Σύνοδος Κορυφής: Στο τραπέζι η πρόταση έξι σημείων του Κυριάκου Μητσοτάκη για την ενέργεια

Στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιείται στις Βερσαλλίες προσήλθαν σήμερα οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενώ μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Οι ηγέτες της Ε.Ε. καλούνται να λάβουν τολμηρές αποφάσεις και στο οικονομικό πεδίο, με την έκδοση ενός ευρωομολόγου πολλών δισεκατομμυρίων να βρίσκεται στο τραπέζι, ως ανάχωμα στην ενεργειακή κρίση. Οι τελευταίες πληροφορίες ωστόσο από τις Βερσαλλίες, κάνουν λόγο για απόσταση μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών στο συγκεκριμένο ζήτημα, κάτι που αποτυπώνεται και στο προσχέδιο συμπερασμάτων.

Όσον αφορά την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, στη δέσμη προτάσεων που προτείνει να μελετήσει και να καταθέσει η Κομισιόν για την ενέργεια, συμπεριλαμβάνεται και η πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη - Σχέδιο Έξι σημείων - για την επιβολή προσωρινού πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου, όπως επίσης και στην μετακύλισή τους στις τιμές ηλεκτρισμού.

Ειδικότερα τα έξι σημεία που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση είναι τα εξής:

1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
3. Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5. Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.

6.Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε την ευκαιρία να αναλύσει στο Bloomberg την πρότασή του για το φυσικό αέριο και να εκφράσει την πεποίθησή του ότι, καθώς οι αγορές φυσικού αερίου δεν αντανακλούν πλέον την προσφορά και τη ζήτηση, απαιτείται δραστική παρέμβαση για να αποφευχθούν ακραίες διακυμάνσεις.

Μιλώντας στο Bloomberg και στη δημοσιογράφο Francine Lacqua ο κ. Μητσοτάκης τόνισε: «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία ακραία κατάσταση, η οποία αντανακλάται στους λογαριασμούς ρεύματος, που πληρώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις», σημειώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση, όπως και άλλες ευρωπαϊκές, επιδοτεί του λογαριασμούς. Οι ακραίες τιμές του φυσικού αερίου σημειώνονται ενώ η προμήθειες δεν έχουν αλλάξει ουσιαστικά και γι’ αυτό ο ίδιος, όπως είπε, προτείνει μία βραχυπρόθεσμη παρέμβαση στη δομή τιμολόγησης του φυσικού αερίου. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο «χρειάζεται περισσότερο χρόνο από όσο διαθέτουμε», καθώς και ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη για το ενδεχόμενο η Ρωσία να διακόψει τις εξαγωγές.

Διαφωνούν για το ευρωομόλογο, συμφωνούν στη λήψη μέτρων για την ενέργεια

Η διαφωνία μεταξύ των ηγετών της ΕΕ για την έκδοση κοινού ευρωομολόγου και η ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης αποτυπώνονται στο προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που επικαλείται το Reuters.

Οι ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ συναντώνται στις Βερσαλλίες, για να συζητήσουν περισσότερες αμυντικές δαπάνες μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, την προσπάθεια του Κιέβου να γίνει μέλος της ΕΕ και τρόπους να καταστήσουν την Ευρώπη στρατηγικά ανεξάρτητη από παγκόσμιους προμηθευτές ενέργειας.

Αναδυόμενοι από την πανδημία του COVID-19, η οποία πρόσθεσε μεγάλο δημόσιο χρέος σε ολόκληρη την ΕΕ, οι κυβερνήσεις είχαν σχεδιάσει να αποσύρουν σταδιακά την έκτακτη δημοσιονομική στήριξη που ήταν απαραίτητη για να διατηρήσουν τις οικονομίες σε λειτουργία κατά τη διάρκεια του lockdown.

Όμως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ανάγκασε την ΕΕ να ξανασκεφτεί αυτή την προσέγγιση λόγω της αναμενόμενης απότομης αύξησης των δαπανών για την άμυνα και τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να διευκολυνθεί η απομάκρυνση από το ρωσικό φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και τον άνθρακα.

Ορισμένες χώρες, με κύριο εκφραστή τη Γαλλία, προωθούν την ιδέα ενός «ευρωομολόγου», δηλαδή νέου κοινού χρέους της ΕΕ που θα εκδίδεται από κοινού για να μετριαστούν οι επιπτώσεις της μετατόπισης από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας, στον αντίκτυπο των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Μόσχα για την Ουκρανία.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, η Γερμανία, η Ολλανδία και άλλες χώρες αντιτίθενται σθεναρά σε μια τέτοια κίνηση, λέγοντας ότι υπάρχουν πολλά ακόμη αχρησιμοποίητα χρήματα στο ταμείο ανάκαμψης, περίπου 800 δισεκατομμυρίων ευρώ της ΕΕ, που το μπλοκ ήδη δανείζεται από κοινού για να χρηματοδοτήσει πολλές από τις προκλήσεις.

«Οι εθνικές μας δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις συνολικές επενδυτικές ανάγκες και να αντικατοπτρίζουν τη νέα γεωπολιτική κατάσταση», αναφέρεται στο προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.

«Θα ακολουθήσουμε υγιείς δημοσιονομικές πολιτικές, οι οποίες διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του χρέους για κάθε κράτος μέλος, μεταξύ άλλων παρέχοντας κίνητρα για επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και είναι βασικές για τους στόχους μας για το 2030», αναφέρουν τα συμπεράσματα.

Μόνο 74 δισεκατομμύρια ευρώ από το συνολικό ταμείο της ΕΕ έχουν εκταμιευθεί μέχρι στιγμής, καθώς οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει να προετοιμάσουν έργα που θα χρηματοδοτηθούν με επιχορηγήσεις και εξαιρετικά φθηνά δάνεια. «Έχουμε άλλα μέσα (εκτός από νέο κοινό χρέος), ας τα χρησιμοποιήσουμε πρώτα», είπε ένας αξιωματούχος της ευρωζώνης.

Το προσχέδιο της κοινής ανακοίνωσης των 27 έδειξε ότι οι ηγέτες της ΕΕ θέλουν να βρουν χρήματα για τις μελλοντικές προκλήσεις αξιοποιώντας δημόσιους πόρους για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και διευκολύνοντας τα καινοτόμα έργα. «Θα χρησιμοποιήσουμε τον προϋπολογισμό και τις δυνατότητες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για να κεφαλαιοποιήσουμε τις ιδιωτικές επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης υψηλότερου κινδύνου για την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία», ανέφεραν.