Kρίσιμη Σύνοδος Κορυφής στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία – Στο τραπέζι η πρόταση Μητσοτάκη

Στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που θα φιλοξενήσει ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, στις Βερσαλλίες προσέρχονται σήμερα Πέμπτη και αύριο Παρασκευή οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενόσω μαίνεται ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία. Επί τάπητος θα τεθεί προφανώς η ευρωπαϊκή πολιτική άμυνας υπό το φως των νέων δεδομένων που δημιουργεί η ρωσική εισβολή.

Παράλληλα οι ηγέτες της Ε.Ε. θα κληθούν να λάβουν τολμηρές αποφάσεις και στο οικονομικό πεδίο, και σύμφωνα με πληροφορίες πάνω στο τραπέζι θα βρίσκεται μεταξύ άλλων και η έκδοση ενός ευρωομολόγου πολλών δισεκατομμυρίων, ως ανάχωμα στην ενεργειακή κρίση. Ας μην ξεχνάμε ότι το πλάνο αυτό έρχεται μόλις ένα χρόνο αφότου η Ευρωπαϊκή Ένωση δρομολόγησε ένα πακέτο έκτακτης ανάγκης 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο υποστηρίζεται από κοινό χρέος για τη χρηματοδότηση των προσπαθειών των κρατών μελών να αντιμετωπίσουν την πανδημία.

Τώρα οι ηγέτες της Ε.Ε. θα πρέπει να επεξεργαστούν και να μελετήσουν ένα νέο σχέδιο που θα βασίζεται στη δομή διοχέτευσης πόρων των έκτακτων κοινωνικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων που δημιούργησε η πανδημία όπως για παράδειγμα το SURE για την απασχόληση ή και το επενδυτικό ταμείο NextGenerationEU.

Στη σύνοδο κορυφής αναμένεται να τεθεί στο τραπέζι και το ελληνικό «Σχέδιο έξι Σημείων» για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και των επιπτώσεων που θα έχει επιχειρήσεις και νοικοκυριά, όπως το πρότεινε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με επιστολή που απέστειλε στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Ειδικότερα τα έξι σημεία που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση είναι τα εξής:

1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
3. Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5. Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.

6.Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε την ευκαιρία να αναλύσει στο Bloomberg την πρότασή του για το φυσικό αέριο και να εκφράσει την πεποίθησή του ότι, καθώς οι αγορές φυσικού αερίου δεν αντανακλούν πλέον την προσφορά και τη ζήτηση, απαιτείται δραστική παρέμβαση για να αποφευχθούν ακραίες διακυμάνσεις.

Μιλώντας στο Bloomberg και στη δημοσιογράφο Francine Lacqua ο κ. Μητσοτάκης τόνισε: «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία ακραία κατάσταση, η οποία αντανακλάται στους λογαριασμούς ρεύματος, που πληρώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις», σημειώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση, όπως και άλλες ευρωπαϊκές, επιδοτεί του λογαριασμούς. Οι ακραίες τιμές του φυσικού αερίου σημειώνονται ενώ η προμήθειες δεν έχουν αλλάξει ουσιαστικά και γι’ αυτό ο ίδιος, όπως είπε, προτείνει μία βραχυπρόθεσμη παρέμβαση στη δομή τιμολόγησης του φυσικού αερίου. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο «χρειάζεται περισσότερο χρόνο από όσο διαθέτουμε», καθώς και ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη για το ενδεχόμενο η Ρωσία να διακόψει τις εξαγωγές.

Σήμερα συνεδριάζει και η ΕΚΤ

Αξίζει να σημειώσουμε ότι σήμερα συνεδριάζει και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία δεδομένων των εξελίξεων, φαίνεται να διατηρεί μια πιο προσεκτική στάση. Οι ευρωπαίοι τραπεζίτες δεν βιάζονται και θα περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθεί η κρίση στην Ουκρανία προτού δεσμευτούν για οποιεσδήποτε ουσιαστικές αλλαγές στη νομισματική πολιτική.

Μπορεί ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ να συνεχίζει να αυξάνεται επιθετικά και η άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων να δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στην εφοδιαστική αλυσίδα, όμως οι τραπεζίτες ισχυρίζονται ότι «δεν μπορούν να δεσμευτούν εκ των προτέρων για μελλοντικά μέτρα πολιτικής, έως ότου οι συνέπειες από την τρέχουσα κρίση γίνουν σαφέστερες». Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ΕΚΤ δεν θα λάβει καμία απόφαση αν πρώτα δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο με τον πόλεμο στην Ουκρανία και με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Δεν αποκλείεται μάλιστα, να αποφασιστεί ότι οι όποιες αποφάσεις θα καθυστερήσουν μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του Απριλίου.