ΚΟΣΜΟΣ

Πότε και γιατί ο Πούτιν θα εξαπέλυε πυρηνική επίθεση: Τι αποκαλύπτουν απόρρητα ρωσικά έγγραφα

russia
Photo: AP

Η Ρωσία έκανε ήδη πρόβες χρήσης τακτικών πυρηνικών όπλων με μια μεγάλη παγκόσμια δύναμη. Τα έγγραφα παρουσιάστηκαν στους FT από δυτικές πηγές.

Σοκ προκαλούν απόρρητα έγγραφα των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων που περιλαμβάνουν σενάρια για σύγκρουση με την Κίνα με χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων.

Την αποκάλυψη έκαναν οι Financial Times αναφέροντας ότι η εικόνα που προκύπτει από τα έγγραφα για χρήση πυρηνικών είναι ζοφερότερη από όσα έχει ποτέ παραδεχτεί δημόσια η Μόσχα.

Το αρχείο αποτελείται από 29 απόρρητα ρωσικά στρατιωτικά έγραφα που συντάχθηκαν μεταξύ 2008 και 2014, συμπεριλαμβανομένων σεναρίων για πολεμικές ασκήσεις και τη χρήση πυρηνικών όπλων.

Τα κριτήρια για μια ενδεχόμενη πυρηνική απάντηση κυμαίνονται από μια εχθρική εισβολή στο ρωσικό έδαφος έως πιο συγκεκριμένες αφορμές, όπως η καταστροφή του 20% των υποβρυχίων στρατηγικών βαλλιστικών πυραύλων της Ρωσίας.

«Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε έγγραφα όπως αυτό να αναφέρονται στο δημόσιο τομέα», δήλωσε ο Alexander Gabuev, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center στο Βερολίνο.

«Δείχνουν ότι το επιχειρησιακό όριο για τη χρήση πυρηνικών όπλων είναι αρκετά χαμηλό εάν το επιθυμητό αποτέλεσμα δεν μπορεί να επιτευχθεί με συμβατικά μέσα».

Τα τακτικά πυρηνικά όπλα της Ρωσίας, τα οποία μπορούν να μεταφερθούν με πυραύλους από ξηρά ή θαλάσσια εκτόξευση ή με βόμβες από αεροσκάφη, έχουν σχεδιαστεί για περιορισμένη χρήση σε πεδίο μάχης στην Ευρώπη και την Ασία, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα «στρατηγικά» όπλα που προορίζονται να στοχεύουν τις ΗΠΑ.

Οι σύγχρονες τακτικές κεφαλές πολύ μεγαλύτερη ισχύ από τις βόμβες που έπεσαν στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα το 1945. Αν και τα αρχεία χρονολογούνται πριν από 10 χρόνια και περισσότερο, οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι παραμένουν επίκαιρα με το τρέχον ρωσικό στρατιωτικό δόγμα.

Τα αμυντικά σχέδια αναδεικνύουν τις βαθιές υποψίες κατά της Κίνας που επικρατεί στις ελίτ της Μόσχας, που ίσχυε και όταν ο Πούτιν άρχισε να σφυρηλατεί μια συμμαχία με το Πεκίνο, η οποία ήδη από το 2001 περιελάμβανε μια πυρηνική συμφωνία χωρίς πυρηνικό πλήγμα.

Στα χρόνια που πέρασαν, η Ρωσία και η Κίνα έχουν εμβαθύνει τη συνεργασία τους, ιδιαίτερα από τότε που ο Σι Τζινπίνγκ ανέλαβε την εξουσία στο Πεκίνο το 2012.

Οι ασκήσεις προσφέρουν μια σπάνια εικόνα για το πώς η Ρωσία βλέπει το πυρηνικό της οπλοστάσιο ως ακρογωνιαίο λίθο της αμυντικής της πολιτικής - και πώς εκπαιδεύει τις δυνάμεις της ώστε να είναι σε θέση να πραγματοποιήσει ένα πρώτο πυρηνικό πλήγμα σε ορισμένες συνθήκες στο πεδίο της μάχης.

Ένα σενάριο που περιγράφει μια υποθετική επίθεση από την Κίνα σημειώνει ότι η Ρωσία, η οποία για τους σκοπούς του πολεμικού παιγνίου περιγράφεται με τον κωδικό «Βόρεια Ομοσπονδία», θα μπορούσε να απαντήσει με ένα τακτικό πυρηνικό πλήγμα προκειμένου να σταματήσει τον «Νότο» από το να προχωρήσει με ένα δεύτερο κύμα εισβολής.

