Δολοφονία Τζον Κένεντι: Τι λένε οι Ρώσοι - Άνοιξαν απόρρητα αρχεία μετά από έξι δεκαετίες

Ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του Ψυχρού Πολέμου φαίνεται να φθάνει στην επίλυσή του.

Η Ρωσία δημοσίευσε για πρώτη φορά απόρρητα έγγραφα της KGB σχετικά με τη δολοφονία του προέδρου των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι, τα οποία παρέμεναν μυστικά για πάνω από έξι δεκαετίες.

Τα έγγραφα περιέχουν εντυπωσιακές λεπτομέρειες για τα χρόνια που ο δράστης Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ πέρασε στη Σοβιετική Ένωση. Σύμφωνα με τις αναφορές της KGB, ο Όσβαλντ περιγράφεται ως «επικίνδυνος αλλά ασταθής».

Η Ρωσία δημοσίευσε για πρώτη φορά τα απόρρητα έγγραφα σχετικά με τη δολοφονία του 35ου προέδρου των ΗΠΑ στο Τέξας, ένα ιστορικό βήμα που θα ρίξει φως στο σκοτεινό αυτό κεφάλαιο του Ψυχρού Πολέμου.

Η Μόσχα παρέδωσε επίσημα την 350σέλιδη έκθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τα έγγραφα συντάχθηκαν από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αρχείων της Ρωσίας και την Ιστορική Εταιρεία της Ρωσίας.

Με τίτλο «Η δολοφονία του Προέδρου των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι και οι σοβιετικοαμερικανικές σχέσεις», ο φάκελος περιέχει πολυάριθμες λεπτομέρειες, από τις αντιδράσεις της σοβιετικής πλευράς στη δολοφονία του Κένεντι έως τις μυστικές διπλωματικές επαφές που καθιερώθηκαν με την Ουάσιγκτον.

Οι λεπτομέρειες για τον Όσβαλντ

Ο φάκελος περιλαμβάνει επίσης έγγραφα που σχετίζονται με το διάστημα που ο δολοφόνος του Κένεντι, Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ, πέρασε στη Σοβιετική Ένωση μεταξύ 1959 και 1962.

Η αίτηση του Οσγουάλντ για σοβιετική υπηκοότητα, η ζωή του στη Μόσχα και οι ψυχολογικές εκθέσεις παρατήρησης από εκείνη την περίοδο αποκαλύφθηκαν για πρώτη φορά σε αυτά τα έγγραφα.

Η εκπρόσωπος των ΗΠΑ Άννα Παουλίνα Λούνα επιβεβαίωσε ότι τα έγγραφα έφτασαν στο Κογκρέσο, λέγοντας: «Για πρώτη φορά στην ιστορία, έχουμε πρόσβαση σε σοβιετικά έγγραφα στα οποία το Κογκρέσο δεν είχε πρόσβαση τη δεκαετία του 1990».

Τι αποκαλύπτουν τα έγγραφα:

• Μυστική αλληλογραφία σχετικά με τις επαφές Κένεντι-Χρουστσόφ,
• Σημειώσεις σχετικά με την παρουσία σοβιετικών εκπροσώπων στην κηδεία του Κένεντι,
• Αναλύσεις των σοβιετικών μυστικών υπηρεσιών σχετικά με την πολιτική κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες,
• Έγγραφα που στάλθηκαν από τη Μόσχα για τη βιβλιοθήκη που ιδρύθηκε στη μνήμη του Κένεντι.

Τα έγγραφα συγκεντρώθηκαν από το Ρωσικό Προεδρικό Αρχείο, την FSB, την Υπηρεσία Εξωτερικών Πληροφοριών (SVR) και τα αρχεία της πρώην KGB. Ο φάκελος περιλαμβάνει την συγκεκριμένη αντίδραση του Σοβιετικού ηγέτη Νικίτα Χρουστσόφ στην δολοφονία του Κένεντι.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που περιέχονται στα έγγραφα, ο Σοβιετικός ηγέτης Νικήτα Χρουστσόφ έστειλε άμεσο μήνυμα στην Ουάσινγκτον μετά την ενημέρωσή του για τη δολοφονία του Κένεντι, εκφράζοντας τη βαθιά του συγκίνηση και θλίψη, και χαρακτηρίζοντας το περιστατικό «τραγική απώλεια τόσο για τον αμερικανικό λαό όσο και για την παγκόσμια ειρήνη».

Οι Σοβιετικοί θεωρούσαν τον Όσβαλντ «ασταθή και επικίνδυνο»

Το 350 σελίδων ντοσιέ για τη δολοφονία του Κένεντι αποκάλυψε νέες λεπτομέρειες σχετικά με το παρελθόν του δολοφόνου στη Σοβιετική Ένωση. Τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι οι σοβιετικές μυστικές υπηρεσίες χαρακτήρισαν τον Όσβαλντ ως «επικίνδυνο αλλά ασταθή πολίτη».

Σύμφωνα με το αρχείο, ο Όσβαλντ ζήτησε άσυλο στη Σοβιετική Ένωση το 1959 και έζησε στο Μινσκ για κάποιο διάστημα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, παρακολουθούνταν στενά από την KGB, αλλά η υπηρεσία πληροφοριών του θεωρήθηκε «περιορισμένης επιχειρησιακής αξίας».

