Ποιοι λένε «μαζί τα φάγαμε με τους αγρότες;»
Είναι αντιληπτό σε όλους ότι η κατάσταση με τις επιδοτήσεις και τις επιχορηγήσεις είναι σαν τον εθισμό από τα ναρκωτικά;
Διαμαρτυρία στο κτήριο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, στην παραλιακή λεωφόρο του Ηρακλείου, από αγρότες και κτηνοτρόφους των περιοχών του Ηρακλείου, του Ρεθύμνου και του Λασιθίου
Κακά τα ψέματα. Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ φούντωσε τις φετινές κινητοποιήσεις των αγροτών και τροφοδότησε σε μεγάλο βαθμό την οργή τους.
Υπάρχει μεγάλος θυμός στους αγρότες. Επειδή νιώθουν ότι δεν έχουν να ζήσουν. Κι επειδή δεν είναι απίθανο κάποιοι να θεωρούν ότι έχει στηθεί κάποια συνωμοσία ή σκευωρία για να τους πάρουν τα χωράφια, να τους απομακρύνουν από τη γη τους και να τους φτωχοποιήσουν.
Για τους περισσότερους από τους κτηνοτρόφους η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη λόγω της πανδημίας της ευλογιάς που έχει οδηγήσει σε θανάτωση περίπου 500.000 αιγοπρόβατα σε όλη την επικράτεια. Οι κτηνοτρόφοι αυτοί πρέπει να μαζέψουν τα κομμάτια τους και να ξαναστήσουν τα κοπάδια τους απ' την αρχή κάνοντας υπομονή και εκταμιεύοντας τις όποιες οικονομίες είχαν -αν είχαν- από το παρελθόν, σε όποια ηλικία κι αν βρίσκονται.
Οι αγρότες της Θεσσαλίας επλήγησαν από τόσες και τόσες κακοκαιρίες τα τελευταία χρόνια, από τον Ιανό μέχρι τον Daniel. Και ακόμη περιμένει η Θεσσαλία τις μελέτες -ούτε οι μελέτες έχουν ετοιμαστεί ακόμη- για τη διευθέτηση των υδάτων στον κάμπο, την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να αρδεύουν τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τα φράγματα εκείνα που τους υποσχέθηκαν ότι θα μαζεύουν το διαθέσιμο νερό για να το αξιοποιούν με τον καλύτερο τρόπο ώστε να παράγουν.
Δεν είναι όλοι οι αγρότες που διαμαρτύρονται ψηφοφόροι του ΚΚΕ, γιατί αν ήταν τα εκλογικά αποτελέσματα των τελευταίων αναμετρήσεων θα ήταν πολύ διαφορετικά. Ούτε και μπορεί κάποιος να ισχυριστεί -ακόμη κι αν θα ήταν spokesman της ΝΔ- ότι διαμαρτύρονται μόνο αγρότες που συμμετείχαν στη ρεμούλα με τα κονδύλια του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ευτυχώς δεν είμαστε ακόμη Κίνα και η τεχνολογική εξέλιξη μέσω του Gov.gr έχει πολύ δρόμο μέχρι να φτάσουμε στο σημείο που οι αστυνομικές δυνάμεις θα σαρώνουν την ίριδα του ματιού των διαδηλωτών και θα κατηγοριοποιούν ποιοι είναι έντιμοι αγρότες, πόσοι είχαν εμπλοκή σε σκανδαλώδεις υποθέσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ και «απαλλοτρίωναν» ευρωπαϊκά κονδύλια παρουσιάζοντας εκτάσεις άλλων στην άλλη άκρη της Ελλάδος σαν δικές τους ή πολλαπλασίαζαν εικονικά τα κοπάδια τους λες και είναι μεγαλοκτηνοτρόφοι της Νέας Ζηλανδίας.
Γνωρίζουμε όμως οι περισσότεροι, από φίλους και γνωστούς, ότι οι περισσότεροι αγρότες τα βγάζουν πέρα πολύ δύσκολα. «Του κυνηγού και του ψαρά το πιάτο εννιά φορές ειν' αδειανό και μια φορά γεμάτο» λέμε στην Κεφαλονιά.
Κι όσο ακούω κάθε μέρα στα ραδιόφωνα αγκιτάτορες να διαμαρτύρονται για τα πανάκριβα τρακτέρ που έχουν οι αγρότες ενώ αναρωτιούνται γιατί δεν αγοράζουν πολλοί καλλιεργητές μαζί, συνεργατικά, έναν γεωργικό ελκυστήρα για να εξυπηρετούνται όλοι από τον ίδιο, σκέπτομαι πού είναι η αλήθεια και πού το ψέμα.
