Καιρός - Ιταλοί μετεωρολόγοι: Πότε έχουμε πραγματικά καύσωνα;
Μήπως το έχουμε παρακάνει πλέον χαρακτηρίζοντας οποιαδήποτε αύξηση της θερμοκρασίας ως καύσωνα στην Μεσόγειο;
Αντιρρήσεις σχετικά με τον χαρακτηρισμό ως καύσωνα κάθε έντονου κύματος ζέστης, καταθέτουν οι διαχειριστές της σελίδας Weather Phenomena, επικαλούμενοι και την ανάλυση Ιταλών μετεωρολόγων.
Αναλυτικά αναφέρουν:
Κύμα καύσωνα χαρακτηρίζεται το φαινόμενο στο οποίο παρατηρείται μία απότομη αύξηση της θερμοκρασίας άνω των 39 βαθμών κελσίου η οποία διαρκεί για τουλάχιστον τρείς συνεχόμενες ημέρες και με τις ελάχιστες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της νύχτας να διατηρούνται σε πολύ υψηλά επίπεδα για τα δεδομένα της εποχής.
Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν δεν μιλάμε για ένα κύμα απλά έντονης ζέστης που είναι συνηθισμένο κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, αλλά για ένα φαινόμενο που μπορεί να καταστεί επικίνδυνο τόσο για την δημόσια υγεία, όσο και για τις καλλιέργειες και τα ενεργειακά συστήματα.
Ωστόσο, δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος ορισμός της λέξης "καύσωνας" στην επιστήμη της Μετεωρολογίας, καθώς τα όρια των θερμοκρασιών που μπορούν να χαρακτηριστούν ως κύμα καύσωνα διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή.
Για παράδειγμα στην Γαλλία όταν η μέγιστη θερμοκρασία ξεπερνάει τους 36 βαθμούς κελσίου, θεωρείται για τα κλιματολογικά δεδομένα της χώρας καύσωνας, όμως στην Ιταλία και τα Βαλκάνια για να χαρακτηριστεί μία θερμή εισβολή ως κύμα καύσωνα, θα πρέπει η μέγιστη θερμοκρασία να κινείται από τους 39 βαθμούς κελσίου και πάνω και με την ελάχιστη θερμοκρασία να μην πέφτει κατά την διάρκεια της νύχτας κάτω από τους 25 βαθμούς κελσίου.
Αυτές όμως οι τιμές των θερμοκρασιών από περιοχή σε περιοχή δεν επιλέγονται τυχαία, αλλά προκύπτουν μέσα από τα κλιματολογικά δεδομένα της κάθε χώρας και με βάση τις μελέτες των κλιματολόγων που έχουν γίνει σε βάθος πολλών δεκαετιών. Ένα άλλο λάθος που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια είναι πως όταν μιλάμε για ένα κύμα καύσωνα, τείνουμε να επικεντρωνόμαστε μόνο στις μέγιστες θερμοκρασίες που καταγράφονται κατά την διάρκεια μίας θερμής εισβολής.
Ωστόσο, το πιο επικίνδυνο στοιχείο ενός κύματος καύσωνα είναι οι υψηλές ελάχιστες θερμοκρασίες που επικρατούν την νύχτα. Γιατί πολύ απλά όταν οι θερμοκρασίες παραμένουν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ακόμα και κατά την διάρκεια της νύχτας, μειώνεται η ικανότητα του ανθρώπινου σώματος να ανακάμψει σύντομα από την έντονη ζέστη της ημέρας, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο να υποστεί θερμοπληξία, ενώ οι πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού όπως είναι οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά, γίνονται πιο επιρρεπείς στις συνέπειες του φαινομένου, κυρίως λόγω των καρδιακών και αναπνευστικών προβλημάτων.
Δεν αποτελεί λοιπόν κάθε επεισόδιο ασυνήθιστης ζέστης έκτακτη ανάγκη, παρά μόνο σε περίπτωση που μιλάμε πραγματικά για ένα κύμα καύσωνα και ειδικά όταν αυτό συνοδεύεται από υψηλά ποσοστά υγρασίας και απουσία ανέμων, τα οποία δημιουργούν την αίσθηση ότι η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλότερη από αυτή που δείχνουν τα θερμόμετρα. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται φαινομενική θερμοκρασία ή δείκτης δυσφορίας, δημιουργώντας την αίσθηση στον άνθρωπο ότι η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική, ειδικά όταν εκτεθούμε για πολλές ώρες στον ήλιο.
Η χρήση λοιπόν του μετεωρολογικού όρου "καύσωνας" όταν χρησιμοποιείται επιπόλαια σε οποιαδήποτε θερμή εισβολή που προκύπτει κατά την καλοκαιρινή περίοδο, ενέχει πολλούς κινδύνους, καθώς όταν πραγματικά προκύψει ένα αληθινό και παρατεταμένο κύμα καύσωνα, ο κόσμος θα αγνοήσει τις προειδοποιήσεις των μετεωρολόγων θεωρώντας ότι υπάρχει δόση υπερβολής, με αποτέλεσμα να έχουμε σοβαρές συνέπειες, ειδικά στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.