Ρωσία: Πώς ματαιώθηκε η ανταρσία της Βάγκνερ - Στη Λευκορωσία καταφεύγει ο Πριγκόζιν

Ένα 24ωρο ήταν αρκετό για να διαταραχθούν οι ισορροπίες στη Μόσχα με τον πλανήτη να παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις εξελίξεις.

Οι εξεγερμένοι μισθοφόροι της Βάγκνερ έλαβαν εντολή από τον επικεφαλής τους Γεβγκένι Πριγκόζιν να στρέψουν τα όπλα προς το Κρεμλίνο με την Ρωσία να αντιμετωπίζει την σοβαρότερη εσωτερική της κρίση από το 1991 και μετά.

Χρειάστηκε η μεσολάβηση του προέδρου της Λευκορωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο προκειμένου, το βράδυ του Σαββάτου 24/6 ο Πριγκόζιν να διατάξει υποχώρηση και τα στρατεύματα να πάρουν αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που είχαν νωρίτερα, δηλαδή τη Μόσχα.

Δια στόματος του περιφερειάρχη Βασίλι Γκόλουμπεφ ανακοινώθηκε πως εγκατέλειψαν το Ροστόφ οι μαχητές της εταιρείας μισθοφόρων Βάγκνερ, που κατέλαβαν χθες το γενικό αρχηγείο του ρωσικού στρατού στην πόλη με επικεφαλής τον αρχηγό τους Γεβγκένι Πριγκόζιν.

«Η οχηματοπομπή του ομίλου Βάγκνερ εγκατέλειψε το Ροστόφ και κατευθύνεται στις βάσεις» των μισθοφόρων, ανέφερε ο περιφερειάρχης Γκόλουμπεφ μέσω Telegram, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες.

Βίντεο που έκανε τον γύρο του διαδικτύου απεικονίζει τον επικεφαλής της μισθοφορικής οργάνωσης Βάγκνερ, Γεβγκένι Πριγκόζιν να αποχωρεί από το αρχηγείο του ρωσικού στρατού στην πόλη Ροστόφ μέσα σε ένα SUV. Το βίντεο ανήρτησε στο Telegram το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.

Ο Πριγκόζιν είχε συμφωνήσει νωρίτερα να θέσει τέλος στην ανταρσία κατά της ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας, μετά τη μεσολάβηση του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο. Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι ο Πριγκόζιν θα μετακομίσει στη Λευκορωσία βάσει της συμφωνίας που επιτεύχθηκε.

Η αρχή της εξέγερσης

Το βράδυ της Παρασκευής (23/6), το αφεντικό του ομίλου Wagner, Γεβγέν Πριγκόζιν, δημοσίευσε ένα βίντεο που εντείνει τη διαμάχη του με τον ρωσικό στρατό και απορρίπτει τους βασικούς λόγους του Βλαντιμίρ Πούτιν για την εισβολή στην Ουκρανία για πρώτη φορά, λέγοντας ότι βασίζονται σε «ψέματα».

Σε ηχογραφήσεις, συνέχισε λέγοντας ότι το «κακό» της ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας «πρέπει να σταματήσει» και ότι οι μαχητές του θα ηγηθούν «μιας πορείας για τη δικαιοσύνη».

Η ρωσική υπηρεσία ασφαλείας απάντησε ανοίγοντας ποινική υπόθεση εναντίον του Πριγκόζιν και ο αναπληρωτής διοικητής της εκστρατείας της Μόσχας στην Ουκρανία προτρέπει την πολιτοφυλακή Wagner να επιστρέψει στις βάσεις τους.

Η πορεία της Wagner προς τη Μόσχα

Τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου (24/6) ο Πριγκόζιν είπε ότι οι άνδρες του διέσχισαν τα σύνορα από την Ουκρανία στη Ρωσία και ήταν έτοιμοι να συνεχίσουν «μέχρι το τέλος» εναντίον του στρατού της χώρας. Σε ηχογράφηση στο Telegram, είπε ότι οι μαχητές του είχαν εισέλθει στη νότια πόλη Ροστόφ-ον-Ντον.