Δόθηκαν πράγματι πολλά χρήματα στον αγροτικό κόσμο από ευρωπαϊκά κονδύλια για επιδοτήσεις ή διακοπή συγκεκριμένων καλλιεργειών όπως δίνονταν για παράδειγμα χρήματα από την ΕΕ σε αλιείς για να σπάσουν τα παλαιά τους καϊκια; Κι αν κάποιοι αγρότες έφαγαν ευρωπαϊκό χρήμα, πόσο δίκαιο μπορεί να έχει κάποιος που ισχυρίζεται ότι κι εμείς κι όλοι οι αγρότες «μαζί τα φάγαμε» και φταίνε οι γεωργοί που δεν σκέφτηκαν ή δεν σχεδίασαν ή δεν κατάφεραν να γίνουν σαν την Ολλανδία όπου η στρεμματική απόδοση υποτίθεται ότι είναι πολλαπλάσια απ' ότι στην Ελλάδα;
Δεν ξέρω. Και δεν έχω έτοιμες απαντήσεις. Μάλλον η συζήτηση για την ελληνική γεωργία πρέπει να γίνει με σοβαρότητα, υπευθυνότητα αφού προηγηθεί σχεδιασμός από ανθρώπους που έχουν πετύχει διαβλέποντας τις αλλαγές και αφού εξηγηθεί ότι στη ζωή τίποτα δεν διαρκεί για πάντα και όπως τόσοι και τόσοι εργαζόμενοι ευθυγραμμίζονται με τις αλλαγές για να μείνουν στο επάγγελμά τους, έτσι πρέπει και οι αγρότες να ενημερωθούν, να ψάξουν, να δοκιμάσουν και να παλέψουν.
Η σημερινή εκρηκτική κατάσταση στα μπλόκα της αγροτιάς δεν πρέπει να εξαντλείται στο αν θα καταφέρουν οι εκδρομείς από τις πόλεις να πάνε στον Βόλο ή στον Μύλο των Ξωτικών και στην λίμνη Πλαστήρα για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές τους. Το μεγάλο ερώτημα και το ζητούμενο είναι πώς θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών αγροτικών προϊόντων που έχω κουραστεί να ακούω ότι είναι τα πιο ποιοτικά/ γευστικά/ ωφέλιμα κλπ. Αν είμαστε οι καλύτεροι τότε είναι προτιμότερο να το αποδείξουμε και να το λένε οι ξένοι, όχι να βαυκαλιζόμαστε μεταξύ μας ότι σαν το ελληνικό σπαράγγι/ αχλάδι/ σταφύλι/ ροδάκινο και δενξερωγωτιάλλο δεν έχει.
Να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε πώς σταδιακά θα απογαλακτιστούν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι από τις επιδοτήσεις. Μπορούμε;
Είναι αντιληπτό σε όλους ότι η κατάσταση με τις επιδοτήσεις και τις επιχορηγήσεις είναι σαν τον εθισμό από τα ναρκωτικά; Σε καμία περίπτωση δεν προτείνω (και ποιος στ' αλήθεια είμαι εγώ για να κάνω κάτι τέτοιο) να διακοπούν οι ενισχύσεις -από το κράτος και από την ΕΕ- που απολύτως ξεκάθαρα πρέπει να εκταμιεύονται σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή άλλων απρόβλεπτων γεγονότων που καταστρέφουν την αγροτική και την κτηνοτροφική παραγωγή.
Όμως δεν γίνεται να επαφίενται όλα στις επιδοτήσεις ούτε και να σχεδιάζει ο αγροτικός κόσμος την επιβίωσή του με βάση την παλαιά αρχή Χατζηγάκη «όλα τα λεφτά, όλα τα κιλά», διότι είδαμε πού μας οδήγησαν αυτές οι επιλογές κάποιων ανθρώπων που κυβέρνησαν, μας οδήγησαν στα βράχια και λίγα χρόνια μετά επανέρχονται κάνοντας και τους κήνσορες.
Τώρα, εδώ που έχουμε φτάσει και φέτος νομίζω ότι η εκτόνωση των αγροτών θα κοστίσει. Θα λάβει μέτρα η κυβέρνηση για να γίνει το αγροτικό πετρέλαιο φθηνότερο και να μειωθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για τις αγροτικές καλλιέργειες; Και θα εξευμενίσουν αυτές οι παροχές τον εξαγριωμένο αγροτικό κόσμο; Ή στο τέλος πάλι θα αποφασιστούν και θα ανακοινωθούν μέτρα που θα φαίνονται σαν επιδόματα αλλά στην ουσία θα είναι και πάλι έκτακτες ενισχύσεις σαν να συνεχίζεται η πολιτική των επιδομάτων που μοιάζουν με ναρκωτικά και όταν σταματούν προκαλούν στερητικά σύνδρομα;