Τραμπ: Αφήνει «χαραμάδα» αναθεώρησης στο σχέδιο για την Ουκρανία εν μέσω έντονων αντιδράσεων
Ο Αμερικανός πρόεδρος άφησε περιθώρια αλλαγών στο επίμαχο σχέδιο ειρήνης, μετά τις δηλώσεις Ζελένσκι ότι οι προτάσεις αναγκάζουν την Ουκρανία να διαλέξει ανάμεσα στην εθνική της αξιοπρέπεια και την απώλεια της αμερικανικής στήριξης
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε το Σάββατο ότι το «ειρηνευτικό σχέδιο» για την Ουκρανία, το οποίο έχει συνταχθεί στη Μόσχα, «δεν είναι η τελική μου προσφορά», μετά τη σφοδρή αντίδραση των Ουκρανών που το παρομοίασαν με τη συμφωνία του Μονάχου το 1938 μεταξύ Τσάμπερλεν και Χίτλερ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ανέφερε σε σύντομες δηλώσεις του στον Λευκό Οίκο: «Θέλουμε να φτάσουμε στην ειρήνη. Θα έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολύ καιρό… προσπαθούμε να τελειώσουμε αυτό τον πόλεμο, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο πρέπει να τελειώσει».

Ο Ντόναλντ Τραμπ μιλάει σε δημοσιογράφους πριν επιβιβαστεί στο Air Force One στο Διεθνές Αεροδρόμιο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα, καθ' οδόν προς τον Λευκό Οίκο, την Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025.
AP Photo/Manuel Balce CenetaΣήμερα, Κυριακή (23/11) Ουκρανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι θα συναντηθούν στην Ελβετία για συνομιλίες σχετικά με το σχέδιο. Στη Γενεύη αναμένεται να παραστούν και στελέχη ασφαλείας από τη Γαλλία, τη Βρετανία και τη Γερμανία.
Λίγο πριν τις διαπραγματεύσεις, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ διέψευσε ισχυρισμούς γερουσιαστών ότι ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τους είχε πει πως το έγγραφο «δεν ήταν σχέδιο της κυβέρνησης» αλλά «λίστα επιθυμιών των Ρώσων». Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τόμι Πίγκοτ χαρακτήρισε αυτούς τους ισχυρισμούς «κατάφωρα ψευδείς». Ο Ρούμπιο στη συνέχεια δήλωσε ότι η πρόταση καταρτίστηκε από τις ΗΠΑ ως «ισχυρό πλαίσιο για συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις» με στοιχεία που προήλθαν και από τις δύο πλευρές.
Ο Τραμπ έχει δώσει στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι προθεσμία μέχρι την Πέμπτη για να υπογράψει το 28-σημείων έγγραφο. Αυτό ζητά από το Κίεβο να παραχωρήσει εδάφη που σήμερα ελέγχει η Ουκρανία, να μειώσει το μέγεθος του στρατού και να εγκαταλείψει τα όπλα μεγάλης εμβέλειας. Αποκλείει επίσης την ανάπτυξη ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης και επιβολή κυρώσεων για τα ρωσικά εγκλήματα πολέμου.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ
(AP Photo/Evan Vucci)Σε μια σοβαρή ομιλία του την Παρασκευή, ο Ζελένσκι προειδοποίησε ότι η χώρα του βρίσκεται μπροστά σε ένα αδύνατο δίλημμα: διατήρηση της εθνικής αξιοπρέπειας ή απώλεια του σημαντικότερου συμμάχου της, των ΗΠΑ. Παραδέχτηκε ότι η Ουκρανία βρίσκεται σε μία από τις δυσκολότερες στιγμές της ιστορίας της.
Το Σάββατο, ο Ζελένσκι τόνισε ότι μια πραγματική ή «αξιοπρεπής» ειρήνη βασίζεται πάντα σε «εγγυημένη ασφάλεια και δικαιοσύνη». Ανακοίνωσε τη σύσταση διαπραγματευτικής ομάδας, υπό τον επικεφαλής του γραφείου του, Αντρίι Γερμάκ, η οποία θα συναντήσει τους Αμερικανούς στη Γενεύη.
Ο Ρουστέμ Ουμέροφ, μέλος της ουκρανικής αντιπροσωπείας, δήλωσε ότι θα γίνουν διαβουλεύσεις με την Ουάσινγκτον «για τις πιθανές παραμέτρους μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας».
Υπονοώντας ότι υπάρχουν «κόκκινες γραμμές», ο Ουμέροφ είπε: «Η Ουκρανία προσέρχεται σε αυτή τη διαδικασία με ξεκάθαρη επίγνωση των συμφερόντων της. Πρόκειται για ένα ακόμη στάδιο του διαλόγου των τελευταίων ημερών, με στόχο την εναρμόνιση της κοινής μας πορείας».
Ο Ζελένσκι προσπαθεί να παραμείνει εποικοδομητικός απέναντι στον Λευκό Οίκο, ο οποίος φαίνεται αποφασισμένος να τερματίσει τον πόλεμο με όρους που ευνοούν τον Κρεμλίνο. Έχει καταστήσει σαφές ότι δεν μπορεί να παραδώσει την κυριαρχία της Ουκρανίας ή να παραβιάσει το σύνταγμα που ορίζει τα σημερινά σύνορα της χώρας.
Στη σύνοδο των G20 στη Νότια Αφρική, οι ηγέτες και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσαν κοινή δήλωση ότι το σχέδιο Τραμπ χρειάζεται «περαιτέρω επεξεργασία». Υπογράμμισαν ότι θα πρέπει να υπάρξουν διαβουλεύσεις με κράτη-μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα δεδομένου ότι το έγγραφο αποκλείει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και θέτει όρους για την ευρωπαϊκή της προοπτική.
Η ουκρανική κοινή γνώμη έχει αντιδράσει σχεδόν ομόφωνα αρνητικά στο σχέδιο, το οποίο συντάχθηκε από τον απεσταλμένο του Πούτιν, Κιρίλ Ντμίτριεφ, και τον απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ. Πολλοί σχολιαστές το χαρακτήρισαν ως οδικό χάρτη για νέα ρωσική εισβολή, όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και σε άλλα σημεία της Ευρώπης.
Ο δημοσιογράφος και πολιτικός Μουσταφά Ναϊέμ, μια εμβληματική φυσιογνωμία της επανάστασης του Μαϊντάν το 2014, είπε στο Facebook ότι το σχέδιο θυμίζει τη συμφωνία του Μονάχου. Το περιέγραψε ως μια πρόταση όπου το θύμα καλείται «να διατυπώσει μόνο του την ήττα του ώστε όλοι οι υπόλοιποι να νιώσουν καλύτερα».
Στο μετρό του Κιέβου, ο 21χρονος Ντμίτρο Σαρίσκι δήλωσε ότι η Ρωσία προσπαθεί να ελέγχει την Ουκρανία πολιτικά και εδαφικά «εδώ και χρόνια». Επισήμανε ότι η Μόσχα παραχωρεί «ελάχιστα» στο σχέδιο Τραμπ, ενώ διατηρεί στρατεύματα στο ουκρανικό έδαφος. «Νομίζω ότι η συμφωνία προσπαθεί να διαλύσει την Ουκρανία και να μας επιβάλει άδικους όρους», είπε.