Ο κυβερνήτης της περιοχής είπε στους κατοίκους να παραμείνουν ψύχραιμοι και να παραμείνουν στα σπίτια τους καθώς έγινε σαφές ότι οι δυνάμεις Βάγκνερ είχαν αναλάβει τον έλεγχο της πόλης. Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας εξέδωσε μια δήλωση καλώντας την ομάδα να εγκαταλείψει τον Πριγκόζιν, λέγοντας ότι «εξαπατήθηκαν και παρασύρθηκαν σε μια εγκληματική περιπέτεια».

Στη συνέχεια, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε μια τηλεοπτική ομιλία υποσχόμενος να συντρίψει αυτό που αποκάλεσε ένοπλη ανταρσία και κατηγόρησε τον Πριγκόζιν για «προδοσία». Λίγο αργότερα, ρωσικά στρατιωτικά ελικόπτερα άνοιξαν πυρ εναντίον μιας νηοπομπής μισθοφόρων ανταρτών ήδη περισσότερο από τα μισά του δρόμου προς τη Μόσχα.

Ρώσοι στρατιώτες έστησαν επίσης μια θέση πολυβόλου στο νοτιοδυτικό άκρο της Μόσχας, σύμφωνα με φωτογραφίες που δημοσίευσε η εφημερίδα Vedomosti. Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας εκδίδει ανακοίνωση προειδοποιώντας τις δυτικές χώρες να μην χρησιμοποιήσουν την ανταρσία της ομάδας Βάγκνερ «για να επιτύχουν τους ρωσοφοβικούς τους στόχους».

Στη συνέχεια, περίπου στις 20:00, το γραφείο του προέδρου της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο είπε ότι είχε μεσολαβήσει σε μια συμφωνία με τον Πριγκόζιν, ο οποίος συμφώνησε να αποκλιμακώσει την κατάσταση. Λίγα λεπτά αργότερα ο Πριγκόζιν επιβεβαίωσε ότι είχε διατάξει τους μαχητές του, που προχωρούσαν στη Μόσχα, να γυρίσουν και να επιστρέψουν στις βάσεις τους.

Αίρονται οι διώξεις – Πάει Λευκορωσία ο Πριγκόζιν

Σύμφωνα με όσα διαρρέονταν από το Κρεμλίνο, αργά το βράδυ του Σαββάτου (24/6), ο ηγέτης της Wagner, Γεβγέν Πριγκόζιν, θα μετακομίσει στη Λευκορωσία. Η κίνηση αυτή περιλαμβάνεται στη συμφωνία που έγινε με τη μεσολάβηση του Λουκασένκο, έτσι ώστε να σταματήσει η ένοπλη ανταρσία κατά της στρατιωτικής ηγεσίας της Ρωσίας.

Ο Πριγκόζιν, όπως και οι μαχητές της Wagner που συμμετείχαν στην ανταρσία, θα είναι ασφαλείς από ποινικές διώξεις καθώς το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε ότι θα αρθούν όλες και δεν θα συνεχιστεί η διαδικασία που κινήθηκε νωρίτερα σήμερα. Επιπλέον, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, υποστήριξε πως ο Λουκασένκο ήταν αυτός που προσφέρθηκε να βοηθήσει την κατάσταση επικαλούμενος την προσωπική του γνωριμία με τον Πριγκόζιν η οποία διαρκεί περισσότερα από 20 χρόνια.

Όργιο φημών για την αναστροφή της Wagner

Στο χείλος του εμφυλίου πολέμου βρέθηκε η Ρωσία, μετά την απόφαση του επικεφαλής της Wagner, Γεβγέν Πριγκόζιν, να εξαπολύει… επίθεση προς την πρωτεύουσα της χώρας, Μόσχα, κάνοντας επί της ουσίας ανταρσία κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος νωρίς το πρωί του Σαββάτου (24/6), με διάγγελμά του έκανε λόγο για προδότες που θα λάβουν την ανάλογη τιμωρία, χωρίς καν να αναφέρει το όνομα του Πριγκόζιν.

