ΕΛΛΑΔΑ

Σαν σήμερα: «Πύρινη κόλαση» η Αθήνα - Όταν κάηκαν «Μινιόν» και «Κατράντζος»

Σαν σήμερα: «Πύρινη κόλαση» η Αθήνα -  Όταν κάηκαν «Μινιόν» και «Κατράντζος»

Τα ξημερώματα της 19ης Δεκεμβρίου 1980, πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν ταυτόχρονα, κατέστρεψαν δύο από τα ιστορικότερα πολυκαταστήματα της Αθήνας.

Η 19η Δεκεμβρίου 1980 έχει μείνει στην ιστορία ως η μέρα που η Αθήνα μετετράπη σε «πύρινη κόλαση», αφού δύο από τα εμβληματικότερα πολυκαταστήματα της Αθήνας, «Μινιόν» και «Κατράντζος», παραδόθηκαν στις φλόγες.

Στις 03:07 τα ξημερώματα, αυτόπτες μάρτυρες και στα δύο πολυκαταστήματα άκουσαν εκρήξεις και δευτερόλεπτα αργότερα, είδαν φλόγες να «ξεπηδούν» από τα δύο κτήρια. Μέσα σε λίγα λεπτά, έγιναν παρανάλωμα του πυρός, εξαιτίας των εύφλεκτων υλικών και της απουσίας χωρισμάτων στους ορόφους.

Η Πυροσβεστική, που έφθασε και στα δύο σημεία μισή ώρα αργότερα με 38 οχήματα και 170 άνδρες, είχε να επιτελέσει δύσκολο έργο. Κύριο μέλημα ήταν να αποτρέψει την επέκταση της φωτιάς στα διπλανά κτήρια.

Επί τόπου κατέφθασε και ο τότε Πρωθυπουργός, Γεώργιος Ράλλης, ο οποίος έκανε λόγο για «μεγάλη καταστροφή». Μερικές ώρες νωρίτερα, υπεράσπιζε στη Βουλή τον πρώτο και τελευταίο προϋπολογισμό της πρωθυπουργικής του θητείας. Βρισκόμαστε ήδη στον «αστερισμό» του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, που βρισκόταν «προ των πυλών» της εξουσίας.

Η φωτιά είχε τέτοια ένταση, που από το «Μινιόν» απέμεινε μόνο ο σκελετός, ενώ το κτήριο του Κατράντζου κατέρρευσε. Οι ζημιές ανήλθαν σε 2 δισ. δραχμές, σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς της Πυροσβεστικής. Ο δημιουργός και ψυχή του «Μινιόν», Γιάννης Γεωργακάς, υπολόγισε μόνο σε 2 δισ. δραχμές το εμπόρευμα που χάθηκε, ενώ, το κατάστημα ήταν ασφαλισμένο μόνο για 200 εκατομμύρια δραχμές, όπως ανέφερε.

Την 22α Δεκεμβρίου, ήλθε και η επιβεβαίωση της τρομοκρατικής ενέργειας. Την ευθύνη για τους εμπρησμούς ανέλαβε η νεοεμφανιζόμενη «Επαναστατική Οργάνωση Οκτώβρης 80», που ήταν παρακλάδι του ΕΛΑ. Στην προκήρυξη, που ταχυδρομήθηκε στις εφημερίδες, δικαιολόγησε την επίθεση στα πολυκαταστήματα υποστηρίζοντας ότι «κάθε επιχείρηση, έτσι και αυτές στηρίζονται στην εκμετάλλευση των προλετάριων. Τα αφεντικά εκμεταλλεύονται την ανάγκη των προλετάριων να έχουν ένα εισόδημα για να ζήσουν και τους στριμώχνουν στο μεροκάματο, την αλλοτρίωση και τη μιζέρια».

Από την πρώτη στιγμή, η Αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη ενός υπόπτου, αλλά αφέθηκε ελεύθερος, καθώς δεν προέκυψαν επιβαρυντικά στοιχεία εις βάρος του. Αργότερα, συνέλαβε δύο αδελφές, την Αικατερίνη και την Ευαγγελία Τσαγκαράκη, 23 και 20 ετών αντίστοιχα, επειδή η μία σχετιζόταν με άτομα του αντιεξουσιαστικού χώρου. Τα στοιχεία της Ασφάλειας δεν άντεξαν στη δικαστική βάσανο και ο ανακριτής της υπόθεσης Μιχάλης Μαργαρίτης (ο δικαστής της «17Ν») τις άφησε ελεύθερες.

Οι εμπρησμοί στα πολυκαταστήματα «Κατράντζος» και «Μινιόν» ήταν μόνο η αρχή. Το εφιαλτικό σκηνικό επαναλήφθηκε την 3η Ιουνίου 1981, με την ταυτόχρονη πυρπόληση των πολυκαταστημάτων «Κλαουδάτος» και «Ατενέ» και σε μικρότερη έκταση την 4η Ιουλίου στον «Δραγώνα» και τρεις μέρες αργότερα στο πολυκατάστημα «Λαμπρόπουλος» στον Πειραιά.

Θέση για τη διπλή εμπρηστική επίθεση της 19ης Δεκεμβρίου πήρε και ο ΕΛΑ, που κατήγγειλε όσους είχαν αποχωρήσει από τις τάξεις του. Μάλιστα, αποκάλυψε στο περιοδικό «Αντιπληροφόρηση» ότι η εμπρηστική ουσία έχει εισαχθεί από την Ολλανδία και χρησιμοποιείται για την επιτάχυνση της φωτιάς σε πετρελαιοπηγές.

Κριτική στο διπλό τρομοκρατικό χτύπημα άσκησε και η «17 Νοέμβρη». Με προκήρυξη, που δημοσιοποιήθηκε την 24η Ιουλίου 1981, υποστήριξε ότι ήταν «επιχειρησιακά ασυντόνιστες, όχι κατάλληλα προετοιμασμένες και πολιτικά επιβλαβείς».

Μέχρι σήμερα, οι δύο υποθέσεις εμπρησμών στα πολυκαταστήματα «Κατράντζος» και «Μινιόν», όπως και οι άλλες τέσσερις που ακολούθησαν, παραμένουν ανεξιχνίαστες και έχουν παραγραφεί δικαστικά.