Ο Ντμίτρο Σαραΐσκι στον σταθμό του μετρό Ζολότι Βορότα στο Κίεβο.
Alessio Mamo/The GuardianΗ 19χρονη Σόφια Μπάρτσαν είπε ότι η Ουκρανία θα μείνει «δυνατή» ακόμη κι αν χάσει την αμερικανική υποστήριξη. «Θα πολεμήσουμε όσο χρειαστεί. Η επικράτειά μας θα παραμείνει δική μας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας και της ανατολής». Προέβλεψε επίσης ότι ο Ζελένσκι δεν θα παραχωρήσει ουκρανικό έδαφος.

Η Σοφία Μπαρτσάν στον σταθμό του μετρό Zoloti Vorota στο Κίεβο.
Alessio Mamo/The GuardianΗ Ολένα Ιβάνοβνα, μιλώντας κοντά στην Πύλη του Χρυσού, είπε ότι είναι ευγνώμων στον Τραμπ για τις προσπάθειές του και ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι έτοιμη να παραχωρήσει προσωρινά την Κριμαία και το Ντονμπάς εάν αυτό σημαίνει διατήρηση της αμερικανικής υποστήριξης. «Ο πρόεδρος Ζελένσκι πρέπει να κάνει δημοψήφισμα και να ρωτήσει τον λαό», είπε.

Η Ολένα Ιβάνοβνα κοντά στο μνημείο της Χρυσής Πύλης στο Κίεβο.
Alessio Mamo/The GuardianΠρώην ηγέτες ευρωπαϊκών χωρών έχουν επίσης καταδικάσει έντονα το σχέδιο. Η πρώην πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Σάνα Μάριν, το χαρακτήρισε καταστροφή όχι μόνο για την Ουκρανία αλλά και για «ολόκληρο τον δημοκρατικό κόσμο». Τόνισε ότι αν η Δύση δείξει αδυναμία, όπως το 2014 όταν ο Πούτιν προσάρτησε την Κριμαία, θα ακολουθήσουν «περισσότερη επιθετικότητα και νέες συγκρούσεις».

Η πρώην πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Σάνα Μάριν
Ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, Γκι Φερχόφστατ, επικαλέστηκε τον Τσόρτσιλ λέγοντας ότι ειρηνοποιός είναι «αυτός που ταΐζει έναν κροκόδειλο ελπίζοντας ότι θα τον φάει τελευταίο». Πρόσθεσε: «Ο Τραμπ τώρα τάσσεται με τον Πούτιν. Η Ευρώπη πρέπει να επιλέξει ξανά: κατευνασμό ή αξίες, ιμπεριαλισμό ή ελευθερία. Άλλη μια στιγμή αλήθειας για την Ένωσή μας».

Ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, Γκι Φερχόφστατ