Για ώρες, υπήρχε τεράστια αναταραχή σε όλη τη Ρωσία με τις δυνάμεις της Wagner να φτάνουν μόλις μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τη Μόσχα και να απειλούν ευθέως να στρέψουν τα όπλα κατά του Κρεμλίνου. Η φημολογία ακόμα και για «φυγάδευση» του προέδρου Πούτιν οργίασε, την ώρα που το Κρεμλίνο διέψευσε όλες τις φήμες και ξεκαθάρισε πως ήταν στη θέση του και εργαζόταν κανονικά. Οι δυνάμεις της Wagner είχαν καταλάβει σημαντικές στρατηγικές πόλεις της χώρας, όλα έδειχναν πως ο εμφύλιος είναι αναπόφευκτος όταν ξαφνικά γνωστοποιήθηκε πως ο Πριγκόζιν έκανε… αναστροφή μετά από παρέμβαση του Λουκασένκο.

Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας είχε αναλάβει τον ρόλο του διαμεσολαβητή, όπως ο ίδιος ανακοίνωσε, με τον Πριγκόζιν να λέει πως «δεν θέλαμε να χυθεί ρωσικό αίμα» και να επιβεβαιώνει ότι η Wagner σταμάτησε την προέλαση προς τη Μόσχα. Το γιατί, όμως, ο επικεφαλής των μισθοφόρων αποφάσισε να κάνει πίσω, είναι αυτό που θα απασχολήσει από εδώ και πέρα. Κανείς δεν πείθεται, σύμφωνα με αναφορές σε διεθνή ΜΜΕ, ότι ο Πριγκόζιν αποφάσισε να κάνει πίσω μόνο και μόνο επειδή έκανε παρέμβαση στην υπόθεση ο Αλεξάνταρ Λουκασένκο.

Όλοι αναζητούν το «τι πήρε ο Πριγκόζιν για να υποχωρήσει». Ήδη στα social media, δημοσιογράφοι και αναλυτές έχουν αναπτύξει τα πρώτα σενάρια. Ειδικότερα αυτά που προέρχονται από τις ΗΠΑ, δεν αποκλείουν ακόμα και το ενδεχόμενο η υποχώρηση να είναι πρόσκαιρη. Ήδη οι περισσότεροι κάνουν λόγο για μεγάλες αλλαγές στο υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, με αποπομπή του υπουργού Σεργκέι Σοϊγκού αλλά και του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Βαλέρι Γκερασίμοφ.

Μάλιστα, υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν ότι δεν αποκλείεται ο Πριγκόζιν να περιμένει την τοποθέτηση ανθρώπων της επιρροής του σε αυτές τις θέσεις, ιδίως του Γκερασίμοφ, έτσι ώστε να ισχυροποιηθεί ακόμα περισσότερο και να «χτυπήσει» εκ νέου τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Από την άλλη, υπάρχει και το σενάριο της ισχυροποίησης του Βλαντιμίρ Πούτιν μετά από αυτή την, ανεσταλμένη εν τέλει, προσπάθεια πραξικοπήματος σε βάρος του. Το γεγονός ότι δεν έπεσε ούτε μία σφαίρα από πλευράς του ρωσικού στρατού, δεν χύθηκε αίμα και το κίνημα αυτό έληξε αναίμακτα με τον ίδιο στην εξουσία, του δίνει τη δυνατότητα, σύμφωνα με αναλυτές, να περάσει ένα ακόμα μήνυμα στη Δύση.

Απέναντι στις κατηγορίες σε βάρος του Πούτιν, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου ο Ρώσος πρόεδρος παρουσιάζεται ως ιμπεριαλιστής ηγέτης – στην καλύτερη των περιπτώσεων – και ως «σφαγέας» στη χειρότερη εξ αυτών, το Κρεμλίνο θα μπορεί να αντιτάξει το γεγονός ότι υπάρχουν πολύ περισσότερο ακραίοι ηγέτες από τον Πούτιν, ο οποίος κατάφερε με τη διπλωματία και με τη χρήση των συμμάχων του να καταστείλει την ανταρσία, χωρίς να πέσει ούτε πιστολιά!

Επιπλέον, δεν αποκλείεται και το ενδεχόμενο ο Πριγκόζιν να αντιλήφθηκε αυτό που επισήμαιναν διεθνολόγοι και στρατιωτικοί αναλυτές. Ότι με 25.000 στρατού, όσο «ορκισμένοι» και «φανατισμένοι» και αν ήταν, δεν θα μπορούσε ποτέ να καταλάβει τη Μόσχα. Συνεπώς ήταν ήδη χαμένος, άρα αναζήτησε το «μη χείρον βέλτιστον» για τον ίδιο και τους μαχητές του.