Οι ρωσικές πτήσεις στη Βαλτική και η σύγκριση με τις τουρκικές παραβιάσεις στο Αιγαίο
Οι Ευρωπαίοι ανακάλυψαν δια της τεθλασμένης το πρόβλημα, το οποίο ταλανίζει την Ελλάδα με τις τουρκικές παραβιάσεις εδώ και πολλά χρόνια
Σε τεντωμένο σχοινί ισορροπεί η κατάσταση στη Βαλτική θάλασσα έπειτα από την υποτιθέμενη παραβίαση του εναερίου χώρου της Εσθονίας από ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη, τον συναγερμό λόγω της πτήσης ρωσικού στρατιωτικού αεροσκάφους Ilyushin Il-20M πάνω από τη Βαλτική αλλά και τη νέα ενεργοποίηση των αντανακλαστικών του ΝΑΤΟ σήμερα Τρίτη λόγω της εισόδου άγνωστων drones στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης.
Και αίφνης οι Ευρωπαίοι ανακάλυψαν δια της τεθλασμένης το πρόβλημα, το οποίο ταλανίζει την Ελλάδα με τις τουρκικές παραβιάσεις εδώ και πολλά χρόνια και για το οποίο οι εταίροι και σύμμαχοί μας σφύριζαν αδιάφορα και συνεχίζουν να μην αντιδρούν με το επιχείρημα ότι στο Αιγαίο πρόκειται για παραβιάσεις μεταξύ συμμάχων χωρών μελών του ΝΑΤΟ.
Η Εσθονία, μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στη Βαλτική, ανέφερε προ ημερών παραβίαση του εναέριου χώρου της από τη Ρωσία. Τρία μαχητικά αεροσκάφη MIG-31 εισήλθαν παράνομα στον εναέριο χώρο κοντά στο νησί Βάιντλοο της Βαλτικής Θάλασσας και παρέμειναν εκεί για συνολικά δώδεκα λεπτά, ανέφερε ο εσθονικός στρατός στο Ταλίν. Σήμερα αναμένεται το θέμα να τεθεί επί τάπητος μετά από εσθονικό αίτημα σε έκτακτη σύνοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ακολούθησε νέος συναγερμός χθες όταν γερμανικά Eurofighters απογειώθηκαν εσπευσμένα με αφορμή ένα ρωσικό στρατιωτικό αεροσκάφος Ilyushin Il-20M που πετούσε πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα. Το αρχικά άγνωστο αεροσκάφος πετούσε σε διεθνή εναέριο χώρο χωρίς σχέδιο πτήσης ή επαφή μέσω ασυρμάτου, σύμφωνα με την Πολεμική Αεροπορία. Τα Eurofighters απογειώθηκαν από την αεροπορική βάση Rostock-Laage. Μετά την αποκατάσταση οπτικής επαφής, διαπίστωσαν ότι επρόκειτο για και πάλι ένα ρωσικό αναγνωριστικό αεροσκάφος Il-20M.
Το Ilyushin Il-20M είναι ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος που η Ρωσία χρησιμοποιεί εδώ και δεκαετίες. Είναι εξοπλισμένο με πολυάριθμους αισθητήρες, συστήματα καμερών και κεραίες. Οι τακτικές πτήσεις του κοντά στα σύνορα του ΝΑΤΟ θεωρούνται πρόκληση και η Μόσχα πιθανότατα δοκιμάζει επίσης την ικανότητα του ΝΑΤΟ να αντιδράσει.
Παρόμοια περιστατικά που αφορούν αυτόν τον τύπο αεροσκάφους σε εναέριο χώρο που συνδέεται με το ΝΑΤΟ συμβαίνουν επανειλημμένα: Μόλις στα τέλη Αυγούστου, το ΝΑΤΟ ειδοποίησε δύο Eurofighters από την αεροπορική βάση Rostock-Laage να αναχαιτίσουν ένα άλλο Il-20M. Αναχαιτιστικά αεροσκάφη της γερμανικής Πολεμικής Αεροπορίας απογειώθηκαν επίσης τον Ιούνιο και τον Μάρτιο για να αναχαιτίσουν ένα Il-20M πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα. Τρία παρόμοια περιστατικά σημειώθηκαν το περασμένο φθινόπωρο. Σε κάθε περίπτωση, το ρωσικό αεροσκάφος λειτουργούσε χωρίς σχέδιο πτήσης ή σήμα αναμεταδότη.
Το ζήτημα είναι ότι το ρωσικό αεροσκάφος πετούσε σε διεθνή εναέριο χώρο, συνεπώς θεωρητικά δεν πρόκειται για παραβίαση. Η Ρωσία είναι μέλος του Διεθνή Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), αλλά το τελευταίο διάστημα δεν διάγει και την καλύτερη περίοδο στις σχέσεις της μαζί του.
Οι ρωσικές παρεμβολές στα GPS και ο ICAO
Κι αυτό επειδή προ μηνός κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) ενδέχεται να στερήσει από τη Ρωσία τα δικαιώματά της στις υπάρχουσες και νέες ραδιοσυχνότητες πολιτικής αεροπορίας, ως απάντηση στις εκτεταμένες παρεμβολές GPS στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας.
