Σοκ και δέος: Ο Τραμπ βομβαρδίζει το Ιράν και ο κόσμος αγωνιά

Η ξαφνική επίθεση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στο Ιράν και ο βομβαρδισμός τριών πυρηνικών εγκαταστάσεων ακόμη και με βόμβες 30.000 λιβρών που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά επιχειρησιακά από τα αμερικανικά B-2 μας οδηγεί σε δύο βασικά συμπεράσματα.

Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι υπήρξε ανατροπή της αρχής του Ντόναλντ Τραμπ πως δεν θα εμπλακεί σε πολέμους, βασική δέσμευσή του ενώπιον του ακροατηρίου του στις Ηνωμένες Πολιτείες και το δεύτερο είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος μοιάζει πως σύρθηκε πίσω από τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου που εδώ και 10 ημέρες έχει ξεκινήσει πόλεμο εναντίον του Ιράν με σκοπό την καταστροφή των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Τεχεράνης για να εξουδετερώσει την προσπάθεια των αγιατολάδων να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να επαναλαμβάνει συχνά-πυκνά τη φράση «κανείς δεν ξέρει τι θα κάνω» υπογραμμίζοντας ότι μέσα σε 15 ημέρες όλος ο πλανήτης θα μάθαινε την απόφασή του για το Ιράν, όμως δεν χρειάστηκε περισσότερο από 48 ώρες για να διατάξει τα στρατηγικά βομβαρδιστικά του B-2 να αναλάβουν δράση και να βομβαρδίσουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης στο Φόρντο, τη Νατάνζ και το Ισφαχάν.

Για ποιο λόγο έπραξε με αυτόν τον τρόπο; Η προφανής εξήγηση είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος αντιλήφθηκε ότι μια αβεβαιότητα δεν μπορεί να κρατήσει 15 ημέρες και ότι αν εξαντλούσε το χρονικό αυτό διάστημα ο πλανήτης θα θεωρούσε πως ο αρχηγός του ισχυρότερου κράτους διστάζει να λάβει μια απόφαση σε μια εξελισσόμενη σύγκρουση.

Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας ότι παράλληλα με τον βομβαρδισμό των τριών βασικότερων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν ο Ντόναλντ Τραμπ -μέσω διπλωματικών διαύλων που παραμένουν ανοικτοί- έστειλε στην Τεχεράνη το μήνυμα ότι σκοπός του δεν είναι η ανατροπή του καθεστώτος του Χαμενεϊ.

Την ίδια στιγμή, στο ερώτημα αν το Ισραήλ θα επιχειρήσει να εξοντώσει τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, ο Νετανιάχου αρκέστηκε να απαντήσει «κάνουμε ό,τι χρειάζεται να κάνουμε».

Πώς θα αντιδράσει το Ιράν

Οι αγιατολάδες της Τεχεράνης δεν έχουν πάρα πολλά περιθώρια αντίδρασης στην επίθεση των Αμερικανών και στους συνεχιζόμενους βομβαρδισμούς του Ισραήλ. Οι βαλλιστικοί πύραυλοι, που πλήττουν στόχους στο Ισραήλ -κυρίως επειδή το Τελ Αβίβ μοιάζει να επιλέγει ποιους στόχους θα προστατεύσει κάνοντας συνετή χρήση των πανάκριβων αντιβαλλιστικών πυραύλων- όμως σε αυτή τη φάση μοιάζει δύσκολο να μπορεί να κάνει το απονενοημένο, δηλαδή να επιχειρήσει να κάνει χρήση κάποιας «βρώμικης» βόμβας.

Μια πιθανή επιλογή της Τεχεράνης θα ήταν να κλείσουν τα στενά του Ορμούζ μέσω των οποίων διακινούνται εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου μέσω θαλάσσης. Ακόμη χειρότερα, αν αντιληφθούν ότι απειλείται πραγματικά η επιβίωση του θεοκρατικού καθεστώτος, οι Φρουροί της Επανάστασης θα μπορούσαν να ναρκοθετήσουν τα στενά του Ορμούζ ρίχνοντας στη θάλασσα τις χιλιάδες νάρκες διαφόρων ειδών που κατέχουν ενδεχόμενο το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει ανυπολόγιστη καταστροφή και χάος στις θαλάσσιες μεταφορές.

Αυτό που δεν είναι διόλου αμελητέο είναι ότι στα Στενά του Ορμούζ διακινείται το πετρέλαιο που προμηθεύεται η Κίνα. Ισως η απειλή του κλεισίματος των Στενών θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από το Ιράν για να λάβει σημαντική στρατιωτική βοήθεια από την Κίνα.

Η Τεχεράνη θα μπορούσε να αξιώσει από το Πεκίνο -σαν αντάλλαγμα για να μην κλείσει τα στενά του Ορμούζ διαταράσσοντας τον εφοδιασμό της κινεζικής βιομηχανίας με το υπερπολύτιμο πετρέλαιο- ανεπτυγμένα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου για να τυφλώνουν τα μαχητικά αεροσκάφη του Ισραήλ και να μειώσουν το τρομακτικά υψηλό ποσοστό επιτυχών βομβαρδισμών της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας στους ιρανικούς στόχους που επιλέγει. Στο σενάριο αυτό, διά της τεθλασμένης, η Κίνα μπορεί να εμπλακεί ενεργά στον πόλεμο, με όσους κινδύνους μπορεί να δημιουργήσει αυτή η εξέλιξη για πιθανή επέκταση της σύγκρουσης.

