Πώς διαβάζει η Αθήνα τη βελτίωση των σχέσεων Άγκυρας - Καΐρου

Η χειραψία του Αλ Σίσι με τον Ταγίπ Ερντογάν στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στο Κατάρ φαίνεται τελικά ότι δεν ήταν καθόλου τυχαία. Διότι ήταν η αρχή ανάπτυξης σχέσεων Τουρκίας-Αιγύπτου η οποία ξεκίνησε στις αρχές του 2022, όταν ένας εκπρόσωπος του Ερντογάν δήλωσε στο Bloomberg ότι η Άγκυρα επιδιώκει να διορθώσει τις σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, μετά από χρόνια αμοιβαίας καχυποψίας, κυρίως για την υποστήριξη της Τουρκίας προς τη Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Ακολούθησε η επίσκεψη του υπουργού εξωτερικών της Αιγύπτου Σάμεχ Σούκρι στη σεισμόπληκτη Τουρκία. Ο κ. Τσαβούσογλου είχε, μάλιστα, κάνει λόγο τότε για το άνοιγμα μιας νέας σελίδας στις τουρκοαιγυπτιακές σχέσεις. Σήμερα (18/3) ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανταποδίδει με επίσκεψη στο Κάιρο, την πρώτη έπειτα από 11 χρόνια.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου ανακοίνωσε ότι η επίσκεψη του επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας γίνεται στο πλαίσιο της βελτίωσης των διμερων σχέσεων. Οι σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Καΐρου επιδεινώθηκαν το 2013, όταν ο Σίσι ανέτρεψε μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία της Αδελφότητας και του Μοχάμεντ Μόρσι. Μέχρι το τέλος του έτους, ο Σίσι είχε εκδιώξει τον Τούρκο πρέσβη και ο Ερντογάν είχε κηρύξει τον Αιγύπτιο πρεσβευτή persona non grata. Ο Τούρκος ηγέτης δεν σταματούσε να χαρακτηρίζει τον Σίσι παράνομο τύραννο, ενώ ορκιζόταν να μην μιλήσει ποτέ μαζί του.

Τα πράγματα χειροτέρεψαν ακόμη περισσότερο όταν η Τουρκία παρενέβη στον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη, μια χώρα που η Αίγυπτος θεωρεί ότι μπορεί να την ελέγχει. Με τη σειρά του, ο Σίσι βοήθησε στη δημιουργία του Οργανισμού Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, μιας συμμαχίας με έδρα το Κάιρο για την προώθηση της συνεργασίας στην εξόρυξη φυσικού αερίου από ύδατα στα οποία η Τουρκία διεκδικεί μερίδιο. Μόνο που η Άγκυρα δεν προσκλήθηκε να συμμετάσχει στις συνομιλίες.

Παρ' όλα αυτά, καθ' όλη τη διάρκεια της αντιπαράθεσής τους και οι δύο ηγέτες φρόντισαν να μην αφήσουν την εχθρότητά τους να συμπαρασύρει το εμπόριο.

Η Τουρκία ήταν ο έκτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Αιγύπτου το 2021: το διμερές εμπόριο αυξήθηκε σε 5,3 δισεκατομμύρια δολάρια, από 4,7 δισεκατομμύρια δολάρια έναν χρόνο νωρίτερα. Όπως ακριβώς συμβαίνει με τις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ: οι οικονομικοί δεσμοί παρέμειναν ισχυροί καθ' όλη τη διάρκεια του παγώματος των διπλωματικών τους σχέσεων, το οποίο έληξε αυτό το καλοκαίρι.

Η Αθήνα δεν δείχνει να ενοχλείται από την επαναπροσέγγιση του Τσαβούσογλου με τον Σούκρι διότι οι σχέσεις Ελλάδας-Αιγύπτου έχουν εδραιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ είναι ένα σημαντικό διπλωματικό και νομικό όπλο έναντι των τουρκικών αιτιάσεων. Και μπορεί ο Σάχεχ Σούκρι να μην επισκέφτηκε τελικά την Αθήνα τον Ιανουάριο όπως προγραμματιζόταν, όμως από το υπουργείο εξωτερικών διαβεβαιώνουν οι σχέσεις είναι άριστες και δεν θα επηρεαστούν από την επαναπροσέγγιση Τουρκίας-Αιγύπτου.