Αρχές Σεπτεμβρίου επίσης είχαμε το επεισόδιο με το αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν το οποίο θεωρήθηκε πιθανό ρωσικό σαμποτάζ, σύμφωνα με τους Financial Times, ωστόσο είχε υπάρξει προηγούμενη σοβαρή προειδοποίηση.
Τα ανατολικότερα μέλη του ΝΑΤΟ ανέφεραν συστηματικά απότομη αύξηση των παρεμβολών ραδιοσυχνοτήτων και δορυφορικών σημάτων, κατηγορώντας τη Ρωσία για την ανάπτυξη εξοπλισμού ηλεκτρονικού πολέμου κοντά στα σύνορά τους.
Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022, η περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας έχει υποστεί εκτεταμένες διαταραχές σημάτων, ιδίως παρεμβολές GPS που επηρεάζουν την εναέρια και θαλάσσια κυκλοφορία. Οι αρχές της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας ανέφεραν ότι το πρόβλημα έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες. Οι αξιωματούχοι επισημαίνουν επίσης την αύξηση των περιπτώσεων «spoofing», όταν μεταδίδονται σκόπιμα ψευδείς συντεταγμένες, αυξάνοντας τους κινδύνους για την ασφάλεια των πολιτικών μεταφορών και τις ανησυχίες για την ασφάλεια του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τον Jacek Tarocinski του Κέντρου Ανατολικών Σπουδών της Βαρσοβίας.
Οι κυβερνήσεις των χωρών της Βαλτικής, μαζί με τη Φινλανδία, τη Σουηδία και την Πολωνία, έχουν υποβάλει καταγγελίες στην Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) και στον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO). Και οι δύο οργανισμοί του ΟΗΕ επιβεβαίωσαν ότι η Ρωσία είναι η πηγή των παρεμβολών, με τον ICAO να προειδοποιεί τη Μόσχα ότι οι ενέργειές της ενδέχεται να συνιστούν παραβίαση του διεθνούς status quo. Σε απάντηση, το δορυφορικό σύστημα Galileo της ΕΕ εισήγαγε τον Ιούλιο νέα τεχνολογία κατά της παραποίησης, με στόχο την αντιμετώπιση παρεμβολών σε ευαίσθητες περιοχές όπως η Βαλτική Θάλασσα.
H ελληνική πραγματικότητα
Tα περιστατικά στη Βαλτική, "ξύπνησαν" τους Ευρωπαίους, οι οποίοι επί χρόνια σφύριζαν αδιάφορα για τις τουρκικές προκλήσεις από αέρος στο Αιγαίο.
Σύμφωνα με το ΓΕΕΘΑ, το τρίμηνο Αυγούστου-Οκτωβρίου 2024 σημειώθηκαν 127 περιστατικά παραβάσεων της Περιοχής Πληροφοριών Πτήσεων FIR (Flight Information Region) της Αθήνας από τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και αεροσκάφη ναυτικής περιπολίας.
Στην πραγματικότητα, από την υποτιθέμενη παραβίαση του εναερίου χώρου της Εσθονίας από ρωσικά αεροσκάφη την περασμένη εβδομάδα, Έλληνες αναλυτές έσπευσαν να επισημάνουν τη διπλή στάση της ΕΕ όσον αφορά τις παραβιάσεις του εναερίου χώρου, καθώς αυτή καταδικάζει μεν επιθετικά τις ρωσικές παραβιάσεις, αλλά διατηρεί μια εκκωφαντική σιωπή για τις τουρκικές παραβιάσεις του εναερίου χώρου μας.
Το eurasiantimes.com δίνει και μια άλλη παράμετρο στα νέα δεδομένα με αφορμή και την επίσκεψη Ερντογάν στις ΗΠΑ, τη συνάντηση με τον Τραμπ και το σενάριο για... παράθυρο σχετικά με προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών F-35 από την Τουρκία.
Εάν η Τουρκία και η Ελλάδα είναι και οι δύο εξοπλισμένες με αεροσκάφη F-35, τότε αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση της κατάστασης στη Μεσόγειο και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια σύγκρουση F-35 εναντίον F-35 πάνω από την Κύπρο ή στο Αιγαίο Πέλαγος. Επιπλέον, υπάρχει ο πρόσθετος κίνδυνος η Τουρκία να μοιραστεί ευαίσθητες πληροφορίες για τα F-35 με αντιπάλους των ΗΠΑ, όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Η Τουρκία δεν έχει ακόμη επιστρέψει το σύστημα S-400 και, ακόμη και αν το σύστημα δεν είναι λειτουργικό, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος διαρροής ευαίσθητων πληροφοριών για τα F-35 στη Ρωσία, με την οποία η Τουρκία διατηρεί στενές στρατηγικές σχέσεις.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η απόφαση να επανενταχθεί η Τουρκία στο πρόγραμμα F-35 είναι γεμάτη απρόβλεπτους κινδύνους και οι ΗΠΑ θα πρέπει να προχωρήσουν με μεγάλη προσοχή σε αυτό το θέμα.
Η απόφαση των ΗΠΑ να εξοπλίσουν την Τουρκία με F-35 θα μπορούσε να διαταράξει την ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή και την ανατολική Μεσόγειο, να βλάψει τις στρατηγικές σχέσεις των ΗΠΑ με το Ισραήλ και την ΕΕ και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια σύγκρουση μεταξύ F-35 και F-35.