Το Ισραήλ

Μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023 και τον σφαγιασμό παιδιών, αμάχων, τον βιασμό γυναικών που σηματοδότησε την μεγαλύτερη καταστροφή για το Ισραήλ μετά το Ολοκαύτωμα από τους Ναζί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η κυβέρνηση Νετανιάχου ισοπέδωσε παλαιστινιακές πόλεις στη Λωρίδα της Γάζας, δολοφόνησε την ηγεσία της Χαμάς στα παλαιστινιακά εδάφη, τον αρχηγό της Χεζμπολάχ στον Λίβανο κορυφαίους Ιρανούς στρατιωτικούς θεωρητικά προστατευμένους στην Τεχεράνη, δείχνοντας ότι είναι έτοιμη να προστατεύσει τους πολίτες του Ισραήλ με κάθε κόστος.

Αν το Ισραήλ συντρίψει και τους Αγιατολάδες στην Τεχεράνη, παίρνει το πάνω χέρι στην ευρύτερη περιοχή και επιβάλλει σε όλες τις χώρες που γειτνιάζουν μαζί του τους όρους της ειρήνης. Αυτό αφορά και την Τουρκία που είναι βέβαιον ότι λαμβάνει ήδη το μήνυμα τι συμβαίνει με όποιον αντιστέκεται στο Ισραήλ, ή θεωρεί ότι μπορεί να απειλεί το κράτος του Ισραήλ, όπως συμβαίνει με τον Χαμενεϊ που είχε δηλώσει πριν 10 χρόνια ότι στόχος της Τεχεράνης είναι η εξάλειψη του Ισραήλ μέχρι το 2040.

Ο Νετανιάχου με τις παρούσες συνθήκες μπορεί να επιβάλλει τους όρους του στην Τουρκία προβάλλοντας όχι μόνο τα εξελιγμένα στρατιωτικά συστήματα που διαθέτει και τη θανατηφόρα -για τους εχθρούς του Ισραήλ- αποτελεσματικότητά τους, αλλά και την πολεμική εμπειρία των Israel Defence Forces που μοιάζει ανυπέρβλητη.

Η στρατηγική συνεργασία Ελλάδας - Ισραήλ

Η συμμαχία της Ελλάδας με το Ισραήλ μπορεί να θεωρηθεί σαν μια διαχρονική επιτυχία των ελληνικών κυβερνήσεων των τελευταίων 15-20 ετών. Η Αθήνα, χωρίς συναισθηματισμούς, έκανε μια ψυχρή και σωστή τοποθέτηση επενδύοντας στην αγαστή συνεργασία με το Ισραήλ.

Ο παράγοντας Ευρώπη και ΕΕ

Μία ημέρα μετά τις συνομιλίες Βρετανών, Γερμανών και Γάλλων με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν στη Γενεύη, ο Τραμπ χτύπησε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης. Από μόνη της αυτή η κίνηση ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό πόσο υπολογίζει η αμερικανική διοίκηση τους Ευρωπαίους (προφανώς και τους Βρετανούς), κυρίως όμως την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας που βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη για μια πιθανή συνάντηση με Αμερικανούς αξιωματούχους έφυγε άπραγος, διότι προφανώς ακόμη θεωρεί ότι δεν έχει να διαπραγματευθεί κάτι με τους επιτιθέμενους. Αντί για συνάντηση με σκοπό την ειρήνευση, ο Τραμπ επιτέθηκε στο καθεστώς της Τεχεράνης που ακόμη δεν φαίνεται έτοιμο να παραδεχθεί την ήττα και να συνθηκολογήσει.

Οι Ευρωπαίοι θα περιμένουν ξανά μεθαύριο Τρίτη και Τετάρτη 25 Ιουνίου στη Χάγη για να αποκωδικοποιήσουν κάποιο χρησμό του Ντόναλντ Τραμπ στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, όμως ο απρόβλεπτος πρόεδρος των ΗΠΑ που χτύπησε το Ιράν δίχως να έχει λάβει καν έγκριση από το Κογκρέσο μοιάζει σχεδόν σαν το απίθανο ενδεχόμενο να θέλει να συναποφασίσει για τον πόλεμο με την ΕΕ που τόσο αποστρέφεται. Άρα η Ευρωπαϊκή Ένωση μάλλον θα περιθωριοποιηθεί ακόμη περισσότερο τις επόμενες ημέρες, χωρίς να αποκλείεται και κάποιο μεγαλύτερο ρήγμα στις ευρωατλαντικές σχέσεις αν ο Ντόναλντ Τραμπ εγκαταλείψει τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ νωρίτερα από το προβλεπόμενο ή έχει κάποιο διπλωματικό επεισόδιο με κάποιον Ευρωπαίο ηγέτη. Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι Ευρώπη και ΗΠΑ είναι στο πλευρό του Ισραήλ αφού όπως είπε ο Γερμανός καγκελάριος Μερτς «το Ισραήλ στο Ιράν κάνει τη βρώμικη δουλειά για όλους».

Τι απομένει; Το απευκταίο ενδεχόμενο κάποιου -έξω και μακριά- πυρηνικού ατυχήματος από τους βομβαρδισμούς στα πυρηνικά του Ιράν και οι δευτερογενείς επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία. Αν ο πόλεμος Ισραήλ Ιράν περιοριστεί στους τρεις μήνες και το βαρέλι του πετρελαίου ανέβει 10 ως 15 δολάρια, οι συνέπειες θα είναι διαχειρίσιμες. Αν όμως η σύγκρουση παραταθεί ή -ο μη γένοιτο- επεκταθεί και γενικευθεί τότε οι αβεβαιότητες μεγαλώνουν και θα πρέπει να τρέξουμε για προμήθειες κάνοντας παράλληλα τον σταυρό μας.

Διαβάστε επίσης