ΕΦΚΑ: Ποιες οφειλές παραγράφονται στην 5ετία - Δικαιούχοι και προϋποθέσεις

Μειώνεται από 10 σε 5 χρόνια η παραγραφή χρεών προς ΕΦΚΑ για ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργούνται από το νέο έτος και μετά, σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή».

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της εφημερίδας, στα 5 χρόνια μειώνεται, από την 1η Ιανουαρίου 2026, ο χρόνος παραγραφής χρεών προς τον ΕΦΚΑ, τα οποία θα βεβαιώνονται ως ληξιπρόθεσμα από το νέο έτος και δεν θα αναζητούνται έκτοτε από τον φορέα ή το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Για παλαιές οφειλές, που έχουν δημιουργηθεί έως και 31/12/2025, παραμένει ως όριο παραγραφής η 10ετία.

Τη σημαντική αλλαγή στο καθεστώς διαχείρισης των δημοσίων χρεών φέρνει η εφαρμογή του άρθρου 6 του Ν. 4997/2022 (ψηφίστηκε έπειτα από απόφαση του ΣτΕ), καθώς από την 1η Ιανουαρίου 2026 η παραγραφή ασφαλιστικών οφειλών περιορίζεται στα πέντε έτη. Η αλλαγή επηρεάζει άμεσα τον τρόπο με τον οποίο το Δημόσιο βεβαιώνει και διεκδικεί απαιτήσεις, αλλά και τη στρατηγική επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών στη διαχείριση των υποχρεώσεών τους.

Αναλυτικά, από την 1η Ιανουαρίου 2026 τίθεται σε εφαρμογή μια ριζική αλλαγή στο καθεστώς παραγραφής ασφαλιστικών χρεών, με τη μείωση του χρόνου παραγραφής από 10 σε 5 χρόνια, διαμορφώνοντας πλέον νέα πραγματικότητα για τους οφειλέτες. Κυρίως, βέβαια, αλλάζει η νοοτροπία της ασφαλιστικής διοίκησης και των εισπρακτικών μηχανισμών της, καθώς θα πρέπει να κινεί τις διαδικασίες άμεσα και έγκαιρα προκειμένου να μην αφήνει ανοιχτά «παράθυρα» παραγραφής χρεών.

Και αυτό, γιατί η αλλαγή αφορά παραγραφή αξιώσεων του ΕΦΚΑ, υπό την αυστηρή προϋπόθεση ότι ο φορέας δεν έχει κινήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες «αναζήτησης» των οφειλών αυτών. Υπό το παλαιό θεσμικό πλαίσιο, οι απαιτήσεις από μη καταβληθείσες εισφορές παρέμεναν ενεργές για 10 χρόνια από τη στιγμή που είχαν βεβαιωθεί ως ληξιπρόθεσμες. Από την έναρξη του νέου έτους, ωστόσο, η περίοδος αυτή συντομεύεται σε 5 χρόνια.

Προσοχή όμως. Η 5ετία αφορά χρέη που γεννιούνται για πρώτη φορά από 1/1/2026 και μετά. Με τη μείωση της παραγραφής, μια οφειλή που θα δημιουργηθεί και θα βεβαιωθεί ως ληξιπρόθεσμη μέσα στο 2026 θα παραγραφεί στις αρχές του 2032 – δηλαδή πέντε χρόνια μετά την πρώτη ληξιπρόθεσμη ημερομηνία. Αν η παραγραφή παραμένει 10ετής, η ίδια οφειλή θα παρέμενε ενεργή έως το 2037.

Η απλούστευση αυτή, πάντως, δεν σημαίνει αυτόματο «σβήσιμο» χρεών εντός 5 ετών. Το νέο πλαίσιο προβλέπει ότι αν η διοίκηση εντοπίσει και αναζητήσει μια οφειλή εντός της πενταετίας, τότε η περίοδος παραγραφής ανανεώνεται για άλλα 5 χρόνια από τη στιγμή της αποστολής ειδοποιητηρίου.

Αυτό σημαίνει ότι η παραγραφή διατηρεί ως εργαλείο διαχείρισης του χρόνου ωρίμανσης των απαιτήσεων, αλλά όχι ως αυτόματη «αμνηστία» για όσους δεν έχουν τακτοποιήσει εγκαίρως τις υποχρεώσεις τους.

Για χρέη που έχουν βεβαιωθεί ληξιπρόθεσμα έως και το τέλος του 2025 και δεν έχουν κινηθεί οι αναγκαίες διαδικασίες, εξακολουθεί να ισχύει η 10ετής παραγραφή, με την προϋπόθεση ότι στο μέσο της δεκαετίας δεν μεσολαβεί κάποια «διακοπτική» ενέργεια, όπως ειδοποίηση, εξώδικο ή άλλη επίσημη πράξη της διοίκησης. Εάν μια ειδοποίηση αποσταλεί εντός του χρόνου παραγραφής, τότε και για αυτούς τους παλαιούς λογαριασμούς ισχύει νέα πενταετία.

Παράλληλα, οι οφειλές που αφορούν περιόδους ασφάλισης πριν από το 2026 εξακολουθούν να διέπονται από τη 10ετή παραγραφή ακόμα και αν βεβαιωθούν μετά την έναρξη εφαρμογής του νέου κανόνα.

Διαβάστε επίσης