Προβληματισμός για το clawback και τις οφειλές των νοσοκομείων - Η επιστολή στον υπουργό Υγείας
Καθυστερήσεις και πολυπλοκότητα δημιουργούν ανησυχία στη φαρμακευτική αγορά
Διορθωτικές παρεμβάσεις και επαναπροσδιορισμό της χρηματοδότησης του φαρμάκου, με πρόνοια για την καινοτομία που έχουν ανάγκη οι Έλληνες πολίτες, ζητεί για μία ακόμη φορά ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), από το υπουργείο Υγείας.
Η φαρμακευτική αγορά βρίσκεται εκ νέου σε ανησυχία, κυρίως εξαιτίας των «εξωπραγματικών» επιβαρύνσεων στα νοσοκομειακά προϊόντα που φαίνεται πως συνεχίζονται ακάθεκτες, καθώς και λόγω της μεγάλης καθυστέρησης στην έκδοση των σημειωμάτων του clawback και στην εκτίναξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών των νοσοκομείων.
Οι έντονοι προβληματισμοί των εταιρειών εκφράστηκαν στην τελευταία συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΦΕΕ, στις αρχές του μήνα. Στη συνέχεια, οι προβληματισμοί αυτοί αποτυπώθηκαν σε επιστολή με αποδέκτη τον υπουργό Υγείας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Newsbomb, ο ΣΦΕΕ στην επιστολή του ιεραρχεί το πρόβλημα του νοσοκομειακού clawback. Χαρακτηρίζει το ύψος των υποχρεωτικών επιστροφών «εξωπραγματικό», όπως προκύπτει από τα δεδομένα του πρώτου εξαμήνου του 2024. Σε κάποιες κατηγορίες φαρμάκων αγγίζουν και πάλι το 79%, ποσοστό που είχαν να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες και πέρυσι, για συγκεκριμένα σκευάσματα.
Υπενθυμίζεται πως ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, κατά την πρόσφατη παρουσίαση της μελέτης του ΙΟΒΕ, είχε κάνει λόγο για αιφνιδιασμό από την επαναφορά της ελάφρυνσης -μέσω χαμηλότερου clawback- των φθηνών νοσοκομειακών φαρμάκων, κάτω των 30 ευρώ. Τώρα, ο ΣΦΕΕ στην επιστολή του θίγει εκ νέου το ζήτημα αυτό, υποστηρίζοντας ότι η κατηγορία των φαρμάκων με τιμή άνω 30 ευρώ, στην οποία ανήκει η μεγάλη πλειονότητα των σκευασμάτων εντός πατέντας, επιβαρύνονται επιπλέον. Χρειάζεται, επομένως, ένα πρόσθετο κονδύλι για το σκοπό αυτό.
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο ΣΦΕΕ επισημαίνει ότι ποτέ μέχρι σήμερα, δεν έχει σημειωθεί τέτοια καθυστέρηση στην έκδοση των σημειωμάτων του clawback. Το φαινόμενο αυτό αποδίδει στην πολυπλοκότητα του πλαισίου, σύμφωνα με το οποίο πρέπει να ληφθούν υπόψη ο αναδρομικός ορισμός προϋπολογισμού για τις διαφορετικές κατηγορίες φαρμάκων, η αναδρομική ισχύς των διαπραγματεύσεων με την αρμόδια Επιτροπή, οι πολλαπλοί κλειστοί προϋπολογισμοί, οι εξαιρέσεις και οι μειώσεις επιστροφών σε κατηγορίες φαρμάκων.
«Κερασάκι στην τούρτα» αποτελεί η μεγάλη αύξηση στα ληξιπρόθεσμα των νοσοκομείων. Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, η Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), τον Ιούλιο του 2025, είχε ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις 515 εκατομμυρίων ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 390 εκατομμυρίων ευρώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2024, ύψους 126 εκατομμυρίων ευρώ. Τον Ιούλιο του 2024, εμφάνιζε ληξιπρόθεσμα 86 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο 2023, δεν είχε ληξιπρόθεσμα. Συνέπεια είναι οι σημαντικές καθυστερήσεις στην εξόφληση των οφειλών των νοσοκομείων και προς τις φαρμακευτικές εταιρείες.
Ως προς την πρόθεση του υπουργείου Υγείας να υπάρξει διαχωρισμός στον προϋπολογισμό για εκτός πατέντας προϊόντα, ο ΣΦΕΕ επισημαίνει μεταξύ άλλων, το ενδεχόμενο να υπάρξουν μακρές διαδικασίες για την σωστή αποτύπωση των κατηγοριών, καθώς δεν υπάρχει σχετική βάση δεδομένων, ενώ ερώτημα αποτελεί πώς θα αντιμετωπίζεται η αλλαγή καθεστώτος προστασίας σε ένα προϊόν εντός του ίδιου έτους. Θα πρέπει να σημειωθεί, πάντως, πως πάνω στο ζήτημα αυτό υπάρχει διαφοροποίηση μέσα στον κλάδο, με τις εταιρείες που έχουν καινοτόμα προϊόντα παραδοσιακά να τάσσονται κατά της κατάτμησης του προϋπολογισμού.
Σε κάθε περίπτωση, ο ΣΦΕΕ επιθυμεί να ενισχυθεί η προβλεψιμότητα για τις εταιρείες, ειδικά σε μια περίοδο που υπάρχουν πιέσεις για εξισορρόπηση της χρηματοδότησης της φαρμακευτικής καινοτομίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και στις ευρωπαϊκές χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, και η χώρα μας θα πρέπει να αναθεωρήσει τόσο τη χρηματοδότηση του φαρμάκου και κατ’ επέκταση το ύψος των επιστροφών, ώστε να εξαλειφθεί και ο κίνδυνος άρνησης εισόδου νέων φαρμάκων στην αγορά.
Τέλος, ο Σύνδεσμος στην επιστολή του αναγνωρίζει τις προσπάθειες που έχουν γίνει, όπως η θέσπιση του Ταμείου Μεταβατικής Αποζημίωσης, όμως θεωρεί ότι απαιτούνται περαιτέρω παρεμβάσεις.
