Οικολογικά ψυκτικά υγρά στις αντλίες θερμότητας: Τι αλλάζει στο θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ
Η ΕΕ προχωρά σε αυστηρότερους κανονισμούς που ενθαρρύνουν τη μετάβαση σε πιο «πράσινα» ψυκτικά όπως το R32 και το R290.
Η ανάγκη για φιλικότερες προς το περιβάλλον τεχνολογίες για ψύξη (και θέρμανση) γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Τα παραδοσιακά ψυκτικά μέσα που χρησιμοποιούνταν σε πολλές συσκευές, όπως τα υδροφθοριούχα αέρια (HFCs), διαθέτουν υψηλό Δυναμικό Θέρμανσης του Πλανήτη (Global Warming Potential - GWP). Αυτό σημαίνει ότι συμβάλλουν σημαντικά στην επιδείνωση της κλιματικής κρίσης, ενισχύοντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει σε αυστηρότερους κανονισμούς που ενθαρρύνουν τη μετάβαση σε ψυκτικά υγρά με χαμηλό GWP. Συγκεκριμένα, στις 20 Φεβρουαρίου 2024, δημοσιεύτηκε ο Κανονισμός 2024/573 για τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου και ο Κανονισμός 2024/590. Αντικείμενο των εν λόγω κανονισμών, οι οποίοι αποτελούν μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, είναι η κατάργηση των υδροφθορανθράκων έως το 2050, ορίζοντας μέγιστες ποσότητες που επιτρέπεται να διατεθούν στην αγορά της ΕΕ μεταξύ 2025 και 2050, καθώς και η απαγόρευση της παραγωγής, διάθεσης στην αγορά ή χρήσης υδροφθορανθράκων (HFCs) και προϊόντων και εξοπλισμού που περιέχουν HFC, αντίστοιχα.
Έτσι, ο νέος κανονισμός απαιτεί οι κατασκευαστές των συστημάτων να χρησιμοποιούν ψυκτικά μέσα με χαμηλότερο GWP, με στόχο να περιοριστούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη χρήση των αντλιών θερμότητας.
Οι πιο βιώσιμες εναλλακτικές
Σε αυτό το πλαίσιο προκρίνεται η χρήση του ψυκτικού υγρού R32 και μη συνθετικών ψυκτικών υδρογονανθράκων, συμπεριλαμβανομένου του R290 (προπάνιο).
Tο R32 είναι ένα υδροφθοράνθρακας ο οποίος ήδη χρησιμοποιείται -μάλιστα, αποτελεί το 50% της σύστασης του ψυκτικού υγρού R410a. Είναι ενεργειακά πιο αποδοτικό έναντι του δεύτερου και έχει GWP το 1/3 από το R410a, του οποίου το GWP είναι 2088. Αυτό το καθιστά μια πιο φιλική επιλογή για τις σύγχρονες αντλίες θερμότητας.
Το δε R290, ή προπάνιο, είναι ένα φυσικό ψυκτικό υγρό, με πολύ χαμηλό GWP με αποτέλεσμα να θεωρείται μία από τις πιο «πράσινες» λύσεις για αντλίες θερμότητας.
Τι αλλάζει στο θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι τα συστήματα που χρησιμοποιούν παραδοσιακά ψυκτικά υγρά υψηλού GWP θα πρέπει να αντικατασταθούν ή να προσαρμοστούν. Οι κατασκευαστές αντλιών θερμότητας στρέφονται πλέον στα R32 και R290 ως κύριες λύσεις που εναρμονίζονται με τους νέους κανονισμούς και ταυτόχρονα προσφέρουν υψηλή απόδοση.
Επιπλέον, η νομοθεσία απαιτεί αυστηρότερους ελέγχους για τη διαχείριση και ανακύκλωση των ψυκτικών υγρών στα τέλη ζωής των συστημάτων. Οι εγκαταστάτες και οι τεχνικοί υποχρεούνται να έχουν κατάλληλη εκπαίδευση για τη σωστή χρήση, συντήρηση και διάθεση των οικολογικών ψυκτικών.
Οι επιπτώσεις για την αγορά και τον καταναλωτή
Οι αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο και η μετάβαση σε οικολογικά ψυκτικά υγρά επηρεάζει άμεσα τη νέα γενιά αντλιών θερμότητας. Οι κατασκευαστές στρέφονται πλέον σε τεχνολογίες που συνδυάζουν υψηλή ενεργειακή απόδοση με μειωμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ενώ οι συσκευές που πληρούν τα νέα κριτήρια κατακτούν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά.
Για εμάς τους καταναλωτές, αυτό σημαίνει περισσότερες επιλογές σε αντλίες θερμότητας που έχουν μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και λειτουργούν πιο αποδοτικά. Με λίγα λόγια, πρόκειται για μία εξέλιξη που αντανακλά την ευρύτερη προσπάθεια για έναν πιο βιώσιμο τρόπο ζωής.