«Η εντολή δόθηκε από τον αρχιστράτηγο. . . να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα. . . σε περίπτωση που ο εχθρός αναπτύξει μονάδες δεύτερου κλιμακίου και ο Νότος απειλήσει να επιτεθεί περαιτέρω προς την κατεύθυνση του κύριου χτυπήματος», αναφέρεται στο έγγραφο.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας αρνήθηκε ότι υπάρχει καχυποψία μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας.

«Η Συνθήκη Καλής Γειτονίας, Φιλίας και Συνεργασίας μεταξύ Κίνας και Ρωσίας έχει θεσπίσει νομικά την έννοια της αιώνιας φιλίας και μη εχθρότητας μεταξύ των δύο χωρών», δήλωσε Κινέζος αξιωματούχος.

Από την άλλη εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δήλωσε ότι: «Η θεωρία της απειλής δεν έχει καμία βάση μεταξύ Κίνας και τη Ρωσίας. Το κυριότερο είναι ότι το όριο για τη χρήση πυρηνικών όπλων είναι απολύτως διαφανές και διατυπώνεται στο δόγμα. Όσον αφορά τα έγγραφα που αναφέρονται, αμφιβάλλουμε έντονα για τη γνησιότητά τους», είπε.

Αμφιβολίες για την γνησιότητα των εγγράφων

Όσον αφορά τα έγγραφα που αναφέρονται στο δημοσίευμα εξέφρασε αμφιβολίες για την γνησιότητά τους.

Μια ξεχωριστή εκπαιδευτική παρουσίαση για αξιωματικούς του ναυτικού, που δεν σχετίζεται με τα πολεμικά παιχνίδια στην Κίνα, περιγράφει ευρύτερα κριτήρια για ένα πιθανό πυρηνικό πλήγμα, συμπεριλαμβανομένης της απόβασης του εχθρού σε ρωσικό έδαφος, της ήττας μονάδων που είναι υπεύθυνες για τη διασφάλιση συνοριακών περιοχών ή μιας επικείμενης εχθρικής επίθεσης με συμβατικά όπλα. Τα έγγραφα συνοψίζουν έναν συνδυασμό παραγόντων όπου οι απώλειες που θα υποστούν οι ρωσικές δυνάμεις «θα οδηγούσαν αμετάκλητα στην αποτυχία τους να σταματήσουν σημαντική εχθρική επίθεση, μια κρίσιμη κατάσταση για την κρατική ασφάλεια της Ρωσίας».

russia-pyrinika-5

Άλλα σενάρια περιλαμβάνουν την καταστροφή του 20% των υποβρυχίων στρατηγικών βαλλιστικών πυραύλων της Ρωσίας, του 30% των πυρηνικών επιθετικών υποβρυχίων της, τριών ή περισσότερων καταδρομικών, τριών αεροδρομίων ή ταυτόχρονης επίθεσης σε κύρια και εφεδρικά παράκτια κέντρα διοίκησης.

Ο Πούτιν δήλωσε τον περασμένο Ιούνιο ότι διάκειται «αρνητικά» σχετικά με τη χρήση τακτικών πυρηνικών χτυπημάτων, αλλά στη συνέχεια καυχήθηκε ότι η Ρωσία διαθέτει μεγαλύτερο μη στρατηγικό οπλοστάσιο από τις χώρες του ΝΑΤΟ. Ο Πούτιν δήλωσε πέρυσι ότι το ρωσικό πυρηνικό δόγμα επιτρέπει δύο πιθανά όρια για τη χρήση πυρηνικών όπλων: αντίποινα σε ένα πρώτο πυρηνικό πλήγμα από έναν εχθρό και εάν «η ίδια η ύπαρξη της Ρωσίας ως κράτος απειλείται ακόμη και αν χρησιμοποιηθούν συμβατικά όπλα».

Αλλά ο ίδιος ο Πούτιν πρόσθεσε ότι κανένα από τα δύο κριτήρια δεν ήταν πιθανό να ικανοποιηθεί και απέρριψε τις δημόσιες εκκλήσεις των σκληροπυρηνικών να μειωθεί το όριο της "κόκκινης γραμμής" για χρήση πυρηνικών.

Σύμφωνα με αυτή τη στρατηγική, ένα τακτικό όπλο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να αποτραπεί η εμπλοκή της Ρωσίας σε έναν εκτεταμένο πόλεμο, ιδίως σε έναν πόλεμο στον οποίο θα μπορούσαν να επέμβουν οι ΗΠΑ. Χρησιμοποιώντας αυτό που αποκαλεί «πρόκληση φόβου», η Μόσχα θα προσπαθούσε να τερματίσει τη σύγκρουση με τους δικούς της όρους, σοκάροντας τον αντίπαλο με την πρόωρη χρήση ενός μικρού πυρηνικού όπλου - ή εξασφαλίζοντας μια διευθέτηση μέσω της απειλής να το πράξει.