ΑΝΑΛΥΣΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Χρυσή Αυγή: Η άνοδος και η πτώση της εγκληματικής οργάνωσης - Από την αφάνεια στις δολοφονίες

Χρυσή Αυγή: Η άνοδος και η πτώση της εγκληματικής οργάνωσης - Από την αφάνεια στις δολοφονίες

Τις επόμενες ώρες κλείνει ένας μεγάλος δικαστικός κύκλος που στέλνει πολλά μέλη της Χρυσής Αυγής πίσω από τα σίδερα της φυλακής για την εγκληματική της δράση εδώ και σχεδόν μία δεκαετία.

Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα σηματοδότησε την αρχή του τέλους της Χρυσής Αυγής. Στο άκουσμα της ετυμηγορίας στην μακρόσυρτη δίκης, ακούστηκε και ο επιθανάτιος ρόγχος της, υπό τις επευφημίες δεκάδων χιλιάδων πολιτών που ήταν συγκεντρωμένοι έξω από το Εφετείο. Στη δεκαετία (2010-2020), σε μια εξαιρετικά εύφλεκτη οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά περίοδο, συντελέστηκε η άνοδος και η πτώση της νεοναζιστικής οργάνωσης.

Το κόμμα του Ν. Μιχαλολιάκου κατήλθε για πρώτη φορά στις ευρωεκλογές του 1994 με υποψήφιο τον ίδιο. Κατετάγη στη 19η θέση με ποσοστό 0,11%, ενώ στις βουλευτικές του 1996 είχε ακόμα μικρότερη αποδοχή, 0,07%. Ομοίως χαμηλά κινήθηκε έως και το 2009, με 0,46% στις ευρωεκλογές και 0,29% στις εθνικές.

Στις πρόωρες εκλογές της 6ης Μαΐου 2012, εν μέσω Μνημονίου, «εκτινάχθηκε» στο 6,97% και στις επαναληπτικές της 18ης Ιουνίου με 425.990 σταυρούς και 6,92% εξελέγη 5ο κόμμα, καταλαμβάνοντας 17 έδρες στη Βουλή.

Κάπως έτσι μία περιθωριακή νεοναζιστική οργάνωση, μετατράπηκε σε χρόνο-ρεκόρ σε υπολογίσιμη πολιτική δύναμη.

Φυσικά, πυρήνας του μορφώματος ήταν και είναι ο ίδιος ο Νίκος Μιχαλολιάκος, ο πρώην μαθητής του Κώστα Πλεύρη και πάλαι ποτέ νεολαίος της «4η Αυγούστου», της πρώην οργάνωσης στην οποία ηγετικό ρόλο είχε ο συνήγορος του Ιωάννη Λαγού.

Μετά την είσοδό της στη Βουλή, η Χ.Α. άρχισε να επιδίδεται σε κινήσεις «επίδειξης δύναμης». Η δολοφονική επίθεση κατά των μελών του ΚΚΕ, το πογκρόμ εναντίον μεταναστών στο κέντρο της Αθήνας, η επίθεση εναντίον των Αιγυπτίων ψαράδων και φυσικά, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα στις 18 Σεπτεμβρίου του 2013 στο Κερατσίνι.

Η σε δημόσια θέα δολοφονία του 34χρονου Παύλου Φύσσα αφαίρεσε μέσα σε λίγες ώρες τα προσωπεία, αποκαλύπτοντας την αποτρόπαια όψη αυτού του κόμματος, που τώρα με δικαστική απόφαση έχει χαρακτηριστεί εγκληματική οργάνωση. Η Χρυσή Αυγή δεν περιοριζόταν σε μια εμπρηστική ρητορική. Ούτε μόνο από μία κουλτούρα παραστρατιωτικής βίας, η οποία ήταν οργανική συνιστώσα της ιδεολογίας και της πρακτικής της. Το χυμένο αίμα άλλαξε ριζικά το κλίμα.

Αμέσως μετά, μετά από επιστολή του τότε υπουργού Δημόσιας Τάξης, Νίκου Δένδια, προς την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ευτέρπη Κουτζαμάνη, η Εισαγγελία του Ανώτατου Δικαστηρίου ξεκίνησε προκαταρκτική εξέταση για σωρεία ρατσιστικών επιθέσεων που είχαν καταγραφεί και λίμναζαν ως μεμονωμένες δικογραφίες σε όλη την Ελλάδα.

Ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός στο πόρισμά του, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 28 Σεπτεμβρίου, χαρακτήρισε τη Χρυσή Αυγή «ενεργή ναζιστικού τύπου εγκληματική οργάνωση που δρα από το 1987 μέχρι σήμερα με στρατιωτική δομή, ιεραρχία και διακλαδώσεις σε όλη τη χώρα» και απέδωσε στον γραμματέα του κόμματος, Νίκο Μιχαλολιάκο, ρόλο αρχηγού στα πρότυπα του ναζιστικού «Führerprinzip» («Αρχή του Αρχηγού») και στον Χρήστο Παππά ρόλο υπαρχηγού. Την ίδια ημέρα, η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη όλου του ηγετικού πυρήνα της Χρυσής Αυγής.

Η πολύμηνη ανάκριση ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 2014 και λίγους μήνες αργότερα έρχεται η πολυσέλιδη πρόταση του εισαγγελέα Εφετών Ισίδωρου Ντογιάκου προς το Συμβούλιο Εφετών. Με αυτή, η Χρυσή Αυγή χαρακτηρίζεται «εγκληματική οργάνωση», η οποία, υπό τον «μανδύα κόμματος», λειτουργεί ως μία καλά οργανωμένη στρατιωτική ομάδα για τη διάπραξη παράνομων ενεργειών.

Το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα γίνεται ακόμα πιο τοξικό μετά τη δολοφονία δύο μελών της Χρυσής Αυγής έξω από γραφεία του κόμματος από τρομοκρατική οργάνωση. Ο κίνδυνος αιματηρών συγκρούσεων στους δρόμους ανάμεσα σε νεοναζιστές και αντιφασίστες ήταν μεγάλος, αλλά η ενεργοποίηση της Δικαιοσύνης τον απέτρεψε.

Παρ’ όλα αυτά, όπως φάνηκε στις διπλές εκλογές του 2015, η Χρυσή Αυγή έτεινε να παγιώσει εκλογική βάση, καθώς τον Ιανουάριο 2015 έλαβε 6,28%, ενώ τον Σεπτέμβριο του ίδιους έτους 6,99%.

Η δίκη ξεκίνησε στις 20 Απριλίου 2015 με 69 κατηγορουμένους. Στην εξουσία πλέον βρισκόταν ο ΣΥΡΙΖΑ. Η μεγάλη διάρκειά της δεν οφείλεται μόνο στο μέγεθος της υπόθεσης, στον αριθμό των μαρτύρων και στον όγκο του αποδεικτικού υλικού, αλλά και στον τρόπο που οι αρχές δεν φρόντισαν έγκαιρα ώστε να μπορούν να υπάρχουν οι αναγκαίοι όροι για μια συνεχή και αδιάλειπτη εξέλιξη της ακροαματικής διαδικασίας στον κατάλληλο χώρο.

Στις εκλογές του 2019 καταγράφηκε και η πολιτική-εκλογική πτώση στην οποία είχε εισέλθει η Χρυσή Αυγή. Στις ευρωεκλογές έλαβε 4,87%, αλλά το σημαντικό είναι ότι στις εθνικές εκλογές που ακολούθησαν δεν κατάφερε να υπερβεί το 3% και έμεινε εκτός Βουλής. Η αποτυχία αυτή, σε συνδυασμό με τη δίκη, πυροδότησε διαλυτικές τάσεις στο νεοναζιστικό κόμμα.

Ο ευρωβουλευτής της και ομάδα πρώην βουλευτών ανεξαρτητοποιήθηκα,ν κατηγορώντας τον αρχηγό Μιχαλολιάκο πέραν όλων των άλλων για ευνοιοκρατία και οικογενειοκρατία. Τα γραφεία της οργάνωσης έκλεισαν το ένα μετά το άλλο. Μετά την εκλογική εκτίναξη ήλθε η απότομη πτώση, για την ακρίβεια συντριβή.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr

Διαβάστε επίσης:

Άγριες Μέλισσες – Spoiler: Αλλάζουν όλα στο «Διαφάνι» - Τι θα γίνει στη συνέχεια