Ένα έγγραφο με ημερομηνία 1960 περιλάμβανε τις ακόλουθες δηλώσεις του τότε Σοβιετικού ηγέτη Νικήτα Χρουστσόφ:

«Αυτός ο νεαρός Αμερικανός είναι ένα ιδεολογικά ασταθές άτομο που έχει διαφύγει απογοητευμένος. Πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσοχή, αλλά δεν πρέπει να έχει πρόσβαση σε κρατικά μυστικά».

Αναφέρθηκε ότι πριν φύγει από τη Σοβιετική Ένωση, ο Όσβαλντ υποσχέθηκε να «επιστρέψει στην Αμερική και να αποκαλύψει τις κοινωνικές αδικίες», αλλά η Μόσχα απέρριψε αυτή τη δήλωση ως «ασήμαντη πολιτική ρητορική».

Στην επίσημη επιστολή που έστειλε η Αμερική στη Μόσχα το 1964, η κυβέρνηση της Ουάσιγκτον ζήτησε όλα τα έγγραφα που αφορούσαν τα χρόνια του Όσβαλντ στη Σοβιετική Ένωση, και η σοβιετική πλευρά ανακοίνωσε ότι τα αρχεία αυτά παραδόθηκαν μέσω διπλωματικών διαύλων.

Τι είπε ο ηγέτης της ΕΣΣΔ;

Η αντίδραση του Χρουστσόφ περιγράφεται επίσης σε σοβιετικά έγγραφα της περιόδου ως «φόβος θανάσιμης πρόκλησης». Η Μόσχα ανησυχούσε ότι η δολοφονία θα μπορούσε να συνδεθεί με τη Σοβιετική Ένωση ή την Κούβα. Τα αρχεία του Κρεμλίνου συνοψίζουν τις οδηγίες του Χρουστσόφ προς το Υπουργείο Εξωτερικών ως εξής:

«Παραμείνετε ψύχραιμοι, εκφράστε τα συλλυπητήριά σας στον αμερικανικό λαό, αλλά αποφύγετε υπό οποιεσδήποτε συνθήκες δηλώσεις που υπονοούν ευθύνη».

Επιπλέον, σε ένα έγγραφο με ημερομηνία 28 Σεπτεμβρίου 1964, μια σημείωση που υποβλήθηκε στον Χρουστσόφ από τον πρέσβη των ΗΠΑ στη Σοβιετική Ένωση, Φόι Κόλερ, ζητούσε την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την έρευνα της δολοφονίας. Η Μόσχα απάντησε σε αυτό το αίτημα δηλώνοντας ότι «τα έγγραφα σχετικά με την περίοδο διαμονής του Όσβαλντ στη Σοβιετική Ένωση θα διαβιβαστούν στις ΗΠΑ μέσω διπλωματικών διαύλων».

Το επίσημο αίτημα

Το πιο σημαντικό μέρος του φακέλου από την άποψη των ΗΠΑ είναι το επίσημο αίτημα της Ουάσιγκτον προς τη Σοβιετική Ένωση για πληροφορίες σχετικά με τον Όσβαλντ.

Τα έγγραφα περιλαμβάνουν μια διπλωματική αίτηση του πρέσβη των ΗΠΑ στη Μόσχα, Φόι Κόλερ, με ημερομηνία 23 Απριλίου 1964. Η αίτηση αυτή ζητούσε την κοινοποίηση στοιχείων όπως η ζωή του Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ στη Σοβιετική Ένωση, τα αρχεία της αίτησής του για υπηκοότητα στη χώρα και οι εκθέσεις ψυχολογικής παρατήρησης.

Στην απάντησή της με ημερομηνία 28 Σεπτεμβρίου 1964, η Μόσχα ανέφερε ότι τα έγγραφα που αφορούσαν τον Όσβαλντ είχαν «παραδοθεί μέσω διπλωματικών διαύλων», αλλά τόνισε ότι τα έγγραφα που αφορούσαν τις εγχώριες μυστικές υπηρεσίες της Σοβιετικής Ένωσης θα παρέμεναν απόρρητα.

Μια άλλη εντυπωσιακή λεπτομέρεια στα έγγραφα που προέρχονται από τις ΗΠΑ είναι η καταγραφή της στενής παρακολούθησης από τους Σοβιετικούς της εσωτερικής κρίσης στις ΗΠΑ μετά τη δολοφονία του Κένεντι. Αξιωματούχοι της KGB στην Ουάσιγκτον παρέχουν σημειώσεις σχετικά με τις έρευνες της CIA και την κάλυψη των μέσων ενημέρωσης μετά τη δολοφονία.

Ο φάκελος συνδέεται επίσης με τη «Συλλογή αρχείων για τη δολοφονία του Προέδρου Τζον Φ. Κένεντι» και τις «Αρχεία της Βιβλιοθήκης JFK», υποδηλώνοντας ότι η Μόσχα είχε παραδώσει τα έγγραφα αυτά στο σύστημα εθνικών αρχείων των ΗΠΑ.

Ο φάκελος που δημοσίευσε η Ρωσία παρείχε την πρώτη επίσημη τεκμηρίωση όχι μόνο από τη σοβιετική πλευρά, αλλά και για τις μυστικές διπλωματικές ανταλλαγές που πραγματοποίησαν οι ΗΠΑ με τη Μόσχα μετά τη δολοφονία του Κένεντι.

Διαβάστε επίσης