδαλο Κοσκωτά. Μάλιστα, εκείνες τις ημέρες καταγράφηκε μια από τις ιστορικότερες στιγμές στην ιστορία του ελληνικού Κοινοβουλίου, καθώς όταν ο πρόεδρος της ΝΔ ήταν στο βήμα της Βουλής, μπήκε στην ολομέλεια ο Ανδρέας Παπανδρέου, με τους βουλευτές της κυβέρνησης να τον αποθεώνουν και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να αναγκάζεται να διακόψει την ομιλία του. Η πρόταση δυσπιστίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης απορρίφθηκε με ψήφους 123 «υπέρ» και 155 «κατά».

Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Παπανδρέου (4-7 Ιουνίου 1988)

Η πρώτη πρώτη δυσπιστίας από τη Μεταπολίτευση και έπειτα, καταγράφηκε στις 4 Ιουνίου 1988, όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης κατέθεσε τη σχετική πρόταση κατά της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου για την εξωτερική πολιτική και την οικονομία. Μετά από τριήμερη σκληρή μάχη στη Βουλή (5-7 Ιουνίου), η πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης απορρίφθηκε με ψήφους 123 «υπέρ» και 157 «κατά».

Τέσσερις προτάσεις δυσπιστίας σε βάρος υπουργών

Πρόταση Δυσπιστίας κατά του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα (23-25 Οκτωβρίου 2020)

Η πρόταση μομφής κατά του Χρήστου Σταϊκούρα, που κατέθεσε τον Οκτώβριο του 2020 ο ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η τέταρτη πρόταση μομφής που υποβάλλεται κατά υπουργού στα μεταπολιτευτικά κοινοβουλευτικά χρονικά. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, επέλεξε να αξιοποιήσει το ύψιστο κοινοβουλευτικό όπλο της πρότασης δυσπιστίας εναντίον του υπουργού Οικονομικών, για τον πτωχευτικό κώδικα. Η τριήμερη συνεδρίαση διήρκεσε συνολικά 35 ώρες, που ήταν ο μεγαλύτερος χρόνος συζήτησης ποτέ, πρότασης δυσπιστίας κατά υπουργού ή κυβέρνησης. Η πρόταση καταψηφίστηκε και έλαβε 133 «υπέρ» και 158 «κατά».

Πρόταση Δυσπιστίας κατά του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιώργου Αλογοσκούφη (8-12 Ιουνίου 2005)

O Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Οικονομίας, Γιώργου Αλογοσκούφη, για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής απάντησε ζητώντας την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης της Βουλής προς την κυβέρνησή του και την έλαβε στις 12 Ιουνίου με 165 ψήφους «υπέρ» και 120 «κατά» (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ). Από την ψηφοφορία απείχαν οι βουλευτές του ΚΚΕ.

Πρόταση Δυσπιστίας κατά του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιάννου Παπαντωνίου (30 Ιανουαρίου - 1 Φεβρουαρίου 2001)

Στις 30 Ιανουαρίου 2001 η Νέα Δημοκρατία υπό τον Κώστα Καραμανλή κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ, Γιάννου Παπαντωνίου, σχετικά με την πορεία του χρηματιστηρίου. «Υπέρ» ψήφισαν οι 125 βουλευτές της Ν.Δ. και του ΣΥΝ και «κατά» οι 154 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. «Παρών» δήλωσε το ΚΚΕ και ο βουλευτής Γιώργος Καρατζαφέρης

Πρόταση Δυσπιστίας κατά του Υπουργού Παιδείας (14-16 Ιανουαρίου 1999)

Η πρώτη πρόταση δυσπιστίας κατά Υπουργού στη Μεταπολίτευση κατατέθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1999 από τη Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή. Αφορούσε τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γεράσιμο Αρσένη, με αφορμή την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και την αναταραχή στην Παιδεία. Η πρόταση απορρίφθηκε, αφού «υπέρ» ψήφισαν 127 βουλευτές (ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΝ και ανεξάρτητοι) και «κατά» 163 (ΠΑΣΟΚ και οι ανεξάρτητοι Στέφανος Μάνος και Βασίλης Κοντογιαννόπουλος).

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Βουλή - Live: Στα ύψη το πολιτικό θερμόμετρο - Η συζήτηση για την πρόταση μομφής